Pozornie przypadkowe bazgroły na ścianach prehistorycznych jaskiń stanowią symboliczny system, który prawdopodobnie stał się prekursorem pisma – twierdzi Genevieve von Petzinger z University of Victoria w Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie. To odkrycie stawia na głowie wszystko, co wiemy o rozwoju pisma.
Jeszcze do niedawna naukowcy byli zgodni: najstarsze pismo narodziło się w IV tysiącleciu p.n.e. w Sumerze i – nieco później – w Egipcie. Początkowo były to zestawy symboli, prawdopodobnie o charakterze mnemotechnicznym, ułatwiającym na przykład inwentaryzacje zbiorów czy stad. Już w pierwszej połowie III tysiąclecia p.n.e. w obu regionach protopisma rozwinęły się we w pełni uformowane systemy ze składnią i gramatyką, służące do zapisywania tekstów. Niezależnie od sumeryjskiego pisma klinowego i egipskich hieroglifów pismo rozwinęło się również w Chinach i w prekolumbijskiej Mezoameryce. Najstarsze pisma były oparte na logogramach: piktogramach i ideogramach, pojedynczych znakach reprezentujących obiekt lub ideę (logogramy są używane do dziś; to na przykład cyfry arabskie, a także znaki &, @, %). W różnych regionach świata archeolodzy wciąż znajdują dowody na istnienie znaków lub symboli, których znaczenia możemy się jedynie domyślać, a które prawdopodobnie miały pełnić funkcję mnemotechniczną, zanim rozwinęły się pisma. Do najstarszych takich systemów należą pochodzące z 6600 p.n.e. symbole wyryte na muszlach żółwi, znalezione razem z ludzkimi szczątkami w neolitycznych grobach w Jiahu w Chinach. Datowane na IV i V tysiąclecia p.n.e. są znaki tzw. pisma Vinča, które pojawiały się głównie na naczyniach i figurkach z gliny na terenie dzisiejszych Rumunii, Bułgarii i Węgier.
Więcej możesz przeczytać w 22/2010 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
