Nieruchome nieruchomości

Nieruchome nieruchomości

Dodano:   /  Zmieniono: 
Polski rynek mieszkań na wynajem schodzi do podziemia Brytyjczyk Gerald Cadogan, głowa starego szlacheckiego rodu, jest właścicielem 3 tys. mieszkań i 600 domów, które wynajmuje chętnym w prestiżowej londyńskiej dzielnicy Chelsea. Amerykański król nieruchomości Donald Trump ma niemal 2 mln m2 powierzchni biurowej i mieszkalnej na Manhattanie, wartej 2,5 mld dolarów, a japoński miliarder Gensiro Kawamoto swego czasu tylko w Kalifornii i na Hawajach zakupił na wynajem około 1000 domów i mieszkań. W rozwiniętych państwach często właśnie na rynku nieruchomości zdobywa się pierwsze większe pieniądze, a osoby wynajmujące innym mieszkania to liczna i zamożna grupa klasy średniej. - W Polsce zaś, przy obecnym prawie, prywatny wynajem mieszkań jest wręcz antybiznesem - uważa wrocławski biznesmen Zbigniew Juroszek, właściciel grupy Atal zajmującej się m.in. działalnością developerską (76. na liście "Wprost" najbogatszych Polaków). Naprawdę wolny rynek działa u nas tylko w wypadku wynajmu lokali użytkowych (sklepy, punkty usługowe itp.). Trzy lata temu zlikwidowano ulgę podatkową dla budujących mieszkania pod wynajem, a ustawą z 21 czerwca 2001 r. rozciągnięto nad lokatorami tak dużą ochronę, że właściciele boją się komukolwiek wynajmować mieszkania.
Kurczy się też grupa tzw. kamieniczników, czyli właścicieli przedwojennych budynków z lokalami na wynajem (jest ich w Polsce 400-500 tys.), bo w starych kamienicach obowiązują od 1994 r. narzucane przez państwo limity wysokości czynszów. Obecnie maksymalny czynsz nie może w nich przekroczyć 3 proc. wartości odtworzeniowej rocznie (czyli 4-6 zł miesięcznie za m2). Rząd potwierdził, że od początku 2005 r. zniesie te ograniczenia, lecz posłowie już wymyślili nowe: czynszu nie będzie można podnosić o więcej niż 10 proc. rocznie. Dotyczyć ma to wszystkich, nie tylko właścicieli starych kamienic. Chroniąc lokatorów, nasi politycy niszczą nie tylko grupę właścicieli nieruchomości, ale i samych lokatorów, którym coraz trudniej jest wynająć mieszkanie.

Kasta nieusuwalnych
Firmy Juroszka co roku budują we Wrocławiu osiedla ze 150-200 mieszkaniami, lecz wyłącznie na sprzedaż. - Wynajmem zainteresowałem się na krótko, gdy istniała związana z nim ulga podatkowa. Ostatecznie uznałem, że to zbyt ryzykowne, bo nie mam pewności, czy z własnego budynku będę mógł usunąć lokatorów nie płacących czynszu - tłumaczy biznesmen.

Ustawa z 2001 r. stworzyła m.in. liczną kategorię osób, których nie można eksmitować na bruk, czyli często w ogóle. Gminy mają bowiem coraz większe problemy ze znajdywaniem dla nich lokali zastępczych. Sama procedura eksmisyjna ciągnie się latami, bo do sądu lokatora za niepłacenie można podać w rzeczywistości po ośmiu, dziewięciu miesiącach (tyle zajmuje cała procedura wezwań do zapłaty itp.). Po co więc lokować duży kapitał w ryzykowną budowę albo zakup lokali na wynajem (średnia cena wybudowania m2 w Polsce sięga dziś 2700 zł)? - W ciągu ostatnich trzech lat liczba mieszkań budowanych na wynajem spadła o kilkadziesiąt procent, a na rynku panuje marazm - ocenia Marek Stelmaszak, prezes Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości. Według danych GUS, w 2003 r. stanowiły on 14,7 proc. wszystkich wybudowanych mieszkań.
Z tych samych powodów zamiera albo przenosi się do szarej strefy rynek drobnego wynajmu. Zdaniem pośredników w handlu nieruchomościami, co najmniej 30 proc. osób posiadających dwa lub więcej lokali własnościowych wynajmuje je na czarno, unikając poddawania się rygorom ustawy o ochronie lokatorów. Inni w ogóle zrezygnowali z wynajmu. Doszło do tego, że choć wielu rodzin nie stać na własne mieszkanie i są zainteresowani wynajmem, prawie 300 tys. prywatnych mieszkań w Polsce stoi pustych!

Nisza luksusowa
- W Polsce ludzie rzadko podejmują się budowy mieszkań na wynajem, skoro co chwilę otrzymują sprzeczne sygnały, jak państwo będzie ten rynek regulowało
- mówi Adam Polanowski, właściciel agencji nieruchomości i prorektor Wyższej Szkoły Gospodarowania Nieruchomościami w Warszawie. Najpierw państwo zachęcało inwestorów do budowy pod wynajem, a potem w 2001 r. zlikwidowało ulgę podatkową na ten cel. Tymczasem w USA lub Australii odsetki od kredytów zaciągniętych przez osoby fizyczne na budowę lokali pod wynajem traktowane są jako koszty uzyskania przychodów.
Bez ulg koszty budowy nieruchomości pod wynajem przekraczają dziś często możliwości wielu indywidualnych inwestorów. Podczas gdy na przykład w Hiszpanii dzięki wynajęciu mieszkania można "odzyskać" rocznie nawet do 8 proc. sumy wyłożonej na jego zakup lub budowę, w Polsce taka inwestycja zwróci się nam dopiero po 15-20 latach (jeszcze w 2001 r. było to 9-15 lat). Na ten ryzykowny biznes decydują się dziś tylko duże firmy developerskie budujące na preferencyjnych warunkach tzw. TBS-y (osiedla z tanimi, "społecznymi" mieszkaniami) albo luksusowe apartamenty (na osiedlach z ochroną, recepcją, pakietem różnych usług itp.). W tym drugim wypadku ryzyko trafienia na kłopotliwego lokatora jest znikome, bo oferta kierowana jest zwykle do osób o dochodach 8-10 tys. zł miesięcznie. Miesięczny czynsz w takich apartamentach sięga 800-1500 euro. To jednak rynek niszowy. - W stolicy liczbę klientów zainteresowanych naszą ofertą oceniam na około 2000 - mówi Jan van Hensbergen, prezes ING Real Estate, właściciela luksusowego osiedla Holland Park w Warszawie.

Cegła na głowę
Jeszcze gorzej państwo traktuje właścicieli starych kamienic. - Kamienica, którą odzyskałem, została przez kilkadziesiąt lat komunalnego zarządu zdewastowana w 80 proc. Gmina przez 50 lat wymieniła tylko kawałek dachu i jeszcze żąda, bym zwrócił jej za to 32 tys. zł - oburza się Aleksander Kowalski, właściciel budynku na warszawskiej Pradze Północ (wynajmuje w nim 27 lokali).
Większość ludzi, którzy odzyskali zagrabione przez PRL nieruchomości, otrzymała je w fatalnym stanie. Często są to zabytkowe kamienice, których renowacja pochłania ogromne koszty. Tymczasem w prywatnych budynkach, gdzie wciąż mieszkają lokatorzy dokwaterowani tam w PRL na podstawie decyzji administracyjnych, od 10 lat kamienicznikom narzucano górny limit czynszu. Jego wysokość nie może przekraczać 3 proc. tzw. wartości odtworzeniowej mieszkania (równej kosztom wybudowania m2). W starych kamienicach wystarcza to w najlepszym razie na pokrycie drobnych bieżących napraw. Jan Dereszowski, właściciel 300-letniej kamienicy w centrum Krakowa (wynajmuje 17 lokali), wylicza, że za wymianę fragmentu dachu musiał zapłacić 80 tys. zł, po kilka tysięcy złotych kosztują obowiązkowe ekspertyzy kominiarskie, konstrukcyjne, elektryczne. - Przy takim poziomie czynszów zarabiam tylko dzięki wynajmowi lokalu użytkowego na parterze. To tak, jakbym miał prawo jeździć własnym samochodem raz w tygodniu, a przez resztę dni musiał udostępniać go na cele społeczne - mówi Dereszowski. - To relikt komunizmu. W wielu krajach Unii Europejskiej za czynsz ekonomicznie uzasadniony przyjmuje się 6-8 proc. wartości odtworzeniowej, choć tam przecież nieruchomości są w znacznie lepszym stanie. W USA, Irlandii, Wielkiej Brytanii czy Hiszpanii właściciele i lokatorzy sami ustalają wysokość czynszu. Wolny rynek działa już nawet w Estonii i na Węgrzech.
Część polityków alarmuje, że po urynkowieniu czynszów właściciele kamienic natychmiast podniosą opłaty trzy-, czterokrotnie i pozbędą się w ten sposób mniej zamożnych lokatorów. Tymczasem, według Polskiej Unii Właścicieli Nieruchomości, podwyżki dotkną w najlepszym razie jednej trzeciej czynszówek i byłyby ograniczone. - Nie skorzystałam z dwóch okazji do podwyżek czynszu, bo moi lokatorzy nie są w stanie płacić więcej. Zamożniejszych najemców nie znajdę, bo musiałabym najpierw wyremontować budynek. To błędne koło! - mówi Danuta Rozmus, właścicielka dwóch zabytkowych kamienic w Przemyślu. Dziś tylko w niektórych miastach (Bydgoszcz, Siedlce czy Rybnik) średnia wysokość czynszów zbliża się do trzyprocentowego pułapu, a w wielu (m.in. w Częstochowie i Białymstoku) jest niższa.

Miliardy z sądu
SDPL zgłosiła projekt nowelizacji ustawy, która miałaby wprowadzić ograniczenia wysokości jednorazowych podwyżek czynszów (maksymalnie o 10 proc. rocznie). Zagrożone było też uwolnienie wysokości czynszów w kamienicach od początku 2005 r. Gabinet Leszka Millera najpierw zgłosił, a potem porzucił pomysł przesunięcia tego terminu o kilka lat, Belka jednak do niego wrócił i stosowny projekt ustawy przesłał do Sejmu. 22 lipca Komisja Infrastruktury zaakceptowała nowelizację ustawy, która przewidywała zwiększanie maksymalnego limitu czynszów w prywatnych kamienicach o 0,25 proc. rocznie, tak by w 2008 r. wyniósł on 4 proc. wartości odtworzeniowej - tyle, ile od dawna można stosować na przykład w uznawanym za najtańsze budownictwie społecznym (w tzw. TBS-ach)! Dopiero na początku października rząd zgłosił autopoprawkę, rezygnując z odsuwania liberalizacji na następne cztery lata.
Jeśli posłowie się na to nie zgodzą, niewykluczone, że swobodę właścicieli w dysponowaniu ich własnością będą musiały przywrócić sądy. Już kilkakrotnie sprawą ograniczania wysokości czynszów i nadmiernej ochrony lokatorów zajmował się Trybunał Konstytucyjny. W wyrokach z 2000 i 2002 r. trybunał uznał, iż "specyficzne warunki" mieszkaniowe w Polsce uzasadniają pewną regulację rynku, ale stwierdził też, że właściciele nieruchomości nie mogą ponosić z tego tytułu strat. Pod koniec stycznia 2004 r. rozpoczęła się zaś sprawa wytoczona przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu przez Marię Hutten-Czapską, urodzoną w Polsce obywatelkę Francji, spadkobierczynię przedwojennej kamienicy w Gdyni. Hutten-Czapska - która od 1990 r. bezskutecznie starała się wypowiedzieć najem przejętym wraz z kamienicą lokatorom, a przynajmniej podnieść im czynsz - oskarżyła Polskę o naruszanie jej prawa do korzystania z własności. Trybunał wstrzymał się z wyrokiem, gdyż przedstawiciele polskiego rządu oświadczyli, że problem zniknie, gdy w 2005 r. czynsze zostaną uwolnione. Jeśli to nie nastąpi, państwo sprawę najpewniej przegra, co uruchomi lawinę pozwów. Roszczenia mogą, według szacunków MSZ, sięgnąć nawet 13-14 mld zł! - Lokatorów jest kilka razy więcej niż właścicieli wynajmowanych mieszkań. To także kilka razy więcej wyborców. Politycy będą więc nadal "wrażliwi społecznie" na cudzy koszt - uważa Dereszowski.
Więcej możesz przeczytać w 42/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 42/2004 (1142)

  • Na stronie - Mózg lewoskrętny17 paź 2004Dokonania lewicowych gigantów myśli mogą zachwycać nie tyle inteligentów, ile ćwierćinteligentów Polskie Koleje Państwowe tym się różnią od innych, że w wielu wagonach i przedziałach są regulatory temperatury, ale prawie zawsze można nastawić...3
  • Wprost od czytelników17 paź 2004Prezydenckie dożynki Moją rodzinę, od pokoleń warszawiaków, rozbawiło posądzenie o to, że skoczyliby w ogień za prezydentem Kaczyńskim, co sugeruje autor artykułu "Prezydenckie dożynki" (nr 40). Nasze miasto jest brudne, ma...3
  • Skaner17 paź 2004Przychodzi Ałganow do Kulczyka Jan Kulczyk, najbogatszy Polak, spotkał się rok temu z Władimirem Ałganowem. Rosjanin oskarżył wtedy Wiesława Kaczmarka i Macieja Giereja o wzięcie 5 mln dolarów łapówki od Łukoilu. Do spotkania...8
  • Dossier17 paź 2004"Minister obrony nie potrzebuje obrony, bo sam się nazywa minister obrony i daje sobie dobrze radę" Program I Polskiego Radia JÓZEF OLEKSY, marszałek Sejmu "Jedną z polskich patologii jest wszechobecność w gospodarce ludzi z...9
  • Sawka17 paź 200410
  • Kadry17 paź 200411
  • Playback17 paź 200413
  • M&M17 paź 2004JAK SAMA NAZWA WSKAZUJE Wysyła Lepper w Polskę kwiat Samoobrony jako gabinet cieni. Ktoś pyta zdumiony: skąd ta nazwa "lektorzy"? Odpowiem, gdy pyta: To są wszyscy z tej partii, co umieją czytać.13
  • Poczta17 paź 2004Spółdzielcza pętla Zarząd Gnieźnieńskiej Spółdzielni Mieszkaniowej oświadcza, że wbrew temu, co napisano w artykule "Spółdzielcza pętla" (nr 32), Alfons Łykowski - podobnie jak wszyscy członkowie Gnieźnieńskiej...13
  • Nałęcz - Minimum uczciwości17 paź 2004Liderzy SLD zarzekali się, że sojusz kończy z kolesiostwem, ale w partii nie traktuje się serio tej deklaracji Senatorowie SLD nie uchylili immunitetu Jerzemu Pieniążkowi, czego domagała się prokuratura prowadząca postępowanie w sprawie...14
  • Z życia koalicji17 paź 2004Oto historyjka, jak posłowie SLD próbują się nawzajem wykończyć. Otóż, w pewnym mieście odbyła się imprezka z udziałem regionalnych liderów SLD. Impreza była zamknięta (żadnych dziennikarzy, biznesmenów, przypadkowych...16
  • Z życia opozycji17 paź 2004Partia Emerytów i Rentierów, czyli Unia Wolności, miała kongres. Tam to odnowiciel unii Władysław Frasyniuk oświadczył, że jego partia wraca do gry. I wyciągnął z rękawa trzy asy: Geremka, Mazowieckiego i Kułakowskiego. Jeszcze jeden...17
  • Fotoplastykon17 paź 2004www.przyssawka.pl18
  • Ludzie z kapusty17 paź 2004Prokuratorzy wykonują polityczne zlecenia i uznają ten stan za normę Dyspozycyjny jak Kapusta - tak się mówi o prokuratorach gotowych wypełniać polityczne zlecenia. Zygmunt Kapusta, do niedawna szef Prokuratury Apelacyjnej w Warszawie, przed...20
  • Znani sprawcy17 paź 2004Grupa Jaruzelskiego i Kiszczaka nie była ofiarą, lecz uczestnikiem gry, w wyniku której zamordowano Popiełuszkę Mordercami księdza Popiełuszki byli esbecy - przyznały władze po zabójstwie kapłana. Był to ewenement w całym wschodnim bloku: sprawcy...24
  • Trumienny populizm17 paź 2004Decyzję o kupnie nowych samolotów dla Vip-ów podejmie się wtedy, gdy ich pasażerów można będzie przywieźć tylko w trumnach Kołowaliśmy już po pasie startowym, gdy za samolotem zaczęło biec dwóch Chińczyków z gaśnicami. Machali rękami, ale nie...28
  • Miękka granica17 paź 2004Polsko-niemiecka granica zamieniła się w deptak nielegalnych imigrantów - reportaż "Wprost" i TVN Granice UE co roku próbuje nielegalnie przekroczyć prawie pół miliona imigrantów - wynika z danych Interpolu....32
  • Giełda17 paź 2004Hossa Świat Brylantowy Bahrajn Na miliard dolarów szacuje się wartość brylantów, złotej i srebrnej biżuterii oraz luksusowych zegarków zaprezentowanych na dorocznej wystawie kosztowności w Manamie, stolicy Bahrajnu....34
  • Nieruchome nieruchomości17 paź 2004Polski rynek mieszkań na wynajem schodzi do podziemia Brytyjczyk Gerald Cadogan, głowa starego szlacheckiego rodu, jest właścicielem 3 tys. mieszkań i 600 domów, które wynajmuje chętnym w prestiżowej londyńskiej dzielnicy Chelsea. Amerykański...36
  • Szejk Putin17 paź 2004Kreml "amerykanizuje" Jukos Jukos zostanie sprzedany. Najpewniej nabywcą części jego majątku będzie amerykański koncern ChevronTexaco. To byłaby dobra wiadomość dla rynku naftowego, zła - dla dotychczasowych właścicieli przedsiębiorstwa. Oznacza...42
  • Złote wrota17 paź 2004Nagroda Złamanego Grosza 2004 - nominacje "Wprost"i Tok FM Mieszkanie na koszt podatnika? To już było w epoce, która formalnie skończyła się w 1990 r.! Ta epoka nadal jednak trwa, przynajmniej w polityce mieszkaniowej. PiS, czyli partia, która...48
  • Ostatnie klocki?17 paź 2004Lego buduje drogę do bankructwa Co dwudziesty pracownik na bruku, utrata jednej czwartej klientów i najgorszy w historii wynik finansowy - to wyniki pracy szefów Lego tylko w ostatnim roku. Menedżerowie nie rozumieją twardych reguł biznesu:...50
  • Biznes z ikrą17 paź 2004Kawior amerykański wypycha rosyjski Kilogram ikry bieługi z Morza Kaspijskiego kosztuje na międzynarodowym rynku nawet około 3500 USD - tyle ile ćwierć kilograma złota albo 75 akcji Coca-Coli na Wall Street! Najsłynniejszy czarny kawior, czyli...52
  • Załatwione odmownie17 paź 2004W fikcyjnym świecie "grupy trzymającej Rywina" płotki rzekomo decydują, a grube ryby pływają bezkarnie Wszyscy jesteśmy świadkami ujawnianych przez kolejne komisje parlamentarne gorszących nas zachowań ludzi władzy w szerokim znaczeniu tego...56
  • Supersam17 paź 2004Najszybsza konserwatystka Żaden inny samochód w ciągu 30 lat produkcji nie zmienił się tak mało zewnętrznie i tak bardzo pod względem technicznym. Nowe porsche 911 carrera przypomina wszystkich swoich poprzedników i jednocześnie bije...58
  • Nieustraszeni pożeracze robali17 paź 2004Bejsbol genitalny, przypinanie żabek do worka mosznowego czy jedzenie pizzy z wymiocinami to przyszłość reality show Gdy Indiana Jones wpada do pieczary pełnej węży i robactwa, tylko dzieci ulegają panice. Dorośli w ogóle na to nie reagują. Co...60
  • BMW z plecakiem17 paź 2004W citroenie C4 nie obraca się środkowa część koła kierownicy Jeśli samolot dobrze wygląda, to i dobrze lata" - mawiał Marcel Dassault, francuski konstruktor lotniczy. Z samochodami jest podobnie: tak przynajmniej sądzą ich nabywcy - wynika z...66
  • Pornoostatki17 paź 2004Polski przemysł erotyczny kona Gdy niejaka Houston zorganizowała w 1995 r. bicie seksualnego rekordu świata, przebojem weszła do pornoczołówki. Dwudziestosiedmioletnia "aktorka" wymyśliła seksualne zawody, bo uchodziła już za podstarzałą. W...69
  • Niezbędnik lewego inteligenta17 paź 2004Jak się robi najmądrzejszych? Człowiek pragnie wiedzieć, kto jest lepszy, kto gorszy, a wśród myślicieli kto mądrzejszy i kto w wypadku różnicy zdań ma rację. Bo dla inteligenta jest jasne, że ma ją mądrzejszy, a nieinteligentowi trzeba...70
  • Ekran osobisty - Ostatnie życzenie17 paź 2004Dla Zygmunta Kałużyńskiego "Mój Nikifor" i "Pręgi" stały się zapowiedzią nowych wartości w polskim kinie Kiedy rozmawia się z przyjacielem, nigdy nie wiadomo, która rozmowa okaże się ostatnia. Nie można tego przewidzieć nawet wtedy, gdy jest...74
  • Klucz Samsona17 paź 2004Czy Izrael wygrałby wojnę Jom Kippur, gdyby nie miał atomowego straszaka? Konflikt atomowy groził światu podczas wojny Jom Kippur w takim samym stopniu jak podczas kryzysu kubańskiego 1962 r. W październiku 1973 r. Izrael niczym biblijny Samson...76
  • Know-how17 paź 2004Piórka smoka Praprzodek słynnego tyranozaura był pokryty piórami - twierdzą chińscy badacze, którzy odnaleźli szkielet gada żyjącego przed 130 mln lat. Dinozaur zwany Dilong paradoxus (co znaczy dziwny cesarski smok) mierzył...80
  • Ryzyko w tabletkach17 paź 2004Firmy farmaceutyczne ukrywają wyniki badań leków Już ponad 16 mld dolarów odszkodowań wypłaciła pacjentom amerykańska firma Wyeth. Zrobiła to po wycofaniu z rynku leku na odchudzanie powodującego groźne dla zdrowia skutki uboczne (ten preparat -...82
  • Kino umysłu17 paź 2004Marzenia senne to jedynie śmietnik mózgu Przed ponad stu laty Zygmunt Freud twierdził, że marzenia senne są "królewską drogą poznania nieświadomości", inni psychoanalitycy przekonywali, że śniąc, porządkujemy wspomnienia. Zaprzeczają temu...86
  • Nobel za doktorat17 paź 2004Za 25 lat nie będzie ani jednego noblisty z Europy Isaac Newton i Dmitrij Mendelejew osiągnęli szczyty kariery przed czterdziestką. Albert Einstein dokonał największych odkryć, nim skończył 26 lat. Jednym z najmłodszych geniuszy wszech czasów był...88
  • Bez granic17 paź 2004Prezydencki Halloween Wybory prezydenckie zbiegają się w czasie z popularnym w USA świętem Halloween, więc wymyśliliśmy "dyniowe prawybory", dzięki którym ludzie będą mogli jednocześnie głosować i dobrze się bawić"-...92
  • As Busha17 paź 2004Bin Ladena ukrywają władze Chin Osama bin Laden mógłby być kartą atutową prezydenta Busha w ostatnich, gorących tygodniach przedwyborczych. Waszyngton właśnie prowadzi ściśle tajne rozmowy z Pekinem na temat wyłuskania bin Ladena z kryjówki na...94
  • Bij albo płać17 paź 2004Zatraciwszy instynkt samozachowawczy, Europa znajdzie się pod butem Arabii Dwa terrorystyczne dramaty rozpoczęły się w Iraku tego samego dnia. 19 sierpnia 2004 r. dżihadyści porwali dwunastu nepalskich robotników oraz dwóch francuskich reporterów....98
  • Kochani mordercy17 paź 2004Pacyfiści w służbie terrorystów Dwie uratowane włoskie pacyfistki - Simona Pari i Simona Torretta - od chwili przybycia do Rzymu więcej dobrego mówią o porywaczach niż o własnym rządzie, który ocalił im życie. Dziękują za solidarność wszystkim...100
  • Unia nordycka17 paź 2004Skandynawowie nie chcą dyktatu "socjalistycznej Brukseli" Żyjemy jak rodzina - mówi "Wprost" Tarja Halonen, prezydent Finlandii. - Jesteśmy tacy sami, mamy wspólne wartości. Ale jak w każdej rodzinie dochodzi do kłótni. Przecież nawet domownicy...102
  • Poligon Białoruś17 paź 2004Putin wprowadza system rządzenia przetestowany przez Łukaszenkę Za czasów Borysa Jelcyna Mińsk starał się naśladować zmiany zachodzące w Moskwie. Teraz wydaje się, że to Rosja Putina kopiuje system stosowany przez Aleksandra Łukaszenkę. W...104
  • Menu17 paź 2004Krótko po Wolsku Seks, owady i plankton Czytam sobie "Porady seksualne doktor Tatiany" Olivii Judson - cóż za zabawna, a zarazem wspaniała entomologiczna pornografia. Co za bogactwo erotycznych orientacji, przy...106
  • Lewy sztokholmski17 paź 2004Przejawem postępującego, lewicowego zidiocenia jurorów jest literacka Nagroda Nobla dla Elfriede Jelinek Nagroda Nobla więcej mówi o sympatiach ideowych i politycznych jurorów niż o rzeczywistej klasie pisarskiej laureatów. Z każdym rokiem coraz...108
  • Pitt z Kożuchowską17 paź 2004Dubbing może uratować usychające polskie kino Grałem w filmie z Robertem De Niro i Martinem Scorsese - stwierdził amerykański komik Jack Black na ostatnim festiwalu w Cannes. Wypowiedź tę skwitowano wybuchem śmiechu, bo Black promował najnowszą...112
  • Sztukmistrz z Warszawy17 paź 2004Singer nie mógł i nie chciał zaakceptować Polski bez Żydów Mimo że 56 lat spędził w USA, pozostał pisarzem na wskroś warszawskim. Proza Isaaca Bashevisa Singera wyrastała z wielokulturowości przedwojennej stolicy Polski. Jego książki często...114
  • Matematyk obiektywu17 paź 2004Polak Marian Schmidt to najwybitniejszy obok Henri Cartiera-Bressona mistrz kompozycji fotograficznej Jest uczniem Johna Nasha, matematyka, laureata Nagrody Nobla, znanego z nagrodzonego czterema Oscarami filmu "Piękny umysł". Marian Schmidt...116
  • Ueorgan Ludu17 paź 2004Jesteśmy niezawodnym ogniwem UE, ale bigosu nie oddamy! TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 42 (107) Rok wyd. 3 WARSZAWA, poniedziałek 11 października 2004 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Noble 2004 Sukcesy polskiej nauki Polska nauka -...120
  • Skibą w mur17 paź 2004Jak doniosła prasa, w Łodzi sprzedają Jezusa Chrystusa jako kartonik zapachowy do samochodu Posezonowe obniżki cen mieszają się z ogólnym obniżaniem lotów. Drogie symbole okazują się nagle bardzo tanie. Zdaniem właścicieli lombardów, w...122