Blokada głowy

Dodano:   /  Zmieniono: 
Tylko 13 proc. aut w Europie ma automatyczne skrzynie biegów, w USA - 90 proc.
 

Gdyby najważniejsze wynalazki XX wieku traktowano tak jak automatyczną skrzynię biegów w samochodzie, po ulicach jeździłyby jeszcze konne zaprzęgi, w armiach dominowałaby kawaleria, energii dostarczałyby elektrownie węglowe, a komputery miałyby rozmiary małych budynków. W wypadku automatycznej skrzyni biegów mamy dziwny i niczym nie uzasadniony opór przed tym poprawiającym bezpieczeństwo i niezawodnym urządzeniem. Kierowcy w mieście nie muszą co kilka metrów wciskać pedału sprzęgła. Nie muszą odrywać prawej ręki od kierownicy, gdy jadą z dużą prędkością autostradą. Nie muszą redukować biegów podczas wyprzedzania i skręcania. Rozumieją to Amerykanie i Japończycy, ale nie Europejczycy.

Elastyczny automat
W USA - według danych firmy konsultingowej Knibb Gormezano & Partners - już 89,8 proc. samochodów ma automatyczne skrzynie biegów, w Japonii - 65,2 proc., zaś w Europie zaledwie 13 proc. Najczęściej powtarzane na Starym Kontynencie mity o automatycznych skrzyniach biegów mówią o zwiększonym zużyciu paliwa oraz tzw. poślizgu - opóźnieniu w zmienianiu biegów, które powoduje, że samochód jest mniej dynamiczny. Osoby powtarzające te mity nie zauważyły, że automatyczne skrzynie biegów prawie w niczym nie przypominają obecnie urządzeń, które 63 lata temu Amerykanie wprowadzili w modelu oldsmobile automatic. O wyższości automatycznych skrzyń nowej generacji nad manualnymi świadczy choćby to, że montuje się je w bolidach Formuły 1.
Nowoczesne automaty to najczęściej skrzynie sześcio-, a nawet siedmiobiegowe. Nowy 7G-Tronic wyprodukowany przez koncern Daim-
ler-Chrysler będzie standardowo montowany w mercedesach E 500, S 430, S 500, CL 500 i SL 500 już od jesieni tego roku. Jego najważniejszą zaletą (poza mniejszym zużyciem paliwa) jest to, że nie redukuje biegów po kolei, lecz w razie potrzeby przechodzi z siódmego biegu od razu na piąty lub czwarty. W jeepach grand cherokee oraz cherokee montowana jest automatyczna skrzynia biegów z tzw. podwójnym nadbiegiem (overdrive), co pozwala zmniejszyć zużycie paliwa i ograniczyć hałas silnika. Skrzynia oferowana m.in. w jeepach, chryslerach oraz niektórych cadillacach potrafi się też dostosowywać do sposobu jazdy preferowanego przez kierowcę. Komputer zbiera informacje o prędkości, z jaką samochód wchodzi w zakręty, wychyleniach karoserii, sile hamowania itd., po czym przeprogramowuje moduł sterujący skrzynią. W efekcie ta sama skrzynia będzie zmieniała biegi na wyższych obrotach, jeśli za kierownicą siądzie wielbiciel dynamicznej jazdy, lub na niższych, jeśli kierowca woli oszczędną jazdę. Automat montowany m.in. w BMW 7 oraz nowym BMW 5 rozpoznaje z kolei, że kierowca jedzie w korku i nie przełącza się na pierwszy bieg. Dzięki temu auto spala mniej niż pojazd z manualną skrzynią.
W wielu samochodach kierowca może określić swój styl jazdy, włączając przyciski "sport" bądź "winter". Przełączona na tryb "sport" skrzynia później zmienia biegi, co pozwala wchodzić na wysokie obroty. Tryb "winter" uniemożliwia start na zbyt wysokich obrotach, dzięki czemu auto nie wpada w poślizg na oblodzonej drodze. Dodatkowym atutem wielu automatów jest możliwość przechodzenia na ręczny tryb zmiany biegów. Samochody wyposażone w sekwencyjne skrzynie nie mają wprawdzie sprzęgła, ale biegi można w nich zmieniać albo przez ruch dźwigni, albo skrzydełkami umieszczonymi przy kierownicy. W ten sposób można jechać dynamicznie na wyższych obrotach, nie ryzykując uszkodzenia silnika. W razie wejścia na zbyt wysokie obroty komputer sam zmienia bieg.

CTV van Doorne'a
Tradycyjne hydrokinetyczne automaty ze względu na straty energii nadają się przede wszystkim do aut wyposażonych w duże silniki. Słabsze jednostki nie były w stanie przełamać oporów wirnika, więc poślizgi w zmienianiu biegów były za duże. Wszystko zmieniło się wraz z wynalezieniem przez Holendra Huba van Doorne'a skrzyni CTV. W jej konstrukcji zastosowano stożki połączone metalowym paskiem. Dzięki nim uzyskuje się płynną zmianę przełożeń, co umożliwia zamontowanie automatu także w mniejszych modelach. Samochody wyposażone w CTV są poza tym bardziej ekonomiczne. Początkowo takie skrzynie montowano wyłącznie w autach o mocy nie przekraczającej 100 koni mechanicznych. Większa moc powodowała deformacje paska. Dopiero w 1996 r. inżynierom z Audi udało się zastąpić pasek łańcuchem, dzięki czemu skrzynie mogą być montowane w mocniejszych autach.
CTV przeszło z segmentu aut małych do klasy średniej i wyższej, a sekwencyjna skrzynia biegów znalazła zastosowanie w samochodach segmentu A. Rozwiązanie takie zastosowali m.in. producenci najnowszej toyoty yaris. Automatyczna skrzynia biegów montowana jest już w autach o pojemności 1,3 litra.

Sprzęgło do muzeum
Niektórzy producenci doszli do wniosku, że nie opłaca się produkować samochodów z pedałem sprzęgła i ręczną skrzynią biegów. Volvo XC 90 nie można na przykład kupić w wersji z ręczną skrzynią. Mercedes S w standardzie jest oferowany z automatem. Kto chce kupić wersję z ręczną skrzynią biegów, musi ją zamówić. Automatyczne skrzynie montowane są jako jedyna dostępna opcja także w samochodach sportowych. Przede wszystkim dlatego, że niewielu kierowców umiałoby nimi wystartować, korzystając z ręcznej skrzyni i nie paląc jednocześnie sprzęgła.
Według danych Knibb Gormezano & Partnerts za siedem lat autami z automatyczną przekładnią będzie jeździło już ponad 50 proc. Europejczyków. W Polsce sprzedaż BMW z automatyczną skrzynią wzrosła w ubiegłym roku z 10 proc. do 60 proc., także 87 proc. volvo XC 70 i 50 proc. volvo S80 kupowanych jest w takich wersjach. Jednak w wielu za to urządzenie trzeba sporo dopłacić. Np. wypadku toyoty avensis - 7 tys. zł. Kiedy jednak mieszkańcy Europy przekonają się wreszcie do automatów, produkcja znacznie potanieje.

Więcej możesz przeczytać w 25/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 25/2003 (1073)

  • Na stronie - Koza nostra22 cze 2003, 1:00Kozy do polityki wprowadzono w Polsce dość dawno.3
  • Peryskop22 cze 2003, 1:00Pytania do Millera Wiesław Walendziak PiS Czy szef rządu wie, że jest jedynym premierem w Europie, któremu udało się jednego dnia przyjąć założenia do budżetu, a następnego dnia je zdezawuować? Zyta Gilowska PO Czy w ramach wyciągania...8
  • Dossier22 cze 2003, 1:00 Aleksander KWAŚNIEWSKI prezydent RP "Doceniam i wiem, jak wiele zawdzięczamy prezydentowi Wałęsie, jeśli chodzi o naszą drogę do UE. Swoją rolę ma zapisaną w historii. Chcę też wyrazić szacunek dla postawy, którą wykazywał przed...9
  • Z życia koalicji22 cze 2003, 1:00Strasznie trudno jest być w Europie, jeśli się nie posiadło daru bilokacji. Nie wiadomo bowiem, gdzie i z kim świętować wyniki referendum. To dlatego, że w związku z szalejącą sympatią między premierem i prezydentem obaj panowie urządzili...10
  • Z życia opozycji22 cze 2003, 1:00Dzień po słynnym referendum zaproszono Lecha Kaczyńskiego do TVN 24. Najpierw jednak widzowie obejrzeli radość prezydenta Kwaśniewskiego i innych polityków SLD. Po zakończonym materiale Justyna Pochanke zwróciła uwagę, że jej gość ma...11
  • M&M22 cze 2003, 1:00EPITAFIUM DLA GENIUSZA FINANSÓW12
  • Playback22 cze 2003, 1:0012
  • Parlamentarzyści jak drużyna Janasa22 cze 2003, 1:00Reprezentacja parlamentarna w piłce nożnej przegrała 1:6 z drużyną polityków węgierskich. Co prawda Polacy strzelili dwa gole, ale jeden okazał się samobójczym strzałem Mirosława Drzewieckiego, posła PO.12
  • Fotoplastykon22 cze 2003, 1:0014
  • Poczta22 cze 2003, 1:00Listy czytelników16
  • Kadry22 cze 2003, 1:0017
  • Sojusz Lewicy Dryfującej22 cze 2003, 1:00Czym zakończą się rządy Millera i jego ekipy?18
  • Ostatnia nadzieja czerwonych22 cze 2003, 1:00Hausner tak jak Kołodko wierzy, że można ręcznie sterować wydatkami obywateli20
  • Budżet bzdur22 cze 2003, 1:00Po Kołodce pozostała megadziura w budżecie - taka, jaka pochłonęła rząd Buzka22
  • Prawdziwi Polacy22 cze 2003, 1:00W referendum głosowaliśmy wedle podziałów zaborowych24
  • Pospolite euroruszenie22 cze 2003, 1:00O tym jak wolontariusze wprowadzali Polskę do Unii Europejskiej.28
  • Gangrena w Lublinie22 cze 2003, 1:00Lubelscy prokuratorzy i policjanci pomagali gangsterom i tuszowali przestępstwa32
  • Cafe Wprost22 cze 2003, 1:00Spotkanie z Markiem Belką, szefem Międzynarodowego Zespołu Koordynacyjnego w Iraku36
  • Nałęcz - Kadencja22 cze 2003, 1:00Mandat obecnego układu rządzącego wygasł niemal do cna37
  • Poczta22 cze 2003, 1:00Listy od czytelników37
  • Giełda i wektory22 cze 2003, 1:00Hossa Świat Powrót stachanowców Białoruski rząd postanowił wypłacić premie ubiegłorocznym przodownikom pracy. Na ten cel Rada Ministrów Białorusi wydzieliła z budżetu państwa prawie 60 mln rubli, czyli równowartość 30...38
  • Letnia giełda pracy22 cze 2003, 1:00Ponad pół miliona sezonowych miejsc pracy czeka w kraju40
  • Hipermarket Europa22 cze 2003, 1:00Gdzie się wybrać na tańsze zagraniczne zakupy po 1 maja 2004 roku46
  • Hybryda polska22 cze 2003, 1:00Zdecydowane osłabienie tempa wzrostu PKB, wysoka stopa bezrobocia, zły stan finansów publicznych i brak postępów strukturalnych - to skutki zejścia na "trzecią drogę" ustrojową, zapoczątkowane tzw. wojną na górze w...50
  • Balcerowicz wprost22 cze 2003, 1:00Sukces Litwy to zdecydowane zaostrzenie dyscypliny budżetowej i płacowej połączone z reformami gospodarki52
  • Supersam22 cze 2003, 1:00Rozmowa z Juanem Carlosem Ferrero, zwycięzcą tegorocznego turnieju Rolanda Garrosa Ktoś nade mną czuwa Cezary Gurjew: Podobno zagrasz w Polsce na lipcowym turnieju Idea Prokom Open w Sopocie. Juan Carlos Ferrero: Chcę przyjechać, dobrze zagrać i...54
  • Narzeczona z e-maila22 cze 2003, 1:00Pół miliona erotycznych schadzek odbywa się codziennie w Internecie58
  • Pani domu22 cze 2003, 1:00Najsławniejszej Polce w Ameryce, miliarderce Marcie Stewart, grozi więzienie62
  • Blokada głowy22 cze 2003, 1:00Tylko 13 proc. aut w Europie ma automatyczne skrzynie biegów, w USA - 90 proc.64
  • Makłowicz do Bikonta, Bikont do Makłowicza22 cze 2003, 1:00Byłem już zmęczony. Zmęczony i wściekły. Przedreferendalne enuncjacje wszech-Polaków, telefoniczne liściki pana Halbera, skandalicznie wysokie ceny koktajlu caipirinha w krakowskich barach, obecność pań Beger i Błochowiak w najważniejszych...66
  • Druga płeć - Prawda z pamięci22 cze 2003, 1:00W "Living History" jedni będą szukali potwierdzenia nieprzychylnych Hillary Clinton opinii, a drudzy dowodów na to, że przerosła męża68
  • Mur z trupów22 cze 2003, 1:00Powstanie berlińskie w 1953 r. zostało sprowokowane przez władze NRD i Kreml70
  • Know-how22 cze 2003, 1:00Choroba, nie przemoc Rzadka choroba krwi, zwana hemophagocytic lymphohistiocytosis (HLH), może wywołać objawy podobne do syndromów zespołu dziecka maltretowanego. Kiedy dwunastodniowy syn Christiny Nguyen-Phuoc przestał jeść i miał...73
  • Przedszkole rencistów22 cze 2003, 1:00Żelazne płuca, w które wkładano zdeformowane ciała dzieci chorych na polio (porażenie dziecięce), można dziś znaleźć wyłącznie w muzeum.74
  • Bogowie z laboratoriów22 cze 2003, 1:00Biolodzy już dawno wypuścili dżina z butelki. Klasyczne reguły rządzące światem ożywionym przestały obowiązywać. Możliwe stają się coraz bardziej zaskakujące modyfikacje żywych organizmów. Niedawno stworzono chimerę - embrion mający część genów...78
  • Człowiek z energii22 cze 2003, 1:0025 marca 1922 r. w amerykańskim czasopiśmie "Survey" można było przeczytać: "Jest więc coś, co nazywamy energią, co pod postacią ruchu obraca koła maszyn, napędza pociągi, parowce, tramwaje i samoloty; jako światło zmienia noce w dzień, w postaci...80
  • Bez granic22 cze 2003, 1:00Karol bez brody Książę Walii odwiedził w ubiegłym tygodniu największą świątynię sikhów poza ich ojczystym stanem Pendżab w Indiach. Nie musiał w tym celu się udawać w daleką podróż - świątynię otwarto bowiem w Southall, w zachodnim...82
  • Międzynarodowe targi brukselskie22 cze 2003, 1:00Gdy my broniliśmy Boga w europejskiej konstytucji, inni dzielili w UE władzę84
  • Lek na eurosklerozę22 cze 2003, 1:00Unia liberałów kontra unia biurokratów86
  • Atom Saddama22 cze 2003, 1:00"Wprost" dotarł do konstruktorów irackiej bomby atomowej! - Agata Jabłońska z Bagdadu i Londynu.88
  • Pułki Beradara22 cze 2003, 1:00Talibowie są gotowi do letniej inwazji na Afganistan91
  • Ano!22 cze 2003, 1:00Ceny beherovki, rumu i - oczywiście - piwa rzucają się w oczy bardziej niż wzór karty do głosowania.93
  • Elektorat czy obywatele22 cze 2003, 1:00Wyniki referendum dowiodły, że Polacy są zdolni do realizmu i kierują się sugestiami papieża94
  • Menu22 cze 2003, 1:00Świat Tom i Małgorzata Niezrażony chłodnym przyjęciem "Nieba" Tom Tykwer (scenariusz Krzysztofa Kieślowskiego) zamierza teraz zekranizować "Mistrza i Małgorzatę". Niemiecki reżyser w roli diabła Wolanda widzi Johnny'ego Deppa....96
  • Ich sześcioro22 cze 2003, 1:00Zespół Łzy wkrótce zdetronizuje Ich Troje98
  • Globalny amant22 cze 2003, 1:00Mógł mieć każdą kobietę, a prawie pół wieku spędził z ukochaną żoną, będąc jej absolutnie wierny102
  • Kino Tomasza Raczka22 cze 2003, 1:00Recenzje filmów: Wpadka, Statek Miłości103
  • Kulturalna gorączka22 cze 2003, 1:00Dziesięć najciekawszych imprez kulturalnych lipca104
  • Lelouch i leluchy22 cze 2003, 1:00Rozmawiają ZYGMUNT KAŁUŻYŃSKI i TOMASZ RACZEK106
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego22 cze 2003, 1:00Recenzje płyt107
  • Hazardziści22 cze 2003, 1:00Człowiek cały czas żyje emocjami, ale kiedy jednym wystarczy przejście przez ulicę w godzinach szczytu, innym do pełnego szczęścia potrzeba zastawienia włas-nego domu wraz z koleżanką małżonką tylko po to, by zobaczyć, co przeciwnik miał w...108
  • Gra w dziada22 cze 2003, 1:00Są - w mojej prywatnej opinii - dwa zawody stanowczo przeceniane społecznie: disc jockey i trener selekcjoner. Artystyczne posłannictwo didżeja polega na puszczaniu płyt, często zresztą w sposób całkowicie niezgodny z ich przeznaczeniem. Zajęcie...108
  • Organ Ludu22 cze 2003, 1:00TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 25 (38) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 16 czerwca 2003 r. Cena + VAT + ZUS + winieta Leszek Miller na fali sukcesu Kolejny sukces I sekretarza Partii i rządu Leszka Millera w tym tygodniu. Najpierw...109
  • Kombi wraca!22 cze 2003, 1:00Chłopaki z Kombi podążyli za demoniczną wokalistką na przedproże rzeźni, a przecież urodzili się, by nieść radość i piękno110
  • 100 najbogatszych Polaków - Królowie biznesu22 cze 2003, 1:00To, co nas obezwładnia, ich hartuje. To, co nas napawa zaufaniem, ich czyni twardymi i bezwzględnymi. Oni nigdy nie spoczną i nigdy nie będą mieli dość" - pisał w latach 30. minionego wieku o najbogatszych Amerykanach Francis Scott Fitzgerald. Ta...244