W branżach, gdzie intuicja jest bardzo pożyteczna, dominują mężczyźni Tylko kobiety mają intuicję - głosi obiegowa prawda. Ma ona tyle samo wspólnego z rzeczywistością, ile przekonanie XVIII-wiecznych medyków, którzy twierdzili, że intuicja zależy wyłącznie od anatomicznej budowy mózgu i kształtu czaszki. Dotkliwy cios potocznemu przekonaniu o kobiecej intuicji zadały badania brytyjskich psychologów (przebadano ponad 15 tys. osób). Ankietowanym pokazano zdjęcia osób naturalnie i sztucznie uśmiechniętych. Na tej podstawie mieli odgadnąć, co sfotografowana osoba myśli. Trafne intuicje na ten temat miało 76 proc. mężczyzn i 67 proc. kobiet. To szokujące, jeśli zważyć, że aż 77 proc. pań jest przekonanych o kobiecości intuicji, a o tym, że jest ona cechą mężczyzn - zaledwie 33 proc. panów. Wiele kobiet wierzy we własną intuicję, chociaż jej nie ma, a większość mężczyzn nie wierzy w swoją intuicję, chociaż ją ma.
Ochłap dla kobiet
Psycholog Zofia Milska-Wrzosińska, szefowa Laboratorium Psychoedukacji, uważa, że przekonanie o tym, iż tylko kobiety mają intuicję, jest ochłapem rzuconym w przeszłości kobietom - jako rzekomo "głupszym od mężczyzn". Przypisano kobietom szósty zmysł jako rekompensatę za niedostatki inteligencji. Tymczasem badania dowodzą, że poziom inteligencji nie zależy od płci, podobnie jak nie zależy od niej intuicja. Pochwała "kobiecej intuicji" wiąże się z docenieniem przeczuć uważanych do niedawna za coś gorszego od logicznej analizy. Stereotyp istnienia kobiecej intuicji ma się wciąż dobrze i jest podtrzymywany przez liczne pisma, książki czy programy. W USA ukazuje się na przykład pismo "Intuition". Z kolei poradnik o tym, jak intuicyjnie unikać chorób ("Intuitive Healer: Accessing Your Inner Physician") bił w ostatnich miesiącach rekordy popularności. Na amerykańskim rynku ukazują się nawet intuicyjne książki kucharskie ("Intuitive Cooking") czy intuicyjne porady dietetyczne ("Intuitive Eating"). Poważne traktowanie przeczuć, czyli podstawy intuicji, bierze się z egzotycznego mariażu poppsychologii rodem z kobiecych pism, psychoanalizy oraz jungizmu. Carl Gustav Jung twierdził, że całe ludzkie poznanie ma intuicyjny charakter. Tymczasem jeszcze w latach 60., głównie pod wpływem psychologii behawioralnej, kwestionowano istnienie przeczuć i intuicji. Obecnie większość psychologów twierdzi, że nieświadoma synteza doświadczeń (tak definiuje się intuicję) często wpływa na nasze postępowanie czy sądy. Nie ma w tym nic nadzwyczajnego - po prostu umysł gromadzi więcej informacji, niż nam się wydaje. I w odpowiedniej chwili potrafi ich użyć. Stąd biorą się na przykład uprzedzenia wobec nieznajomych osób: pojawiają się one automatycznie jako reakcja na coś zapamiętanego i nie w pełni uświadomionego. Psycholog Joanna Heidtman z Uniwersytetu Jagiellońskiego, zajmująca się badaniem intuicji, zauważa, że często utożsamia się intuicję z kreatywnością i wizjonerstwem. - Wiele osób sądzi, że liczy się nie tylko wiedza z książek, ale wyczucie, że w wielu wypadkach to właśnie wyczucie decyduje o sukcesie lub porażce - mówi Heidtman. Z jej badań wynika, że w branżach, gdzie intuicja jest bardzo pożyteczna, dominują mężczyźni. - Mężczyźni potrafią znakomicie wykorzystać intuicję, stąd ich dominacja w zawodach jej wymagających, takich jak lekarz czy strateg finansowy - dodaje psycholog Katarzyna Korpolewska. O roli intuicji w podejmowaniu decyzji publicznie opowiadali najwięksi stratedzy biznesu tacy jak Bill Gates, Warren Buffet czy Richard Branson. Psycholog biznesu Jacek Santorski przytacza przykład nieżyjącego już Mariusza Łukasiewicza, twórcy Lukas Banku i Eurobanku. Zanim założył Eurobank, zamówił analizę, czy na rynku banków detalicznych jest miejsce na nowy podmiot. Z badań wynikło, że nie ma. Łukasiewicz zdecydował też, że barwą banku będzie czerwień, mimo że inne badania wskazywały, że jest to najgorszy kolor dla biznesu związanego z finansami. Zawierzył intucji i wygrał. - Psychologia dotycząca procesów ekonomicznych twierdzi, że zdecydowana większość z nas podejmuje decyzje o kupnie, kierując się emocjami. Dlatego intuicja jest w biznesie tak pożądana - podkreśla Santorski. Katarzyna Korpolewska zauważa z kolei, że w wielu firmach wręcz zaleca się, by przy podejmowaniu decyzji kierować się intuicją.
Intuicja Wałęsy
Były prezydent Lech Wałęsa uważa, że w polityce, skądinąd opanowanej przez mężczyzn, intuicja jest niezbędna. - Przeczucie, że postępuję słusznie, które można nazwać intuicją, nigdy mnie nie opuszczało i nie zawodziło - mówi "Wprost" Wałęsa. Andrzej Niemczyk, trener polskich mistrzyń Europy w siatkówce, zapewnia, że dobre efekty przychodzą tylko wtedy, gdy trener kieruje się przeczuciami. - Intuicyjnie dobieram techniki treningu dla każdej z nowych zawodniczek oraz taktykę stosowaną podczas meczu - stwierdza Niemczyk. David Myers, amerykański psycholog, w książce "Intuicja. Jej siła i słabość" dowodzi, że myślenie intuicyjne jest podstawą twórczości. Zgadza się z tym reżyser Adam Hanuszkiewicz. - Kiedyś zdecydowałem, by w "Kordianie", w scenie, gdzie tytułowy bohater siedzi na szczycie Mont Blanc, posadzić go na drabinie. Wyglądało to, jakby aktor unosił się w powietrzu. Ta niewidzialna drabina, dzięki mojej intuicji, przeszła do historii teatru - opowiada Hanuszkiewicz.
Męska krzywda
Przekonanie, że kobiety mają intuicję, której brakuje mężczyznom, jest silnie zakorzenione w naszej kulturze. W jednym z listów apostolskich ("Mulieris dignitatem") odwoływał się do niego papież Jan Paweł II, przypisując istnienie "szczególnej intuicji" macierzyństwu. Intuicja miałaby być najważniejszym składnikiem kobiecego "geniuszu". "Kościół składa dzięki za wszystkie przejawy kobiecego ČgeniuszuÇ w ciągu dziejów, pośród wszystkich ludów i narodów składa dzięki za wszystkie charyzmaty, jakich Duch Święty udziela niewiastom w historii Ludu Bożego, za wszystkie zwycięstwa, jakie zawdzięcza ich wierze, nadziei i miłości; składa dzięki za wszystkie owoce kobiecej świętości" - pisał Jan Paweł II. Przekonanie, że kobiety mają silniej niż mężczyźni rozwiniętą intuicję, wynika z tego, że od zawsze odznaczały się większą skłonnością do mówienia o swoich uczuciach i przeczuciach. Psychologowie dowiedli, że kobiety szybciej zauważają tzw. mikrogesty, bo są uważniejszymi obserwatorami. Można by się pokusić o stwierdzenie, że mit kobiecej intuicji jest związany z męską krzywdą. Bierze się z wielowiekowej społecznej presji wywieranej na mężczyzn w naszej kulturze, by nie okazywali emocji i nie posługiwali się nimi przy podejmowaniu decyzji.
Psycholog Zofia Milska-Wrzosińska, szefowa Laboratorium Psychoedukacji, uważa, że przekonanie o tym, iż tylko kobiety mają intuicję, jest ochłapem rzuconym w przeszłości kobietom - jako rzekomo "głupszym od mężczyzn". Przypisano kobietom szósty zmysł jako rekompensatę za niedostatki inteligencji. Tymczasem badania dowodzą, że poziom inteligencji nie zależy od płci, podobnie jak nie zależy od niej intuicja. Pochwała "kobiecej intuicji" wiąże się z docenieniem przeczuć uważanych do niedawna za coś gorszego od logicznej analizy. Stereotyp istnienia kobiecej intuicji ma się wciąż dobrze i jest podtrzymywany przez liczne pisma, książki czy programy. W USA ukazuje się na przykład pismo "Intuition". Z kolei poradnik o tym, jak intuicyjnie unikać chorób ("Intuitive Healer: Accessing Your Inner Physician") bił w ostatnich miesiącach rekordy popularności. Na amerykańskim rynku ukazują się nawet intuicyjne książki kucharskie ("Intuitive Cooking") czy intuicyjne porady dietetyczne ("Intuitive Eating"). Poważne traktowanie przeczuć, czyli podstawy intuicji, bierze się z egzotycznego mariażu poppsychologii rodem z kobiecych pism, psychoanalizy oraz jungizmu. Carl Gustav Jung twierdził, że całe ludzkie poznanie ma intuicyjny charakter. Tymczasem jeszcze w latach 60., głównie pod wpływem psychologii behawioralnej, kwestionowano istnienie przeczuć i intuicji. Obecnie większość psychologów twierdzi, że nieświadoma synteza doświadczeń (tak definiuje się intuicję) często wpływa na nasze postępowanie czy sądy. Nie ma w tym nic nadzwyczajnego - po prostu umysł gromadzi więcej informacji, niż nam się wydaje. I w odpowiedniej chwili potrafi ich użyć. Stąd biorą się na przykład uprzedzenia wobec nieznajomych osób: pojawiają się one automatycznie jako reakcja na coś zapamiętanego i nie w pełni uświadomionego. Psycholog Joanna Heidtman z Uniwersytetu Jagiellońskiego, zajmująca się badaniem intuicji, zauważa, że często utożsamia się intuicję z kreatywnością i wizjonerstwem. - Wiele osób sądzi, że liczy się nie tylko wiedza z książek, ale wyczucie, że w wielu wypadkach to właśnie wyczucie decyduje o sukcesie lub porażce - mówi Heidtman. Z jej badań wynika, że w branżach, gdzie intuicja jest bardzo pożyteczna, dominują mężczyźni. - Mężczyźni potrafią znakomicie wykorzystać intuicję, stąd ich dominacja w zawodach jej wymagających, takich jak lekarz czy strateg finansowy - dodaje psycholog Katarzyna Korpolewska. O roli intuicji w podejmowaniu decyzji publicznie opowiadali najwięksi stratedzy biznesu tacy jak Bill Gates, Warren Buffet czy Richard Branson. Psycholog biznesu Jacek Santorski przytacza przykład nieżyjącego już Mariusza Łukasiewicza, twórcy Lukas Banku i Eurobanku. Zanim założył Eurobank, zamówił analizę, czy na rynku banków detalicznych jest miejsce na nowy podmiot. Z badań wynikło, że nie ma. Łukasiewicz zdecydował też, że barwą banku będzie czerwień, mimo że inne badania wskazywały, że jest to najgorszy kolor dla biznesu związanego z finansami. Zawierzył intucji i wygrał. - Psychologia dotycząca procesów ekonomicznych twierdzi, że zdecydowana większość z nas podejmuje decyzje o kupnie, kierując się emocjami. Dlatego intuicja jest w biznesie tak pożądana - podkreśla Santorski. Katarzyna Korpolewska zauważa z kolei, że w wielu firmach wręcz zaleca się, by przy podejmowaniu decyzji kierować się intuicją.
Intuicja Wałęsy
Były prezydent Lech Wałęsa uważa, że w polityce, skądinąd opanowanej przez mężczyzn, intuicja jest niezbędna. - Przeczucie, że postępuję słusznie, które można nazwać intuicją, nigdy mnie nie opuszczało i nie zawodziło - mówi "Wprost" Wałęsa. Andrzej Niemczyk, trener polskich mistrzyń Europy w siatkówce, zapewnia, że dobre efekty przychodzą tylko wtedy, gdy trener kieruje się przeczuciami. - Intuicyjnie dobieram techniki treningu dla każdej z nowych zawodniczek oraz taktykę stosowaną podczas meczu - stwierdza Niemczyk. David Myers, amerykański psycholog, w książce "Intuicja. Jej siła i słabość" dowodzi, że myślenie intuicyjne jest podstawą twórczości. Zgadza się z tym reżyser Adam Hanuszkiewicz. - Kiedyś zdecydowałem, by w "Kordianie", w scenie, gdzie tytułowy bohater siedzi na szczycie Mont Blanc, posadzić go na drabinie. Wyglądało to, jakby aktor unosił się w powietrzu. Ta niewidzialna drabina, dzięki mojej intuicji, przeszła do historii teatru - opowiada Hanuszkiewicz.
Męska krzywda
Przekonanie, że kobiety mają intuicję, której brakuje mężczyznom, jest silnie zakorzenione w naszej kulturze. W jednym z listów apostolskich ("Mulieris dignitatem") odwoływał się do niego papież Jan Paweł II, przypisując istnienie "szczególnej intuicji" macierzyństwu. Intuicja miałaby być najważniejszym składnikiem kobiecego "geniuszu". "Kościół składa dzięki za wszystkie przejawy kobiecego ČgeniuszuÇ w ciągu dziejów, pośród wszystkich ludów i narodów składa dzięki za wszystkie charyzmaty, jakich Duch Święty udziela niewiastom w historii Ludu Bożego, za wszystkie zwycięstwa, jakie zawdzięcza ich wierze, nadziei i miłości; składa dzięki za wszystkie owoce kobiecej świętości" - pisał Jan Paweł II. Przekonanie, że kobiety mają silniej niż mężczyźni rozwiniętą intuicję, wynika z tego, że od zawsze odznaczały się większą skłonnością do mówienia o swoich uczuciach i przeczuciach. Psychologowie dowiedli, że kobiety szybciej zauważają tzw. mikrogesty, bo są uważniejszymi obserwatorami. Można by się pokusić o stwierdzenie, że mit kobiecej intuicji jest związany z męską krzywdą. Bierze się z wielowiekowej społecznej presji wywieranej na mężczyzn w naszej kulturze, by nie okazywali emocji i nie posługiwali się nimi przy podejmowaniu decyzji.
MISTRZOWIE INTUICJI |
---|
|
Więcej możesz przeczytać w 21/2005 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.