Pandemia lęku

Dodano:   /  Zmieniono: 
Aż 89 procent Polaków odczuwa codziennie strach i niepokój


Trzy czwarte Amerykanów kilka razy w tygodniu ogarnia strach przed kolejnymi atakami terrorystów lub seryjnych morderców. W Niemczech ponaddwukrotnie wzrosła liczba osób nękanych napadami paniki. Polacy obawiają się utraty pracy, poważnej choroby i międzynarodowego konfliktu zbrojnego. Na całym świecie coraz więcej ludzi odczuwa lęki i fobie, które stały się niemal tak powszechne jak ból głowy.

Z powodu różnych lęków cierpi już 7 mln Niemców - o 55 proc. więcej niż przed 11 września ubiegłego roku. Prawie 20 proc. Brytyjczyków myśli o ryzyku nagłej śmierci aż dziesięć razy dziennie. W Polsce liczba pacjentów leczących się z powodu nagłych zaburzeń nastroju wzrosła ostatnio o 21 proc., a liczba chorych na nerwicę o 15 proc. Z powodu lęków częściej cierpią nawet dzieci. "To bomba z opóźnionym zapłonem, ponieważ zaburzenia psychiczne ujawniają się dopiero po wielu latach" - twierdzi Hans Troedsson, ekspert Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

Napady paniki
Zwykły niepokój i stresy, jakie od czasu do czasu odczuwa niemal każdy człowiek, u coraz większej liczby osób przeradzają się w nawracające napady paniki oraz nie uzasadnione żadnym realnym zagrożeniem lęki. Pierwsze objawy to nagłe zawroty głowy, kołatanie serca, drętwienie kończyn, dreszcze lub uderzenia gorąca, pocenie się, trudności w oddychaniu i nudności, a także obawa utraty kontroli nad własnym ciałem, poczucie dziwności lub umierania.
U 80 proc. osób pojawienie się tych dolegliwości poprzedzają silne stresy związane z rozwodem, utratą pracy lub śmiercią bliskiej osoby - wykazały badania Narodowego Instytutu Zdrowia (NHI) w USA. Coraz częściej ich powodem są traumatyczne przeżycia spowodowane zamachami terrorystycznymi i katastrofami ekologicznymi oraz pogłębiający się brak poczucia bezpieczeństwa.
"Strach wielokrotnie w dziejach ludzkości szerzył się jak epidemia" - twierdzi prof. Jean Delumeau, historyk z CollŻge de France w Paryżu, autor przetłumaczonej na kilka języków książki "Le péché et la peur" (Grzech i strach). Dawniej panikę wywoływały zarazy, wojny, głód i kataklizmy. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych Amerykanie i Szwajcarzy budowali schrony przeciwatomowe w obawie przed konfliktem nuklearnym. Dziś do wywołania masowego lęku wystarczy telewizyjna relacja na temat spektakularnego zamachu terrorystycznego. "To kolejna epoka strachu - uważa francuski uczony. - A im słabsze są więzi społeczne, tym większa skłonność do ulegania lękom i panice".
W szkole County High School w McMinnville w Tennessee doszło do wybuchu paniki, gdy do urządzeń klimatyzacyjnych przedostał się zapach benzyny z pobliskiej stacji paliwowej. Ponad stu uczniów i nauczycieli zostało odwiezionych do szpitala z objawami groźnych dla życia zaburzeń układów oddychania i krążenia. Jak się okazało, u żadnej osoby nie doszło nawet do najmniejszego zatrucia organizmu ani zakażenia niebezpiecznym wirusem lub bakterią. Był to typowy napad lęku, zdolny wywołać arytmię serca, zaburzenia hormonalne i metaboliczne.

Odgrywanie choroby i śmierci
W Szwecji coraz częściej trafiają do psychoterapeutów osoby cierpiące na zaburzenie nazywane "odgrywaniem śmierci". Dotknięci nim ludzi czują się całkowicie wypaleni i nie zdolni do jakiegokolwiek działania. Uważają, że stracili wpływ na swoje życie. - Całymi dniami leżą w łóżku bez ruchu i udają ciężko chorych - twierdzi dr Aleksander Perski, szef kliniki stresu w Instytucie Medycyny Psychosocjalnej w Sztokholmie.
Siedmiu Szwedów na dziesięciu odczuwa stres z powodu załamania się opiekuńczego systemu społecznego, dzięki któremu przez kilka dziesięcioleci państwo gwarantowało wszystkim obywatelom stabilizację i poczucie bezpieczeństwa. Podobnie jest we wschodnich Niemczech, gdzie w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych dwukrotnie wzrosła liczba zaburzeń lękowych. Z sondażu OBOP wynika, że 89 proc. Polaków odczuwa codziennie lęk, niepokój i narzeka na stres. Tylko 7 proc. ankietowanych uważa, że w kraju żyje się raczej spokojnie. Szczególnie boleśnie dotyka nas narastające zagrożenie bezrobociem, pogorszenie warunków życia i brak perspektyw.
- Na zaburzenia lękowe najbardziej podatne są osoby cierpiące z powodu nerwic, a także kobiety i osoby w wieku od 20. do 30. roku życia - mówi prof. Jan Czesław Czabała z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Nigdy jednak nie można przewidzieć, u kogo dojdzie do napadu paniki. Pomocy psychologicznej z tego powodu coraz częściej potrzebują zarówno osoby cierpiące kiedyś na depresję lub mające w najbliższej rodzinie kogoś, kto na nią chorował, jak i menedżerowie, którzy przez wiele lat zarządzali dużymi firmami, a po jakimś czasie okazywało się, że nie są w stanie wsiąść do windy ani prowadzić samochodu.

Myśli samobójcze
U większości osób zaburzenia lękowe narastają stopniowo, podobnie jak przez wiele lat zwiększa się ciśnienie tętnicze krwi lub powodujący cukrzycę podwyższony poziom glukozy w organizmie. W końcu wyczerpany stresami organizm zaczyna reagować atakami paniki na wszelkie napięcia nerwowe. Tylko niektórzy szukają pomocy u psychoterapeutów, zaledwie co dziesiąty chory jest prawidłowo leczony (najczęściej lekami przeciwdepresyjnymi lub psychoterapią). Większość osób cierpiących z powodu lęków wpada w nałogi, choruje na depresję lub próbuje popełnić samobójstwo. Badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii ujawniły, że co szósta osoba przynajmniej raz w życiu miała myśli samobójcze, zwykle jeszcze przed trzydziestką. Liczba młodych Polaków (w wieku 16-24 lat) planujących samobójstwo zwiększyła się w ostatnich latach o 50 proc.
"Musimy się lepiej nauczyć radzić sobie z codziennymi trudnościami już od najmłodszych lat, bo coraz częściej będziemy narażeni na stresy" - twierdzi psycholog Fabian Schneider, szef Christoph-Dornier-Instituts. Największym błędem jest unikanie budzących niepokój sytuacji - lęki mogą do tego stopnia narastać, że niektórzy chorzy boją się nawet wychodzić z domu. Najskuteczniejsza metoda leczenia fobii polega na stopniowym oswajaniu pacjentów z sytuacją budzącą w nich lęk, na przykład z przebywaniem w windzie lub lataniem samolotami. W przyszłości - prognozuje Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (APA) - prawie 40 proc. osób przynajmniej raz w życiu będzie narażonych na negatywne przeżycia, które mogą spowodować poważne urazy psychiczne.


Kiedy zjada cię strach
  • zawroty głowy, brak równowagi, poczucie omdlewania lub oszłomienia
  • poczucie dziwności, nierealności otoczenia lub siebie samego
  • obawa utraty kontroli nad sobą
  • obawa przed nagłą śmiercią
  • suchość w ustach
  • trudności w połykaniu
  • bóle w klatce piersiowej
  • trudności w oddychaniu
  • przyspieszone bicie lub kołatanie serca
  • nudności, ból brzucha
  • pocenie się
  • drżenie lub dygotanie
  • dreszcze lub uderzenia gorąca
  • drętwienie kończyn, świąd
  • czerwienienie (poczucie gorąca na policzkach)
Źródło: www.psychiatria.pl
Więcej możesz przeczytać w 45/2002 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 45/2002 (1041)

  • Wprost od czytelników10 lis 2002Gorzka KubaUpadek ostatnich cukrowni kubańskich ("Gorzka Kuba", nr 44) każe przypomnieć, że do czasów słynnej revolución permanente cukrownictwo było jednym z podstawowych źródeł bogactwa Kuby. Podczas boomu...3
  • Germanowce Europy10 lis 2002Gdyby na naszej drodze na Zachód leżały i dużo w Polsce inwestowały szybko rozwijające się Stany Zjednoczone, Irlandia lub Finlandia, patrzyłbym w przyszłość z ufnością. Niestety, coraz częściej patrząc w przyszłość, widzę przeszłość,...3
  • Peryskop10 lis 2002Redaktor PutinDo redakcji wpadli agenci Federalnej Służby Bezpieczeństwa. Spytali, gdzie się znajduje główny serwer komputerowy, odłączyli go i zabrali - opowiada Rustam Arifdjanow, redaktor naczelny tygodnika "Wersija". W...6
  • Święto pracy10 lis 2002Polska jest bogatym krajem. Gospodarka rozkwita, a obywatele państw Europy Zachodniej przyjeżdżają, aby pracować w Ursusie i w zamożnych wiejskich gospodarstwach na ścianie wschodniej. Można by tak sądzić, skoro 63 proc. respondentów...6
  • Dossier10 lis 2002ALEKSANDER KWAŚNIEWSKI,prezydent RP"Nikt chyba nie oczekuje, że drzwi do Pałacu Prezydenckiego będą otwarte dla ludzi, którzy nie dość, że łamią prawo, bo to się może przydarzyć komuś nieszczęśliwie, ale którzy notorycznie z...7
  • Z życia koalicji10 lis 2002Tak generalnie Naród się nie sprawdził i w wyborach samorządowych raczej spuścił SLD ze schodów. Nie można już liczyć nawet na tradycyjny Koszalin, Włocławek czy Sosnowiec. Co prawda, nieoczekiwanie dobrze wypadł sojusz w Rzeszowie,...8
  • Z życia opozycji10 lis 2002Straszliwa klęska Lecha Kaczyńskiego! Liderowi PiS nie udało się wygrać w Warszawie w pierwszej turze wyborów. W drugiej deptać będzie mu po piętach kandydat lewicy Marek Balicki, który znokautował Andrzeja Olechowskiego z Platformy...9
  • M&M10 lis 2002POZYTYWNE KONSEKWENCJE ABSENCJIZważywszy, iż uparcie, choć nie ma przymusu,bierze się do liczenia komputery z ZUS-u,to szczęście, że ciut wyższej nie było frekwencji,bo wynik byłby znanypod koniec kadencji.10
  • Playback10 lis 2002 10
  • Kongres Narodów Europy10 lis 2002Przedstawiciele Polski w Konwencie Europejskim skrytykowali propozycje zmian w UE, przedstawione przez szefa konwentu, byłego prezydenta Francji Valéry'ego Giscarda d'Estaing.10
  • Fotoplastykon10 lis 200212
  • Poczta10 lis 2002Zabójcza bogini Fenomen Callas ("Zabójcza bogini", nr 43) polegał głównie na tym, że tworzyła kreacje wokalno-aktorskie. Jako pierwsza śpiewaczka w historii budowała postać za pomocą mimiki, ruchu i barwy głosu....14
  • Kadry10 lis 200215
  • Drang nach Osten10 lis 2002Niemcy kolonizują Wschód, uciekając przed Zachodem16
  • Radą w prezydenta10 lis 2002W co trzeciej gminie dojdzie do wojny między burmistrzami a radami22
  • Nie jestem prokuratorem10 lis 2002Andrzej Kropiwnicki: Czy po pańskim sukcesie w Warszawie jest szansa, aby prawica wygrała następne wybory prezydenckie i parlamentarne? Lech Kaczyński: Stworzyliśmy nową jakość polityczną. Znaczące zwycięstwo Prawa i Sprawiedliwości na Mazowszu...25
  • Kurierzy białej śmierci10 lis 2002Ponad dwadzieścia tysięcy młodych Polaków wybrało zawód narkotykowych kurierów. Są wśród nich licealiści, studenci, młodzi pracownicy naukowi, nauczyciele, bezrobotni absolwenci.26
  • Nie czyń drugiemu10 lis 2002Trzeba przyjąć takie reguły funkcjonowania Sejmu, które przetrwają co najmniej kilka kadencji31
  • Giełda i wektory10 lis 2002Hossa ŚwiatDrugie życie DaewooGeneral Motors Daewoo Auto & Technology Co. chce odzyskać pozycję, jaką zajmowała na rynku firma Daewoo Motor - powiedział Nick Reilly, prezes GM Daewoo. Amerykanie nie liczą jednak na zyski w najbliższych latach...32
  • Rotchgrywka10 lis 2002Jeśli ktoś chciałby nakręcić telenowelę o prywatyzacji, powinien zająć się historią sprzedaży Rafinerii Gdańskiej. W tej historii jest wszystko: wielkie pieniądze...34
  • Jak Fin z popiołów10 lis 2002Recepta na cud gospodarczy: obciąć wydatki socjalne, zainwestować w edukację40
  • Pompowanie oszczędności10 lis 2002Jak zapłacić dwie trzecie mniej za ogrzanie domu42
  • Zafundować wędkę10 lis 2002Raport magazynu "Business Week": jak sprawić, żeby nędzarze zaczęli zarabiać W latach 70. Noor Jahan Begum i jej rodzina, ze wsi Bharariya w Bangladeszu, nie miała ziemi, opieki medycznej ani szans na zdobycie wykształcenia. Dziś...44
  • Odtrutka na populizm10 lis 2002Źródłem problemów dotychczasowych liderów przemian w Europie Środkowej nie jest nadmiar reform, lecz ich zablokowanie48
  • Czy Polacy są niebezpieczni?10 lis 2002Polacy zafundowali sobie płace i świadczenia na poziomie wyższym od ich wydajności49
  • Technoholicy10 lis 2002W internetowej kafejce w Kwangdzu (Korea Południowa) znaleziono zwłoki 24-letniego mężczyzny. Przyczyną zgonu było wyczerpanie organizmu po 86 godzinach spędzonych bez przerwy przed ekranem komputera. Młody Koreańczyk był jednym z ponad stu...54
  • Tanie państwo10 lis 2002Informatyka sposobem na deficyt budżetowy i korupcję58
  • Pies na chipach10 lis 2002Psy roboty mogą sprzątać, chronić nasz dom bądź przynosić piwo60
  • Survival show10 lis 2002Ogromnym powodzeniem zaczynają się cieszyć w Ameryce podręczne zestawy survivalu. Na czele listy znajdują się oczywiście spadochrony dla mieszkańców wyższych pięter oraz mierniki do mierzenia skażeń, promieniowania itp. Niezbędnym...62
  • Wszechnica Wiedzy Wszelakiej10 lis 2002Pocztówki nadziei www.kartkidobroczynne.org.pl Mimo rozwoju Internetu i SMS-ów, wciąż kultywowana jest u nas tradycja wysyłania kartek świątecznych. Dwanaście organizacji dobroczynnych postanowiło zorganizować akcję pomocy...62
  • Supersam10 lis 2002Banani nie dla każdego Woda toaletowa o przekornej nazwie "Bruno Banani not for Everybody" Bruno Bananiego jest przeznaczona dla mężczyzn energicznych, pewnych siebie. Optymistyczne nastawienie do życia mają sugerować mocne aromaty...63
  • Pandemia lęku10 lis 2002Aż 89 procent Polaków odczuwa codziennie strach i niepokój66
  • Kulinarny obwarzanek10 lis 2002Drogi Robercie! Przedstawiam Ci nowy bŁyskotliwy pomysł na ruskie pierogi: do farszu z ziemniaków, białego sera i smażonej cebuli dodaje się trochę kwasu buraczanego, a do ciasta - drobno posiekanego koperku. Buraczany ekstrakt wnosi posmak...70
  • Przykazania Herberta10 lis 2002Lepsza jest para szczęśliwych kochanków niż powikłany związek subtelnych neurasteników71
  • Homo de luxe10 lis 2002Możni tego świata - przewodnik zoologiczny72
  • Mów mi you10 lis 2002Formy "pan" i "pani" będą powoli traciły na znaczeniu74
  • Druga płeć - Góra - dół10 lis 2002Skoki poziomu testosteronu powodują, że mężczyźnie co 20 minut wszystko kojarzy się z tym, na czym siedzi Maryna, czyli z miłością76
  • Węzeł zaolziański10 lis 2002Przez 70 lat Zaolzie było terenem zimnej wojny polsko-czeskiej Jan Jacek Bruski Doktor historii na Uniwersytecie Jagiellońskim, zajmuje się stosunkami polsko-czechosłowacko-ukraińskimi w dwudziesto-leciu międzywojennym Honor dziejów...78
  • Know-how10 lis 2002Niezdrowy smak Zbyt duża ilość glutaminianu monosodowego (MSG), używanego w przetwórstwie spożywczym w celu podkreślenia smaku, prowadzi do utraty wzroku - twierdzą japońscy uczeni. U szczurów, które przez sześć miesięcy były...81
  • Koszmar na jawie10 lis 2002Zbyt krótki sen grozi chorobami cywilizacyjnymi82
  • Łowca planet10 lis 2002Aleksander Wolszczan Odkrywca pierwszego układu planetarnego we wszechświecie poza naszym układem słonecznym, wybitny badacz pulsarów. Studia astronomiczne ukończył na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od lat związany z...86
  • Brat Zbawiciela?10 lis 2002Naukowcy piszą Najnowszy Testament88
  • Najlepsza przyjaciółka mężczyzny10 lis 2002Wkrótce pojawi się pigułka antykoncepcyjna dla mężczyzn90
  • Bez granic10 lis 2002Nowe Pompeje? Tegoroczna erupcja sycylijskiej Etny wzbudziła prawdziwy popłoch wśród okolicznych mieszkańców. Wulkan wybucha już po raz 136. w czasach historycznych, ale tym razem towarzyszy mu seria trzęsień ziemi. Osiągnęły one 4,4...92
  • Życie za kopiejkę10 lis 2002Człowiek to tylko kopiejka - mawiali wielkoruscy możnowładcy. Putin, stojąc na czele Rosji, to potwierdza podczas akcji odbijania zakładników.94
  • Biesy rąbią sad10 lis 2002Rozmowa z André Glucksmannem, francuskim filozofem André Glucksmann (ur. 1937) - francuski filozof, pisarz, publicysta. Uczestnik rewolty studenckiej w maju 1968 r. Przedstawiciel nowej filozofii, lewicowego nurtu krytykującego...96
  • Bałkańskie rany Europy10 lis 2002"The Times" i "Wprost" wzdłuż dawnej żelaznej kurtyny102
  • Kredyt dla Busha10 lis 2002Wybory uzupełniające do Kongresu: polityczne tsunami Ameryce nie grozi106
  • Ciżba wyborcza10 lis 2002W Brukseli znaleziono kozła ofiarnego, który karany jest za grzechy struktur lokalnych i narodowych109
  • Menu10 lis 2002Świat Ojciec chrzestny IV Wydawnictwo Random House uzyskało sądowe pozwolenie na opublikowanie dalszego ciągu "Ojca chrzestnego". Paramount Pictures, dotychczasowy producent filmów o rodzinie Corleone, będzie miał pierwszeństwo w...110
  • Nazywam się Bond, James Bond10 lis 200240 lat w tajnej służbie Jej Królewskiej Mości114
  • Rodzina Bondów10 lis 2002Pięć twarzy agenta 007 Terminator to Arnold Schwarzenegger, Indiana Jones - Harrison Ford, Rocky i Rambo - Sylvester Stallone. Trudno sobie wyobrazić, by te role zagrali inni aktorzy. Inaczej jest z Bondem. Nie liczy się aktor, lecz postać....118
  • Muzeum megabajtów10 lis 2002Sztuka cyfrowa doczekała się własnych muzeów120
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego10 lis 2002JUSTYNA STECZKOWSKA Alkimja Gdyby album ten pojawił się trzy lata temu, okrzyknąłbym go wydarzeniem. Dziś jest tylko miłą niespodzianką. Inwazja etniczno-folklorystyczna - od generalissimusa Bregovicia po szeregowców Golców -...121
  • Nieprawda Hosenfelda10 lis 2002Nigdy się nie dowiemy, czy Hosenfeld, ratując Szpilmana, próbował zrobić interes, czy uległ niegodnej hitlerowca słabości122
  • Muzyka morderców10 lis 2002Żaden morderca nie słucha jazzu. To nawet zrozumiałe. W jazzie jest za dużo improwizacji, a morderca działa na ogół zgodnie z planem124
  • Organ Ludu10 lis 2002TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI126