Dobry klimat

Kiedy w 1902 r. inżynier Willis Carrier wymyślił urządzenie do suszenia papieru, nie przypuszczał, że sto lat później klimatyzatory będą ratowały życie milionom ludzi. Tegoroczne lato jest jednym z najcieplejszych w historii. Rekor-dową temperaturę - ponad 38 stopni Celsjusza - zanotowano nawet w chłodnym Londynie. Miliony ludzi uciekają do klimatyzowanych hoteli, sklepów i restauracji. Tylko we Francji liczba śmiertelnych ofiar upałów może sięgnąć 3 tys. - alarmuje "Le Monde". Setki tysięcy ludzi decyduje się na zakup klimatyzatorów domowych. W Londynie przed sklepami z tymi urządzeniami ustawiły się kolejki. W ciągu dwóch dni zniknęło z półek wszystko, co mogło ochłodzić mieszkania. Podobnie jest na południu Europy. We Włoszech nie ma dziś firmy, która podjęłaby się założenia klimatyzacji w terminie krótszym niż trzy tygodnie. Także polscy producenci klimatyzatorów nie nadążają z dostarczaniem ich na rynek. W Warszawie klienci zamawiający klimatyzatory w pierwszej dekadzie sierpnia dowiadywali się, że zostaną obsłużeni w połowie października.

Pojedynek na temperaturę
Firmy walczące o klienta zrobiły z klimatyzacji swój najważniejszy atut. Korporacje taksówkowe zapewniają, że na każde żądanie są w stanie podstawić taksówkę z klimatyzacją. Warszawska firma taksówkowa MPT - oferująca poza standardowymi usługami także wynajem luksusowych limuzyn - w ogłoszeniu informującym o rozszerzeniu oferty o eleganckiego peugeota 607 podkreśla kolorem słowo "klimatyzacja". Podobną technikę stosują właś-ciciele restauracji. Hasło "klimatyzacja" widnieje na reklamach większości eleganckich lokali, takich jak na przykład warszawska restauracja Chianti, krakowska Maska czy łódzki Figaro, a także klubów, m.in. warszawskiej Muzy i poznańskiego Absolutu.
To samo dotyczy aut. Ford odnotował w tym roku znaczny wzrost sprzedaży, przede wszystkim dlatego, że zaoferował klimatyzację w ramach ceny samochodów, i to tych, w których dotychczas trzeba było za nią dopłacić. W ślad za nim poszli konkurenci. - Polscy klienci coraz częściej decydują się na auta z klimatyzacją - mówi Anna Ferenc-Zakrzewska, przedstawicielka firmy DaimlerChrysler. - Jeśli nie ma jej w standardzie, na ogół ją dokupują. Klimatyzacja jest też obowiązkowym elementem wyposażenia eleganckich hoteli, takich jak Le Royal Meridien Bristol, Sheraton czy Radisson SAS. Podobnie będzie wkrótce w hotelach grupy Orbis. - Jeśli nie chcemy stracić klientów, musimy zagwarantować im wysoką jakość usług - mówi Izabela Molenda z Orbis SA.
- Zdajemy sobie sprawę, że ostatnio coraz częściej o wyborze hotelu decyduje sprawnie działająca klimatyzacja. Zamontowanie jej w naszych obiektach było więc dla nas kwestią "być albo nie być" na rynku.
Klimatyzacji nie zakładają tylko te hotele, które mają w swoich regionach pozycję monopolisty. Klimatyzatorów w pokojach nie ma na przykład znany i lubiany przez polskich polityków i biznesmenów hotel Bryza w Juracie. Jego przedstawiciele tłumaczą, że od morza wieje wiatr, więc klimatyzacja jest niepotrzebna. Nie dodają, że Bryza po prostu nie ma konkurencji ani w Juracie, ani w okolicy. Podobnie jest w hotelu Gołębiewski w Mikołajkach, bez wątpienia najlepszym na Mazurach. - Nie mamy klimatyzacji w pokojach, kilkanaście upalnych dni w roku to zbyt mało jak na koszty zamontowania takich systemów - mówi Bogusław Bugała, dyrektor hotelu. - Ale gdy tylko zorientujemy się, że zaczynamy tracić klientów, natychmiast ją zamontujemy, jesteśmy do tego przygotowani.
Pojedynek na klimatyzację dotyczy także firm, po których nikt by się tego nie spodziewał. Przykładem jest TVP ze Szczecina, która zarabia, wynajmując studia nagrań i wozy transmisyjne. W informującym o tym ogłoszeniu dwukrotnie podkreśla, że jej pomieszczenia są klimatyzowane. - Dla klientów z zagranicy fakt, że mamy klimatyzację, jest oczywisty - mówi Jacek Tomczykowski z działu sprzedaży TVP ze Szczecina. - Ostatnio jednak także Polacy zaczynają pytać o klimatyzację. Bez chłodzenia w studiu nie ma czym oddychać.

Luksus za dziesięć złotych
Do niedawna na polskim rynku dominowały klimatyzatory przenośne. Pracowały głośno i miały niewielką moc chłodzenia. Dziś takie systemy odchodzą w przeszłość. - Poziom hałasu nowoczesnych klimatyzatorów to 30 decybeli. Tak samo hałasują domowe lodówki - twierdzi Adam Nowacki z Tako, jednej z firm dystrybuujących i montujących klimatyzatory.
Nowoczesne klimatyzatory są efektywne i wcale nie takie drogie. Można je dostosować do dowolnego wnętrza. - Dobrze dobrany klimatyzator, który kosztuje zaledwie 2-4 tys. zł, jest w stanie zapewnić odpowiednią temperaturę w pomieszczeniu o powierzchni 30 m2, zużywając tyle energii, ile pochłania 100-watowa żarówka - zapewnia Tomasz Kotruchow z firmy Fonko zajmującej się dystrybucją sprzętu chłodzącego i ogrzewającego.
Oznacza to, że ochłodzenie 100-metrowego mieszkania kosztuje niewiele, bo około 10 zł na dobę. Mimo to nie wszyscy Polacy zdają sobie sprawę z dostępności klimatyzatorów. Nie mają ich nawet ci, których na nie stać. - W tak upalne lato marzę o klimatyzacji w domu - mówi Lech Wałęsa. - W niektórych pokojach jest za gorąco, żeby można było tam przebywać. Jeśli zacznę budować kolejny dom, klimatyzacja będzie jedną z pierwszych rzeczy, które zamontuję.
Przesadnie ostrożne podejście Polaków do domowego systemu chłodzenia sprawia, że tylko 15 proc. zamówień składanych w firmach produkujących i importujących klimatyzatory pochodzi od osób prywatnych. Klimatyzacja w domu niesłusznie uchodzi za komfort dostępny tylko najbogatszym. Być może dlatego, że to przedstawiciele elity finansowej jako pierwsi ją zainstalowali. Klimatyzację w domu mają m.in. Marek Mikuśkiewicz, prezes MarcPolu, piąty na liście 100 najbogatszych Polaków tygodnika "Wprost", oraz Małgorzata Solorz-Żak, prezes Fundacji Polsat (jej mąż jest trzeci na naszej liście). - Moja sypialnia jest na poddaszu - mówi Solorz-Żak. - Bez klimatyzacji nie mogłabym tam wejść, o spaniu nie wspominając. Działa od dwóch lat i nie wyobrażam sobie bez niej życia.