Rezerwat dla palaczy

Rezerwat dla palaczy

Dodano:   /  Zmieniono: 
Doktor rynek oducza palenia
Rząd Kanady rozważa możliwość obniżenia podatków osobom, które rzucą palenie. W niektórych przedsiębiorstwach w USA uruchomiono fundusze premiowe dla osób zrywających z nałogiem - za rzucenie palenia otrzymują one 400-500 dolarów. - Firmom to się opłaca, ponieważ palacze są dużo droższymi pracownikami niż osoby niepalące. Rocznie każdy z nich spędza aż 18 dni na papierosowych przerwach w pracy - mówi prof. Monica Belcourt, specjalista w dziedzinie zarządzania zasobami ludzkimi na Uniwersytecie York w Wielkiej Brytanii.
Już kilka lat temu firma Philips Lighting Poland w Pile zorganizowała miesięczną akcję dla pracowników chcących rzucić palenie. Rozdawano gumę Nicorette, zatrudniono psychologów, którzy tłumaczyli, jak sobie radzić z uzależnieniem. Na zakończenie przeprowadzono ankietę, w której jedna czwarta palących zadeklarowała zerwanie z nałogiem. Do rzucenia palenia nawoływano też w PKO BP. Andrzej Widerszpil, prezes Optimusa, przestał palić, chcąc zachęcić swoich pracowników do zerwania z nałogiem.
Coraz częściej pracodawcy zastanawiają się, czy osoba nie umiejąca zapanować nad uzależnieniem od palenia tytoniu może być dobrym pracownikiem. Czy ktoś, kto świadomie szkodzi swemu zdrowiu, będzie potrafił twardo bronić interesów firmy? Czy osoba niezdolna odmówić sobie błahej przyjemności będzie umiała się oprzeć znacznie silniejszym pokusom, którymi konkurenci mogą próbować ją przekupić?

Wojny nikotynowe
Od początku 2004 r. w Norwegii ma obowiązywać zakaz palenia w restauracjach, barach, nocnych klubach, hotelach oraz kawiarniach. Zostaną zlikwidowane nawet wydzielone strefy dla palaczy. Od kilku lat podobne regulacje obowiązują w Kalifornii, a od grudnia ubiegłego roku również w Nowym Jorku. Burmistrz Michael Bloomberg uznał, że skoro on mógł przestać palić, może to zrobić każdy. Ograniczenia dla palaczy wprowadzono niedawno w Grecji, Irlandii, Nowej Zelandii oraz w Pakistanie. W Tokio obowiązuje już zakaz palenia na głównych ulicach: od listopada 2002 r. złamanie tego przepisu kosztuje 20 tys. jenów (650 zł). W hrabstwie Montgomery w amerykańskim stanie Maryland palacz może zostać ukarany grzywną do 750 USD (3 tys. zł), jeśli dym z papierosa dotrze do nozdrzy osoby postronnej.
W Polsce w miejscach pracy wolno palić tylko w wydzielonych pomieszczeniach, a w wielu firmach obowiązuje całkowity zakaz palenia. W Mokotów Business Park, gdzie pracuje 9 tys. osób, zatrudnieni w większości korporacji mogą palić jedynie przed budynkami. Podobne restrykcje wprowadzono na większości polskich uczelni oraz na lotniskach, dworcach i w pociągach. W pubach i restauracjach palenie jest dozwolone tylko w wyznaczonych salach lub w ogóle jest zakazane.

Twardzi palacze
W 1950 r. prof. Richard Doll z uniwersytetu w Oksfordzie opublikował artykuł, w którym opisał zależność między paleniem tytoniu oraz ryzykiem zachorowania na raka płuc. Od tej pory liczba palaczy stale maleje. W połowie lat 70. w kampanię antynikotynową zaangażował się brytyjski rząd, a w następnych 20 latach liczba palaczy na wyspach zmniejszyła się o 20 proc. Podobnie działo się w Polsce: w latach 70. paliło 80 proc. mężczyzn, obecnie po papierosa sięga niespełna 50 proc. W większości państw europejskich palacze wciąż stanowią co najmniej trzecią część społeczeństwa.
Prof. Wojciech Drygas, ekspert Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), nazywa tę grupę twardymi palaczami.
Aż 80 proc. palaczy deklaruje, że choć raz starali się rzucić palenie. Udało się tylko trzem osobom na sto. Na krótką metę dobre wyniki w walce z paleniem przynosi podniesienie cen papierosów. Według danych WHO, w krajach rozwiniętych wzrost ceny wyrobów tytoniowych o 10 proc. powoduje spadek ich konsumpcji o 4 proc., a w państwach biednych o 8 proc. Na dłuższą metę podnoszenie cen powoduje jednak wzrost przemytu, co potwierdza przykład Stanów Zjednoczonych, dokąd w latach 70. na ogromną skalę szmuglowano papierosy z Kanady.

Zły przykład
Najgorsze efekty zwalczanie nikotynowego nałogu przynosi wśród nastolatków i dwudziestolatków, którzy palą dwukrotnie częściej niż przedstawiciele innych grup wiekowych. Według badań WHO, aż 80 proc. nastolatków sięga po papierosa, widząc, jak palą ich idole. W 1989 r. amerykańska branża filmowa wprowadziła zakaz promowania palenia na ekranie. Na niewiele się to jednak zdało, bo koncerny tytoniowe coraz więcej płaciły producentom za to, by papierosy pojawiały się w ustach gwiazd. W efekcie w latach 2000-2001 liczba scen filmowych, w których główny bohater palił, wzrosła o połowę w stosunku do lat 1996-1997. Papierosy paliły na ekranie największe hollywoodzkie gwiazdy, m.in. Sharon Stone, Julia Roberts, Robert De Niro, Brad Pitt, Kevin Costner, Nicolas Cage i Leonardo DiCaprio. Podobnie było w Polsce - na ekranie z papierosem pojawiali się m.in. Krystyna Janda, Grażyna Szapołowska, Bogusław Linda, Marek Kondrat, Janusz Gajos oraz Cezary Pazura.

Papierosy przed sądem
Już w latach 60. przedmiotem antynikotynowej krucjaty stały się koncerny tytoniowe. Wówczas pozwy przeciwko nim kierował John F. Banzhaf III, amerykański prawnik, który zaangażował się w kampanię na rzecz usunięcia reklam tytoniu z telewizji, wprowadzenia zakazu palenia w samolotach, pociągach i autobusach. W latach 90. przez amerykańskie sądy przetoczyła się fala procesów, w których palacze żądali od koncernów tytoniowych pieniędzy za utratę zdrowia wskutek palenia. W 2001 r. sąd w Kalifornii nakazał firmie Philip Morris wypłacenie Richardowi Boekenowi 3 mld USD odszkodowania. Ostatecznie sąd wyższej instancji zmniejszył tę sumę do 100 mln dolarów. 57-letni Boeken zmarł, zanim dostał choć dolara z tej sumy.
W Polsce pierwsza sprawa przeciw producentowi papierosów zakończyła się dwa lata temu przegraną powoda. Sąd oddalił pozew Sławomira Lubicza, który domagał się od dwóch firm tytoniowych 10 mln zł odszkodowania za to, że produkowane przez nie papierosy przyczyniły się do śmierci jego matki. Sprawę sądową wygrał natomiast Mirosław Chmiel, górnik pracujący w kopalni Morcinek. Był on biernym palaczem - przebywał w jednym pomieszczeniu z górnikami palącymi tuż przed zjazdem pod ziemię. Chmiel otrzymał 5 tys. zł odszkodowania, tyle że nie od producentów papierosów, lecz od kopalni, w której był zatrudniony.

Kosztowna wolność palenia
Milton Friedman, laureat Nagrody Nobla z ekonomii, jest zagorzałym przeciwnikiem administracyjnego zwalczania nałogu palenia (podobnie zresztą jak narkomanii). Uważa on, że osoba, która chce sobie szkodzić, ma do tego pełne prawo. Jednocześnie nie powinna mieć prawa do leczenia w publicznej służbie zdrowia chorób spowodowanych nałogiem. Mogłaby też być pozywana do sądu przez osoby narażone na bierne palenie. Pracodawcy mieliby z kolei pełne prawo odmówić zatrudnienia palacza (tak jak i narkomana) lub go zwolnić. Friedman opowiada się więc za pełną wolnością palenia, tyle że byłaby to wolność wyjątkowo kosztowna.

Niepoprawni palacze
Małgorzata II, duńska królowa, to najbardziej znana na świecie osoba paląca papierosy publicznie, na przykład na spotkaniach z dyplomatami. Publicznie z papierosem pokazywała się też nieżyjąca już brytyjska księżniczka Małgorzata. Dużo pali również Camilla Parker Bowles, towarzyszka życia księcia Karola, następcy tronu Wielkiej Brytanii. Liberalne przepisy dotyczące palenia obowiązują w Niemczech. Nie wprowadzono tam ustawy antynikotynowej, a papierosy można kupić w automatach. Podobnie jest w krajach dawnego ZSRR oraz w państwach Bliskiego Wschodu. Tureckie linie lotnicze jako jedne z nielicznych pozwalają palić na pokładzie swoich samolotów.

Richard Doll
profesor uniwersytetu w Oksfordzie, pionier badań nad rakiem płuc wywołanym paleniem Gdy w 1950 r. opublikowałem pierwszy na świecie naukowy artykuł wykazujący zależności między paleniem i rakiem płuc, w Wielkiej Brytanii paliło około 80 proc. dorosłych mężczyzn. Nikt wtedy nie miał świadomości, że regularne sięganie po papierosa szkodzi. Palili nawet lekarze. Dopiero dzięki opracowaniu najlepszego na świecie programu profilaktyki antynikotynowej w ciągu 30 lat liczba palaczy w Wielkiej Brytanii zmalała o połowę. W tym czasie udało nam się wytłumaczyć Brytyjczykom, że osoby palące dwa razy częściej niż inni umierają przedwcześnie. Poza tym uzależnionych od nikotyny traktowaliśmy jak chorych - powstały więc kliniki specjalizujące się w leczeniu najcięższych przypadków, a rząd dotuje lekarstwa pomagające zerwać z nałogiem.

Czy zakazać palenia w miejscach publicznych?
NIE TAK
Zbigniew Religa
kardiolog
W miejscach publicznych powinny być wyznaczone - tak jak obecnie - sale dla palących oraz niepalących. Jeśli ktoś ma spotkanie w restauracji trwające trzy godziny, to trudno, by co chwila je przerywał i wychodził zapalić. Osób palących jest w Polsce bardzo dużo i powinno się to uwzględniać, przyjmując rozwiązania prawne.
Marek MikuŚkiewicz
właściciel sieci handlowej MarcPol
Jestem nie tylko za wprowadzeniem całkowitego zakazu palenia, ale wręcz za dyskryminacją palaczy. Nałóg ten jest bardzo uciążliwy dla osób niepalących. Wprowadzenie restrykcyjnych przepisów leży także w interesie palaczy. Tylko dzięki takim utrudnieniom można ograniczyć ich liczbę, czyli pomóc im zerwać z nałogiem.
Jacek Cygan
autor tekstów piosenek
Nie powinno się zakazywać palenia w miejscach publicznych, wystarczy samoograniczenie palaczy. Jeśli pali się w holu z wysokim sufitem, dym papierosowy nikomu nie przeszkadza, natomiast w przedziale pociągu bardzo przeszkadza. Czasami palenie narusza czyjąś wolność czy prywatność. Ale to samo mogą powiedzieć palacze, którym zabrania się palenia. Im również ogranicza się wolność.
PaweŁ Piskorski
poseł Platformy Obywatelskiej
Jeśli jako miejsce publiczne rozumiemy zamknięte pomieszczenie, to palenie tam powinno być zakazane. Nie mam za to nic przeciwko tym, którzy palą np. w parkach. Palenie to przyjemność dla osoby palącej, ale uciążliwość dla niepalącego. Jest to klasyczny przykład, w którym wolność jednostki musi być ograniczona, gdyż w przeciwnym razie ogranicza się wolność innej jednostki.
Więcej możesz przeczytać w 2/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 2/2003 (1050)

  • Fatalny sukces ludzi roku12 sty 2003Prapolacy, czyli prawdziwi Polacy, żywiący się głównie narodowymi klęskami i osobistymi porażkami, minionego roku po prostu nie powinni byli przeżyć.3
  • Peryskop12 sty 2003Kodeks Kiepskich Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej (co za łaskawość w stosunku do pracodawców!) niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie...8
  • Dossier12 sty 2003ALEKSANDER KWAŚNIEWSKI, prezydent RP "Mój światopogląd tak wygląda - psychologicznie centrysta, ideologicznie liberalny socjalista" "Gazeta Wyborcza" JÓZEF GLEMP, prymas Polski "Trudno, aby Europa odstąpiła...9
  • Z życia Rywina12 sty 2003No i wyszło na nasze! Kiedyśmy na początku września napisali, że Lew Rywin w imieniu Leszka Millera i SLD chciał od Agory łapówkę, to się wszyscy żachnęli, i choć Monika Olejnik ministra sprawiedliwości dopytywała, to Grzegorz Kurczuk...10
  • Z życia opozycji12 sty 2003Fałszywy Aleksander Łukaszenka, czyli prezydent Łodzi Jerzy Kropiwnicki, sprzedał samochód. Nie włas-ny, bo takowego prezes ZChN nie posiada. Prezydencki sprzedał. Ślicznego peugeota 607, naszpikowanego ultranowoczesną elektroniką jak...11
  • M&M12 sty 2003Próba przyjaźni Nasza przyjaźń przeszła, przyjacielu luby, przez najcięższe próby. Jest najwyższej próby. A od dziś należy do dobrego tonu, by ta próba była próbą mikrofonu. Marek Majewski12
  • Playback12 sty 200312
  • Ratowanie eurocyrku12 sty 2003Noelle Lenoir, francuska minister ds. europejskich, walczy o to, by Parlament Europejski nadal obradował w Strasburgu. Francja wyłoży 45 mln euro na projekt, który ma dowieść, że siedziba parlamentu powinna pozostać w tym francuskim...12
  • Fotoplastykon12 sty 200314
  • Poczta12 sty 2003Edukacja, nie agitacja Teraz, kiedy wiemy, na jakich warunkach Polska może wejść do UE, nadszedł właściwy moment, by rozpocząć merytoryczną, pozbawioną ideo-logicznego zacietrzewienia debatę publiczną na ten temat. Polskie radio i telewizja...16
  • Kadry12 sty 200317
  • Ludzie Człowieka Roku 200212 sty 2003Porwali Europę dla Europy. Ta gra słów oddaje istotę zasług dwóch polityków, którzy wywarli ogromny wpływ na życie Polaków i pozostałych Europejczyków.18
  • Europa story12 sty 2003Leszek Miller i Günter Verheugen: Ludzie Człowieka Roku 200220
  • Przewodnicy12 sty 2003Komu przyznałby tytuł Człowieka Roku Tadeusz Mazowiecki, komu Lech Wałęsa, Adam Michnik, Henryka Bochniarz, Andrzej Lepper... Wyniki ankiety "Wprost":28
  • Rządowi anarchiści12 sty 2003Najdroższe jest to, co bezpłatne32
  • Premierzy w malinach12 sty 2003I Wincenty Witos, i Leszek Miller wybrali drogę honoru, ale też niemal pewnych dalszych kłopotów35
  • Giełda i wektory12 sty 2003Hossa Świat Kochanie, kupiłem miasto Sprzedać można wszystko, o czym przekonują Kalifornijczycy. 670 mieszkańców Bridgeville wystawiło na internetowej aukcji eBay... swoje miasto. Anonimowy kupiec za 1,78 mln USD nabył 32,3 ha ziemi, 2,5 km...36
  • Złoty z niedowagą12 sty 2003Producenci przekonują, że gdy euro kosztuje 3,98 zł, nic nie opłaca im się eksportować. To samo twierdzili w sierpniu 2002 r. (gdy za euro płaciliśmy 4,08 zł), w lipcu 2000 r. (4,21 zł) i w grudniu 1999 r. (4,34 zł). Wnoszę z tego, że nawet gdyby...38
  • Zdobywcy Dzikiego Wschodu12 sty 2003Piętnowany przez peerelowską propagandę "prywaciarz" lub "badylarz" był faktycznym panem na wygłodniałym, odciętym od świata rynku - łagodził rozpaczliwą niewydolność "gospodarki braku".42
  • Skrzydła ryzyka12 sty 2003Czy futuryści zdobędą niebo?44
  • Feldstein12 sty 2003Objawił się następca Alana Greenspana?46
  • Załatwione odmownie12 sty 2003Jak się ubezpieczyć od ryzyka uszczęśliwiania nas przez cholernych amatorów dobrych uczynków?48
  • Supersam12 sty 2003Powrót eleganckich mężczyzn Jeszcze na początku 2001 r. wielcy kreatorzy mówili, że męska moda szybko się feminizuje. Dzisiaj okazuje się, że taka prognoza była przedwczesna. Tradycyjna elegancja znów staje się modna. Przyczyn...50
  • Niedzielni ziemianie12 sty 2003Zapanowała moda na zakup ziemi rolnej. W Polsce już za 1000 zł można kupić spory kawałek gruntu. Rośnie grono niedzielnych ziemian.52
  • Rezerwat dla palaczy12 sty 2003Doktor rynek oducza palenia56
  • Człowiek z krzemu12 sty 2003Rozpoczęła się era komputeryzacji człowieka60
  • Marmelada na księżycu12 sty 2003Piotrze drogi! ZnajdujĘ w skrzynce awizo, biegnę na pocztę, a tu list i przesyłka od naszego nieocenionego czytelnika, pana Janusza Milewskiego z Frankfurtu nad Menem. Pan Milewski przysłał nam po słoiczku powideł. Wprost z Niemiec. I zwraca uwagę...62
  • W nowych spodniach12 sty 2003W nowym roku ruszam moją tratwą w podróż przez czas w stroju i nastroju europejskim63
  • Boscy kosmici12 sty 2003Klonujcie się! - brzmi pierwsze przykazanie realian.64
  • Jeszcze was zaskoczę12 sty 2003Spotkanie z ARKADIUSEM, projektantem mody65
  • Ruchome ilustracje12 sty 2003Filmy powinna finansować publiczność przez to, że chce je oglądać. Jeśli nie chce, pozostaje szukać ekscentrycznego sponsora67
  • Dziecięca zbrodnia i kara12 sty 2003Przed stu laty triumfy w Europie swięciła czarna pedagogika68
  • Know-how12 sty 2003Mężna płeć Białko GIRK2 sprawia, że to mężczyźni są bardziej odporni na ból niż kobiety - wynika z badań przeprowadzonych przez dwie grupy naukowców z Rockefeller University oraz z University of Texas. Uczeni mają nadzieję, że...71
  • Emigracja tęgich głów12 sty 2003Najlepsi polscy uczeni w Ameryce72
  • Mózg na huśtawce12 sty 2003Co dwudziesty z nas cierpi na przemienne stany skrajnej depresji i nadaktywności.76
  • Prehistoryczna wojna światowa12 sty 2003Dwa lata temu podczas burzy szalejącej w Dos Pilas - osadzie, ukrytej głęboko w dżungli przy granicy Gwatemali i Meksyku - drzewo wyrwane z korzeniami odsłoniło dziesięć schodów gigantycznej piramidy Majów.78
  • Bez granic12 sty 2003Niewiele wiadomo o losie mieszkańców Wysp Salomona, nad którymi przeszedł niszczycielski cyklon Zoe. Porywy wiatru dochodzące do 300 km/godz. podniosły fale o wysokości 11 m, które zalały wyspy. Zerwana została nawet łączność...82
  • Polska Unia Konserwatywna12 sty 2003W poszerzonej UE będziemy często mówić "nie!"84
  • Życie w trumnie12 sty 2003Aby przetrwać zimę, Koreańczycy z północy stawiają w mieszkaniach foliowe namioty88
  • Przyjaciele Saddama12 sty 2003Husajna wspiera międzynarodówka dyktatorów. Ale wygranej wojny Saddama z Ameryką nie przewidują nawet najczarniejsze scenariusze.91
  • Filtr do unii12 sty 2003Lepper zapowiada, że rozpoczyna kampanię informacyjną o UE i rusza na bazary95
  • Menu12 sty 2003Świat Diana znów pijana "Przewróciła się i śmiała" - napisał w raporcie policjant, który aresztował Dianę Ross za prowadzenie samochodu po pijanemu. Słynna piosenkarka od lat nie wylansowała żadnego przeboju, a mimo...96
  • Seksowny wiek XX12 sty 2003Współczesna sztuka przejadła się seksem.100
  • Kino Tomasza Raczka12 sty 2003Harry Potter i komnata tajemnic Reżyseria: Chris Columbus W rolach głównych: Daniel Radcliffe, Richard Harris, Maggie Smith, Kenneth Branagh. USA 2002 Ekranizacja drugiej części ulubionej bajki przełomu wieków. W Hogwarcie, szkole...103
  • Pornograf Bellmer12 sty 2003Urodzony w Katowicach Hans Bellmer jest zaliczany do gigantów surrealizmu104
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego12 sty 2003MAKOWIECKI BAND Makowiecki Band Złoty chłopiec programu "Idol" przemówił własnym głosem. Okrzyknięty dość wcześnie emocjonalno-stylistycznym dublerem Gawlińskiego udowadnia, że potrafi funkcjonować bez medialnej kroplówki....105
  • Reżyser12 sty 2003Kazimierz Dejmek 1924-2002 Kazimierz Dejmek kojarzy się z tak różnymi dokonaniami, jak socrealistyczna "Brygada szlifierza Karhana" (1949), polityczne "Dziady" (1967), pełne artystycznych sukcesów kierowanie...106
  • Kino w San Rywino12 sty 2003W życiu jak w filmie. "Taśmy prawdy" ujawnione przez Michnika zatrzęsły nie tylko naszą kinematografią.108
  • Palcem po mapie12 sty 2003Będąc autorem od przypadku do przypadku, cierpię na syndrom pustej kartki. Jestem podobny do jednego z bohaterów "Dżumy" Camusa, który (bohater, nie Camus) pragnął napisać powieść, nigdy jednak nie wyszedł poza pierwsze, wciąż cyzelowane zdanie.108
  • Organ Ludu12 sty 2003TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 2 (15) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 6 stycznia 2003 r. Cena + VAT + ZUS + winieta Nauka w służbie społeczeństwa Optymistyczna prognoza na 2003 rok Ekonomia jest dziedziną, w której bardzo...109
  • Śnieżynka gorąca pierzynka12 sty 2003Mikołaj za 50 zł to usługa dla całej rodziny. Dzieci ciągną Mikołaja za brodę, a tatuś ciągnie Śnieżynkę do sypialni110