Marcinkiewicz na minach

Marcinkiewicz na minach

Dodano:   /  Zmieniono: 
Dziura budżetowa Zyty Gilowskiej będzie półtora raza większa od dziury Jarosława Bauca
Rząd Kazimierza Marcinkiewicza mogą wysadzić w powietrze albo lekarze, albo przedszkolanki, albo zrewaloryzowani emeryci, albo hodowcy świń, albo budowniczy dróg i mostów, albo... Dużych min, które mogą wysadzić w powietrze premiera i jego nową, dopiero kompletowaną ekipę, jest co najmniej sześć, średnich - kilkanaście, a małych - nawet kilkadziesiąt. Wprawdzie gospodarka rośnie w tempie 5 proc. rocznie, ale sam wzrost gospodarczy nie rozwiązuje wszystkich problemów, tym bardziej że rząd wkracza na pole minowe. O tym, że miny są, wiadomo było od dawna. Nie dość jednak, że nie starano się ich rozbroić, to dołożono jeszcze kilka niewybuchów. Większość z nich eksploduje po 2009 r. Największym problemem rządu Marcinkiewicza będzie to, że oprócz saperów ma i będzie mieć speców od stawiania nowych min.

1. pole minowe - służba zdrowia
Po tym jak 20 proc. polskich lekarzy i pielęgniarek wyjechało na saksy, na medycznym rynku pracy podaż wykwalifikowanych pracowników stała się mniejsza od popytu. Dodatkowo silne organizacje związkowe sprawiają, że strajki personelu medycznego są coraz powszechniejsze i coraz lepiej zorganizowane. Obecne żądania sprowadzają się do natychmiastowej podwyżki płac o 30 proc. Na taką podwyżkę trzeba 3 mld zł, a takich pieniędzy nie mają ani minister Religa, ani dotychczasowy prezes NFZ Miller. Z trudem udało im się wyskrobać (kosztem niezapłacenia Niemcom za usługi) 800 mln zł, co wystarczyłoby na podwyżkę od października. Lekarze na takie rozwiązanie się nie zgadzają i najprawdopodobniej swoje wystrajkują. Skąd NFZ weźmie pieniądze? Wzorem ZUS najprawdopodobniej zadłuży się na rynku komercyjnym. To jednak nie koniec problemu, bo lekarze żądają także, by podobne podwyżki wypłacać im co roku - aż do momentu, kiedy pensja lekarza sięgnie dwóch średnich krajowych. Oznacza to, że w przyszłym roku potrzeba będzie dodatkowo 6 mld zł, a to jest jedna piąta pieniędzy NFZ
Mimo kolejnego oddłużenia szpitali pod koniec 2004 r. ich długi znowu rosną i, według szacunków, sięgnęły już 5 mld zł. Znowu zatem pojawia się alternatywa: komornicy albo oddłużenie przez budżet. A przy braku reformy systemu finansowania służby zdrowia taka zabawa może trwać długo. Nastanie jednak moment, że wszystko łupnie tak, że budżet (a wraz z nim rząd) zadrży w posadach.


2. pole minowe - emerytury pomostowe
Te miny zostały rozstawione przez PiS po części na własne życzenie - przez przywrócenie specjalnych przywilejów emerytalnych górnikom (emerytura po 25 latach pracy). Mniejsza o koszty emerytur przyznawanych po 20 latach pracy w górnictwie (czyli dla osób niespełna czterdziestoletnich), bo te zaczną się ujawniać od 2009 r. (wtedy będzie to 1,5 mld zł, ale ich skumulowany koszt do 2020 r. ma wynieść według MPiPS 70 mld zł, a według ZUS - 93 mld zł). Niestety, tym razem bardziej należy wierzyć wyliczeniom ubezpieczeniowych biurokratów. Jeszcze ważniejsze jest niestety to, że przyznanie przywilejów górnikom zachęciło inne grupy zawodowe do wysuwania podobnych żądań. Ponieważ do końca 2007 r. trzeba wprowadzić system emerytur pomostowych dla grup zawodowych mających do tej pory prawo do wcześniejszych emerytur, żądania są bardzo konkretne. Dodatkowych argumentów walczącym dostarczyła rządowa komisja ekspertów. Uznała ona bowiem, że prawo do wcześniejszej emerytury należy się hutnikom, nauczycielom, leśnikom, przedszkolankom, kierowcom i stewardesom. I znowu koszty krótkookresowe, do 2009 r., nie byłyby wielkie - ot, banalny miliard złotych, ale do 2030 r. emerytury pomostowe w proponowanej przez "ekspertów" postaci kosztowałyby 100 mld zł.

3. pole minowe - emerytury i inne świadczenia
Emeryci i renciści to 9 mln osób (z czego 7,2 mln osób obsługuje ZUS). To jedna trzecia elektoratu, a dla wyborców warto być dobrym. Tyle że taka dobroć kosztuje. Przywrócenie waloryzacji emerytur bez względu na inflację pochłonie w tym roku dodatkowe 5 mld zł. Jednocześnie rząd planuje obniżenie składki na ZUS o 4,5 punktu procentowego, co w sumie tworzy dodatkową dziesięciomiliardową dziurę w ZUS. Dodatkową, bo mimo że już dziś trzeba dotować ZUS kwotą 32 mld zł, mamy jeszcze dwie wielkie dziury: zadłużenie na rynku kredytów komercyjnych (około 7,5 mld zł) i zadłużenie wobec OFE (około 6 mld zł). Na domiar złego tej ostatniej dziury raczej nie będzie można dalej powiększać. Mamy już bowiem pierwszy wyrok sądowy pozwalający na dochodzenie drogą sądową zwrotu składek, które nie dotarły do OFE. Przy tej skali niedoborów dodatkowe wydatki związane z projektowanym wydłużeniem urlopów macierzyńskich nie wydają się wielkie. W  2007 r. FUS będzie musiał wyłożyć na nie 283 mln zł, w 2009 r. - 770 mln zł i do 1,5 mld zł w 2013 r. W latach 2007-2011 do już uchwalonych i planowanych świadczeń, według prognozy ZUS, budżet będzie musiał dopłacić 195 mld zł. Jeśli takich pieniędzy nie znajdzie, będą świadczone, tyle że nie będzie z czego ich wypłacać.

4. pole minowe - wieś
Zaczął się piąty miesiąc 2006 r., a prawie połowa rolników nie otrzymała jeszcze dopłat bezpośrednich za ubiegły rok. Zamiast pieniędzy mogli oglądać polemikę panów Jurgiela i Olejniczaka, spierających się, czyja to wina. A sytuacja dochodowa wsi jest tak zła jak chyba nigdy po 1990 r. Ceny trzody są najniższe w ostatnim dziesięcioleciu. Ceny półtusz na giełdach spadły do 4,70 zł za kilogram, a ponieważ żywiec stanowi nie więcej niż 60 proc. tej ceny, rolnik, który za żywiec dostanie 3 zł, może mówić o szczęściu (2 zł to norma). Minimalny koszt wyprodukowania kilograma żywca to 3,5-4 zł. Oznacza to, że praktycznie nie ma w Polsce hodowcy, który by zarobił na produkcji świń. Aby podtrzymać obecny poziom hodowli tak, by był opłacalny (korzystny dla konsumentów, bo ceny mięsa i przetworów są takiej jak w 1993 r., podczas gdy płace w tym czasie wzrosły trzykrotnie), potrzeba 40 mld zł. A ponieważ takich pieniędzy nie ma, zresztą unijne prawo nie bardzo pozwala na dotowanie produkcji trzody, jedyną możliwą konsekwencją jest wybijanie stad i perspektywa niedoboru mięsa za rok. Ale zmniejszenie hodowli odbije się tragicznie na dochodach producentów zbóż. Na spasanie zużywa się bowiem 18 mln ton z 28 mln ton zboża (bezpośrednia konsumpcja to tylko 5-6 mln ton). Redukcja stada wywoła zatem "górkę zbożową" i spadek dochodów z produkcji roślinnej. Jeśli dochody z dwóch podstawowych produktów rolnictwa - mięsa i zboża - spadną, wieś tak spokojna jak obecnie nie będzie.

5. pole minowe - drogi
Raport Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, według którego na 17,5 tys. km dróg krajowych połowa wymaga natychmiastowego remontu, a 5 tys. km znajduje się w stanie krytycznym, poraża. Podkreślmy, są to informacje o drogach krajowych, stanowiących tylko 5 proc. polskich dróg. Pozostałe 95 proc. dróg znajdujących się we władaniu samorządów jest w jeszcze gorszym stanie. GDDKiA szacuje, że koszt najpilniejszych napraw dróg krajowych to 6,5 mld zł. Niestety, w tym roku na remonty zostanie wydanych tylko 1,15 mld zł, co wystarczy na naprawę niecałych 2 tys. km szos. Oznacza to, że za rok długość tras "w stanie krytycznym" jeszcze się wydłuży. Jest tak, mimo że sama akcyza paliwowa przyniesie w tym roku 18,5 mld zł dochodu dla budżetu. Z owej akcyzy jednak tylko 18 proc. idzie na "infrastrukturę komunikacyjną", z czego od tego roku jedną piątą mamy przeznaczać na modernizację i remont kolei.

6. pole minowe - polityka i wyborysamorządowe
Zaprezentowane wyżej wielkie polskie problemy narastały latami. Ich poprawa wymaga trzech typów działań: reform gospodarczych, możliwych do wprowadzenia jedynie drogą ustawodawczą, sprawnego zarządzania przez ministrów i rząd in corpore, a nade wszystko konieczne jest powstrzymanie się od jakichkolwiek działań mogących sytuację pogorszyć. Na każdym z tych trzech odcinków nie jest dobrze. Sejm od pół roku praktycznie nie funkcjonuje (Bogiem a prawdą, nie bardzo ma nad czym procedować, bowiem projekty ustaw z rządu nie spływają). W rządzie, który ma swoje jasne punkty, mamy co najmniej kilku ministrów, którzy znaleźli się tam chyba za karę (co gorsza, kierują tymi resortami, w których problemy są największe). A w kwestii rozdawnictwa nie istniejących pieniędzy uczyniliśmy wielki krok do przodu.
Powstanie w ostatni piątek koalicji większościowej zapewne sytuację jeszcze pogorszy. Wprawdzie w Sejmie znalazła się stabilna większość potrzebna do zmian legislacyjnych, ale w rządzie najprawdopodobniej zajdą zmiany niekorzystne. Nowi ministrowie (Lepper et consortes) nie są lepsi od dotychczasowych, a rząd przestanie być w miarę jednolitą drużyną i stanie się federacją klubów mających różne interesy. Wady takiej sytuacji ujawnią się w pełni przed wyborami samorządowymi. Dla każdej z koalicyjnych partii wybory te mają kolosalne znaczenie, więc będą one wykorzystywać obecność w rządzie do prowadzenia kampanii wyborczej. A ponieważ - jak sądzimy - najłatwiej zdobywa się głosy, rozdając pieniądze i przywileje, jesienią rozpocznie się kolosalny koncert życzeń i obietnic. Odgrywany on będzie w chwili, kiedy w Sejmie rozpocznie się debata nad budżetem. W tej sytuacji (warto pamiętać, że opozycja do owego koncertu też swoje dołoży) jakakolwiek racjonalizacja wydatków budżetowych będzie niemożliwa, a utrzymanie 30-miliardowej kotwicy deficytowej - mało prawdopodobne. Min zatem nie ubędzie, a co gorsza zaczną one stopniowo wybuchać.

Fot K. Pacuła
Więcej możesz przeczytać w 19/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 19/2006 (1222)

  • Na stronie - "Wprost" na wprost14 maj 2006Nigdy nie pytaj fryzjera, czy już czas, abyś sobie podciął włosy3
  • Skaner14 maj 2006SKANER POLSKA RZĄD Marcinkiewicz na giełdzie Czy w biznes zarządzany przez Marcinkiewicza, Giertycha i Leppera warto włożyś własne pieniądze? Choś to inwestycja dużego ryzyka, nie należy wpadaś w panikę. Ale i nie można liczyś na zbyt wiele. Kiedy...8
  • Dossier14 maj 2006ANDRZEJ LEPPER wicepremier, przewodniczący Samoobrony "Ja tak się zastanawiam, czy ja sam wiem, kim ja jestem" Polskie Radio Program III PRZEMYSŁAW GOSIEWSKI przewodniczący klubu parlamentarnego PiS "Proszę się dowiedzieć, o co...9
  • Sawka czatuje14 maj 2006© H. Sawka10
  • Poczta14 maj 2006CNOCIE WOJSKOWEJ Zargumentacją Tomasza Nałęcza ("Cnocie wojskowej", nr 17) nie sposób się nie zgodzić. Niewątpliwie polskiemu żołnierzowi, który - pełniąc służbę w zagranicznej misji pokojowej czy stabilizacyjnej - wykazał...14
  • Playback14 maj 2006Wiceprzewodniczący Andrzej Lepper i Roman Giertych oraz premier Kazimierz Marcinkiewicz © K. PACULA14
  • Ryba po polsku - Świadectwo dojrzałości buraków14 maj 2006Nie matura, lecz chęć dzika zrobi z ciebie polityka15
  • Okiem barbarzyńcy - Muzeum podejrzanej historii14 maj 2006Dla postępowego środowiska do zaakceptowania byłoby wyłącznie muzeum narodowego wstydu16
  • Z życia koalicji14 maj 2006DO NASZEJ RUBRYKI POSTANOWIŁA się przeprowadzić cała polska rodzina Giertychów, razem z kopulantami z Odzieży Wszechpolskiej. Tłoczno tu u nas, więc w tym tygodniu posiedźcie sobie w poczekalni, chłopaki. DZIWNĄ MIĘTĘ POCZUŁ Jarosław...18
  • Z życia opozycji14 maj 2006W WYNIKU REDAKCYJNEGO HOKUS-POKUS z poprzedniego odcinka opozycji wypadła notka o ROAD-owskich i tatarskich korzeniach Łukasza Abgarowicza. W efekcie żarciki o Tatarach i łucznikach mogły się wydać cokolwiek absurdalne. Mamy jednak sygnały, że co...19
  • Nałęcz - Pomnik dla Dmowskiego14 maj 2006To, że w 1918 r. Polacy znaleźli się w gronie zwycięzców, zawdzięczamy Romanowi Dmowskiemu20
  • Fotoplastykon14 maj 2006© Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)21
  • Prześwietlenie dziennikarzy14 maj 2006Polscy dziennikarze są mniej lewicowi od zachodnich, większość popiera podatek liniowy, chce sprywatyzowania służby zdrowia i ograniczenia państwa opiekuńczego22
  • Liberałowie czwartej władzy14 maj 2006Dziennikarze mają sympatie i poglądy, które nie mogą się podobać obecnym elitom władzy34
  • Radio Wolna Maryja14 maj 2006Można się nie zgadzać z ojcem Rydzykiem, ale trzeba walczyć o jego prawo do istnienia i wypowiadania się36
  • Dwie pamięci14 maj 2006Granica Polski i Ukrainy nie może być nową żelazną kurtyną38
  • Pawłokoma pojednania14 maj 2006W UPA nie walczyli jedynie bandyci i zbrodniarze, a AK nie tworzyli tylko nieskalani rycerze40
  • Giełda14 maj 2006Hossa Świat Wal-Bank? Wal-Mart, największa na świecie sieć hipermarketów, chce rozpocząć działalność bankową. Jeśli koncern uzyska odpowiednią licencję, będzie zarządzał kartami kredytowymi, debetowymi oraz transakcjami elektronicznymi....42
  • Euro 201214 maj 2006Większość obywateli Francji, Niemiec, Włoch, Grecji, Holandii i Portugalii chce powrotu do narodowych walut44
  • Waluta biurokratów14 maj 2006Rozmowa z Garym S. Beckerem, laureatem Nagrody Nobla w ekonomii48
  • Marcinkiewicz na minach14 maj 2006Dziura budżetowa Zyty Gilowskiej będzie półtora raza większa od dziury Jarosława Bauca50
  • Pokerzysta z Wall Street14 maj 2006Jak w miesiąc zarobić miliard dolarów54
  • Polityk w banku14 maj 2006Kurs ekonomii NBP i "Wprost", czyli czy dbać o oszczędności i portfele obywateli, czy też spełniać życzenia polityków58
  • 2 x 2 = 4 - Przywileje i nierówność14 maj 2006Rząd czerpie pełną garścią z odziedziczonego wzrostu gospodarki59
  • Supersam14 maj 200662
  • Wakacje bez zgrzytów14 maj 2006Koniec z czyszczeniem aparatu fotograficznego z piasku po każdym dniu urlopu nad morzem. Firma Pentax wprowadza właśnie na polski rynek aparat Optio T10 sterowany trzycalowym dotykowym wyświetlaczem bez guzików i przycisków, pod które mogłyby...62
  • Nawadnianie algami14 maj 200613 proc. wody w zewnętrznej warstwie naskórka - tyle trzeba, by skóra była dobrze nawilżona, a przez to wolniej się starzała. Tymczasem u osób w starszym wieku wilgotność spada nawet do 7 proc. Naukowcy z laboratorium marki Lierac odkryli, że na...62
  • Piwo dla elit14 maj 2006Peroni - cenione na świecie włoskie piwo - trafi do sklepów w Polsce. Aby podkreślić elegancję trunku, który zwyczajowo nie kojarzy się z elitarnością, producent piwa otworzył tzw. non shop boutique, czyli rodzaj witryny sklepowej w stołecznym...62
  • Muzyka na telefon14 maj 2006 Przyszłość odtwarzaczy mp3, mimo że na rynku pojawiły się one masowo zaledwie kilka lat temu, jest zagrożona. Ich funkcje przejmują teraz telefony komórkowe. Nawet do tysiąca piosenek może przechowywać w swojej pamięci nowy aparat i300 marki...62
  • Z archiwum K14 maj 2006W podziemiach zamku w Książu mogą się znajdować bezcenne dokumenty Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy64
  • Pływający kurort14 maj 2006Pierwsi Polacy popłyną superluksusowym wycieczkowcem "Freedom of the Seas" już w lipcu67
  • Bolszewizm salonowy14 maj 2006Dla Slavoja Żiżka - idola polskich lewaków - najważniejsza jest rewolucja, czyli destrukcja cywilizacji Zachodu70
  • Dzień zniewolenia14 maj 2006Chwałę Stalina i Armii Czerwonej nadal głoszą w Polsce kłamliwe tablice na wielu pomnikach72
  • Know-how14 maj 2006Drzemka w pigułce Melatonina poprawia sen, ale tylko wtedy, kiedy jest zażywana w ciągu dnia - twierdzą lekarze z Brigham and Women's Hospital i Harvard Medical University. Przebadali oni wpływ popularnej pigułki nasennej na organizm zdrowych...75
  • Terapia plastyczna14 maj 2006Gdzie poprawić swoje ciało - przewodnik po najlepszych klinikach chirurgii plastycznej76
  • Bez granic14 maj 2006Hossa dyktatorów Fidel Castro płynie na fali globalnej hossy. Amerykański magazyn "Forbes" podwyższył wycenę jego fortuny z 550 mln USD do 900 mln USD. Główne aktywa stanowią państwowe firmy kubańskie kontrolowane...85
  • Energetyczna zimna wojna14 maj 2006Umowa Putin-Schreder brzmi bardziej agresywnie niż pakt Ribbentrop-Mołotow86
  • Bush dla mułłów14 maj 2006Atak na Iran byłby aktem politycznego szaleństwa90
  • Nowy Taliban14 maj 2006Najbardziej fanatyczni zwolennicy dżihadu znów rządzą pograniczem afgańsko-pakistańskim92
  • Dobrobyt na diecie14 maj 2006Przeciętny Szwed uczy się do 30. roku życia, a na emeryturę odchodzi w wieku 62 lat94
  • Kosmonauta Łukaszenka14 maj 2006Białoruś chce z Antarktydy wystartować w kosmos96
  • Menu14 maj 2006KRÓTKO PO WOLSKU Kod Leonarda Wiadomo, że geniusze najczęściej mieli kota. Leonardo da Vinci dodatkowo ma jeszcze "Kod". I ten kod - jak piąty koń Apokalipsy - zdąża ku ekranom świata. Twarz ma podwójną - Forresta Gumpa i...100
  • Recenzje14 maj 2006102
  • Powrót z niebytu14 maj 2006Grunge kojarzy się bardziej z nową wersją buntu romantycznego dla najmłodszych i flanelowymi koszulami amerykańskich drwali niż z poważną muzyką gitarową. Szum medialny wokół gatunku ucichł po śmierci lidera Nirvany, specjalisty od depresji i...102
  • Plebania po duńsku14 maj 2006Mała duńska kinematografia co rusz zaskakuje nas skromnymi filmami, które potrafią mówić o rzeczach ważnych. "Jabłka Adama" nie są wyjątkiem. Spory kawałek tego obrazu mógłby wyjść spod ręki Ingmara Bergmana, gdyby mistrz miał 50 lat...102
  • Laurki z archiwum14 maj 2006Archiwum przystępne i swojskie. Poetka Julia Hartwig znała wszystkich najważniejszych w kulturze polskiej ostatniego półwiecza. Teraz wspomnienia z tych znajomości notuje w zbiorku wywiadów i gawęd. O Witoldzie Lutosławskim, którego minister...102
  • Hoże miasteczka14 maj 2006Kto lubi opasłe obyczajowe sagi Johna Irvinga, sięgnie z pewnością po "Miasteczka" Johna Updike'a. Tylko po co, skoro po przeczytaniu książki w głowie pozostają jedynie skrawki losów informatyka, który sypiał z każdą poznaną kobietą....102
  • Kawior dla buntownika14 maj 2006Kontestowanie to lukratywny zawód104
  • Pies, który mówi14 maj 2006Czteronożne gwiazdy podbijają Hollywood108
  • Detonator w sprayu14 maj 2006Malując graffiti, autor uruchamia proces, nad którym nie panuje110
  • Pazurem - Gablociarze14 maj 2006Kultura narodowa to piorunująca mieszanka geniuszu i prostactwa przyprawiona paranoją112
  • Ueorgan Ludu14 maj 2006TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 18 (184) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 8 maja 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Orły Kaczyńkiego Co prawda z Litwą przegraliśmy, ale dużym pocieszeniem jest to, iż na niwie polityki wiedzie nam...113
  • Skibą w mur - Z pamiętnika Chucka Norrisa14 maj 2006Powszechnie uważa się, że zapiski Norrisa mogą mieć niebagatelny wpływ na obronność naszego kraju114