Koniec końca świata

Koniec końca świata

Dodano:   /  Zmieniono: 
10 miejsc, które musisz zobaczyć Budrewicz odkrywa Hierro i Gomerę Miejsc, gdzie kończy się świat, mamy pod dostatkiem - kilka nawet w Polsce. Jeden z nich, a właściwie dwa mało znane zakamarki na końcu świata, w które warto wetknąć nos, to El Hierro i La Gomera - dwie rzadko odwiedzane wyspy archipelagu kanaryjskiego. Choćby to odróżnia te wyspy od Gran Canarii czy Teneryfy - snobistycznych kurortów. W archipelagu można jeszcze polecić Fuerteventurę i Lanzarote - obszary pustynno-kuriozalne, ale warte grzechu.
Krzak jak wieża Eiffla
El Hierro jest najmniejszą i najdalej położoną wyspą kanaryjską, gdzie absolutnie nic się nie dzieje, co w naszym zagonionym świecie jest wyjątkowo pociągające. Z kolei na cichej Gomerze w przeszłości działy się rzeczy niewiarygodne, a i teraz sporo jest do odkrycia. Istnieje domniemanie, że w Hierro uderzyła przed laty stumetrowa fala tsunami, odrywając i zatapiając część wyspy. To, co ocalało, było później zalewane wielokrotnie wulkaniczną lawą. Mieszkańcy więcej słyszeli o innej katastrofie: w 1884 r. odebrano im i przeniesiono do Greenwich przecinający wyspę południk zero. Była to przykrość niezbyt dolegliwa, ale obniżyła rangę kraju - bądź co bądź mówiono by dziś, że coś się wydarzyło nie wedle "czasu Greenwich", lecz "czasu Hierro". Wtedy wszyscy wiedzieliby, co to Hierro.
A Hierro to kraik mały, o czystym powietrzu, którym na co dzień oddycha niespełna 8300 mieszkańców. Uprawiają oni swoje pola i modlą się do licznych świętych, urządzając ku ich czci fiesty z procesjami, śpiewami, tańcami, niekiedy w strojach i czapkach nie spotykanych nigdzie w świecie. Raz na cztery lata, w początkach lipca, odbywa się w stolicy - Valverde (1800 mieszkańców) - hałaśliwa fiesta, zwana Bajada de la Virgen de los Reyes. Tylko wtedy można tu zobaczyć kogoś lekko chwiejącego się na nogach.
Chyba nie ma innej krainy, gdzie największą atrakcją byłoby średniej wielkości drzewo. A na Hierro najsławniejszy, wręcz symboliczny dla wyspy, jest pokaźny krzak starego jałowca, rosnący na skraju nadoceanicznego wzgórza El Sabinar. Wichry ukształtowały go w dramatyczną formę - z głównego pnia wyrasta jakby wielka przegięta na bok grzywa. To jest ich Trafalgar Square i wieża Eiffla, na których tle każdy ma obowiązek się sfotografować.
Hierro to - poza dumną stolicą - garść wiosek, w tym rybacka La Restinga. To także trochę asfaltowych szos i więcej dróg gruntowych. To również dwie dyskoteki w Valverde i kilka pubów. I cisza, którą zakłóca tylko szum oceanu. Dojazd na wyspę jest wyjątkowo uciążliwy: samolot z Teneryfy często zawraca z powodu trudności z lądowaniem, a promy dopływają tylko z innych wysp. Dlatego na razie Hierro nie zagraża najazd turystów.
W sytuacjach niebezpiecznych rolnicy z Hierro potrafią się szybko zmobilizować. Tak było, gdy przed kilku laty powstał zamiar budowy ośrodka kontroli lotów kosmicznych i wyrzutni rakiet. Mieszkańcy zaprotestowali, bo obawiali się naruszenia równowagi w przyrodzie, a może lękali się gniewu "złych duchów". W każdym razie na murach Valverde pojawiły się wtedy napisy: "Precz z wyrzutnią!".

Wyspa Kolumba
La Gomera nie jest ślepą uliczką jak El Hierro, ale i tam diabeł chętnie mówi dobranoc. Wyspa jest słabo zaludniona, o marnej infrastrukturze, o biednawej gospodarce rolniczo-sadowniczej. Ziemia jest tu uboga, pola uprawne znajdują się na trudnych do zagospodarowania tarasach, chociaż - zwłaszcza na północy - bogate są plony mango, awokado, papai i bananów. Do wnętrza wyspy prowadzą kręte drogi w wąwozach, a gdzieś u celu znajduje się stary las laurowy w parku narodowym Garajonay - osobliwość rzadka w świecie. Na wyspie funkcjonują zaledwie dwie plaże i jest mała - na szczęście - szansa na powstanie kolejnych, które odmieniłyby wizerunek ciągle dzikiej i tajemniczej Gomery.
Gomera szczyci się bujną historią. Inna sprawa, że to raczej zestaw mitów i mglistych opowieści niż udokumentowanych faktów. Ale jakże ciekawych. Na przykład miejscowi pokazują przybyszowi w stolicy San Sebastian de la Gomera dom, w którym rzekomo dwukrotnie zatrzymywał się Krzysztof Kolumb w drodze do Ameryki. Tam też miała mieszkać piękna Beatriz de Bobadilla, wdowa po gubernatorze wyspy, w której Kolumb się zakochał. Przybysz z niedowierzaniem, ale bez przykrości słucha bajeczek na ten temat. Słucha też trochę okrutnej opowiastki o flircie niejakiego Hernana Perazy, syna gubernatora Gomery Diega de Herrery, z piękną Yballą, oraz o krwawych następstwach tego związku.

Guanczowie przeciw Hiszpanom
Hiszpanie pojawili się na Wyspach Kanaryjskich w pierwszych latach XV wieku. Ich obecność początkowo oznaczała chaos i zbrodnie. Rozegrało się wtedy kilka krwawych bitew, a obie walczące strony nie wahały się zabijać ludzi postronnych, nie uczestniczących w bojach, także kobiety i dzieci. Prawie sto lat trwały zmagania na Gomerze i sąsiednich wyspach, a głównym przeciwnikiem Hiszpanów okazali się pierwotni, niezwykle waleczni Guanczowie - rdzenni mieszkańcy Kanarów. Guanczowie musieli ostatecznie przegrać, choć długo bronili się na Gomerze. I praktycznie tylko tam można dostrzec jakieś ślady po nich. Czegoś można się dopatrzeć w rysach twarzy, coś pozostało z dawnego języka. Wyjątkową atrakcją są pozostałości tzw. języka gwizdanego: owe słowa gwizdy narodziły się w czasie walk Guanczów z Hiszpanami. W wąwozach Gomery obrońcy porozumiewali się nad głowami najeźdźców wydawanymi przez siebie dźwiękami.
W czasie pobytu na Gomerze mój przewodnik popisywał się znajomością gwizdanego języka. Gwizdem pytał o wino w knajpie. - Nie ma wina, może być woda - odpowiadał kpiąco karczmarz. Kończący konwersację przeciągły gwizd przewodnika zaciekawił mnie: - Co mu powiedziałeś? - spytałem. - Nie będę tego tłumaczył. To wulgarne słowo - odpowiedział. Ciekawe, czy na którymś z hiszpańskich uniwersytetów istnieje katedra języka gwizdanego?
Mam wrażenie, iż Wyspy Kanaryjskie, mimo iż wpisano je w światowe szlaki turystyczne, są izolowane, ale i same świadomie izolują się od Europy. Archipelag leży praktycznie w Afryce. Zaledwie sto kilometrów dzieli go od saharyjskich piasków Maroka. Stanowi jednak terytorium Hiszpanii, więc zaliczono go do Europy.
Więcej możesz przeczytać w 31/2005 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 31/2005 (1183)

  • Przewodnik po Muzeum Powstania Warszawskiego7 sie 2005Muzeum Powstania Warszawskiego 1 prawdziwy mundur dowódcy powstania, gen. Chruściela - "Montera", znajduje się wśród eksponatów muzeum 25 metrów długości ma replika kanału, którym poruszali się...1
  • Na stronie - Polskandia czy Polskaruś?7 sie 2005Z Polski jest teraz niemal dokładnie tak samo daleko (i tak samo blisko) na Białoruś jak do Irlandii Każdy ma takiego Łukaszenkę, na jakiego zasługuje; nasz nazywa się Lepper. Andrzej Lepper cieszy się w Polsce mniej więcej piętnastoprocentowym...3
  • Skaner7 sie 2005SKANER - POLSKA AFERA ORLENU Makler Cimoszewicz Marszałek Sejmu Włodzimierz Cimoszewicz powiedział przed komisją śledczą ds. Orlenu, że akcje płockiej spółki, które nabył w 2000 r., kupił za pieniądze i w imieniu córki i...6
  • Dossier7 sie 2005ALEKSANDER KWAŚNIEWSKI prezydent RP "Wiele osób, które powoływał i odwoływał Leszek Miller, czuło się nie jak mebel, tylko chyba jeszcze gorzej" Program III Polskiego Radia JAN ROKITA lider PO "Ten Sejm jest naprawdę...7
  • Sawka czatuje7 sie 20058
  • Okiem barbarzyńcy - Kto nas wpuścił w rurę?7 sie 2005Chcę w Polsce dobrze funkcjonującego prawa, chcę więc kolejnych komisji śledczych Sejmowe komisje w Polsce mają dziwną moc stymulowania prokuratury. Dopiero po zakończeniu prac komisji w sprawie Rywina prokuratura postawiła pierwsze zarzuty...12
  • Poczta7 sie 2005Rak umysłu Autorka artykułu "Rak umysłu" (nr 30) pisze, iż "nawet buddyjscy mnisi zaczynają odradzać mieszkańcom Zachodu medytowanie według wschodnich technik". To stwierdzenie ma być jakoby ostatecznym uzasadnieniem tezy, iż...13
  • Playback7 sie 200513
  • Z życia koalicji7 sie 2005Nieustraszony milicjant obywatelski Dziewulski Jerzy (tak, pamiętamy, że sami ogłosiliśmy bojkot dziennikarski tej postaci, ale na chwilę go zawieszamy) przestraszył się nie na żarty, że ktoś dybie na jego życie, i rozpowiada o tym na prawo i...14
  • Z życia opozycji7 sie 2005W ostatni czwartek, przed południem, byliśmy w Sejmie świadkami historycznego wydarzenia. Konsumując sernik na zimno, słuchaliśmy ostatniego w kilkusetletnich dziejach polskiego parlamentaryzmu przemówienia Romana Jagielińskiego....15
  • Nałęcz - Elita kontra motłoch7 sie 2005W 1980 r. można było akceptować PRL i jednocześnie wspierać "Solidarność" Sejm przyjął ustawę ustanawiającą 31 sierpnia Dniem Solidarności i Wolności. Będzie to święto państwowe, upamiętniające wielki historyczny zryw, który w 1980 r....16
  • Fotoplastykon7 sie 200517
  • Tyranienko Białorusi7 sie 2005Łukaszenka wypowiada Polakom zimną wojnę Nie wygraliśmy zimnej wojny - ostrzega na łamach "Wprost" Władimir Bukowski, rosyjski pisarz emigracyjny, były więzień łagrów. A białoruski pisarz Sokrat Janowicz powiada, że to, co się obecnie dzieje...18
  • Bezkarność Łukaszenki7 sie 2005Europolitycy w mdłych słowach dają dobre rady, na które sami już wpadliśmy Władza białoruska, która na co dzień łamie prawa człowieka i jest uwikłana w układy przestępcze, może utrzymać swoją pozycję tylko dzięki izolowaniu społeczeństwa od...24
  • Rubikon7 sie 2005Izolacja Białorusi, do której doprowadza Łukaszenka, jest wygodna dla Moskwy No i stało się. Do opisania sytuacji wokół Związku Polaków na Białorusi potrzeba nowych słów. Trzech działaczy ZPB wtrąca się do więzienia, przez co stają się...26
  • Centrum przeciw winie7 sie 2005Jeśli w Berlinie powstanie Centrum przeciw Wypędzeniom, niech w Warszawie stanie Europejskie Centrum Pamięci Zbrodni Niemieckich Niech nikt nie ma złudzeń. Próby przesunięcia Niemców z obozu sprawców do obozu ofiar nie skończą się tym, że...28
  • Prywatne leczy7 sie 2005Sprywatyzowano już de facto około 70 proc. polskiej służby zdrowia Polska służba zdrowia przypomina dziś handel z czasów późnej PRL, gdy powstały sklepy komercyjne. Jest niby państwowa, ale w dużej części już prywatna. Jest taką hybrydą dlatego,...30
  • Moda na liberalizm7 sie 2005Manifest Millera - polemika Próba wchodzenia w buty Schroedera czy Blaira przez polskich polityków lewicy wygląda groteskowo W Polsce zapanowała moda na etykietki: ten - liberał, tamten - socjalista, ten - beton, tamten - reformator. Po pewnym...36
  • Giełda7 sie 2005Hossa Świat Znaki Dziwne znaki, które pojawiły się na szwedzkich polach, okazały się dziełem nie kosmitów, lecz pracowników kolei SJ. Wycięli w trawie na wynajętych nieużytkach gigantyczne loga firmy oraz cenniki...38
  • Pistolet na wodę7 sie 2005Rachunki Polaków za wodę wzrosną nawet o 1000 zł rocznie Oszczędzajcie wodę, bierzcie krótkie prysznice, nauczcie się zakręcać kran podczas mycia zębów. Każda kropla wody jest cenna" - tak w czerwcu 2005 r. apelował do Włochów szef Obrony...40
  • Dr Hartz i Mr Schroeder7 sie 2005Tandem, który zatopił Volkswagena i gospodarkę Niemiec Volkswagen jest obecnie lustrzanym odbiciem stanu niemieckiej gospodarki: przynosi straty, zatrudnia kilkadziesiąt tysięcy ludzi za dużo, produkcja aut kosztuje o 40 proc. więcej niż u...46
  • Górnik w portfelu7 sie 2005250 zł rocznie na górnicze emerytury pomostowe - tyle posłowie wyłudzili od każdego pracującego Polaka Przedwyborcza Polska jest jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, gdzie wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, za to ona...48
  • 2 x 2 = 4 - Choroba zakaźna7 sie 2005Sukcesy populistycznych haseł mają źródło w niewiedzy, w niedokształceniu ich adresatów Szczególnie ostre objawy choroby zakaźnej - populizmu - występują u polityków w okresie przedwyborczym. Niestety, nie tylko u tych, którzy od dawna obiecują...50
  • Człowiek, który nie chciał być papieżem7 sie 2005100 dni Benedykta XVI To najmniej wdzięczna rola na świecie. Być następcą Jana Pawła II, być codziennie doń porównywanym - to wyzwanie, któremu trudno sprostać. Może dlatego kwietniowe konklawe było tak krótkie: nie było chętnych do objęcia tej...52
  • Polskie motyle7 sie 2005Otylia Jędrzejczak lubi poleniuchować, a Paweł Korzeniowski to filozof nie zawsze słuchający poleceń trenera Jaka jest najnowsza polska specjalność? Hydraulik? Pielęgniarka? Wreszcie liczymy się w dziedzinie, która nie tylko cieszy się prestiżem,...56
  • Koniec końca świata7 sie 200510 miejsc, które musisz zobaczyć Budrewicz odkrywa Hierro i Gomerę Miejsc, gdzie kończy się świat, mamy pod dostatkiem - kilka nawet w Polsce. Jeden z nich, a właściwie dwa mało znane zakamarki na końcu świata, w które warto wetknąć nos, to El...60
  • Zbrodnia zaniechania7 sie 2005Stalin rękoma zbrodniarzy niemieckich ukrzyżował Warszawę Jest błogosławieństwem, że Polacy to robią. Po pięciu, sześciu tygodniach wybrniemy z tego. A po tym Warszawa, stolica, głowa, inteligencja tego byłego 16-17-milionowego narodu Polaków...64
  • Know-how7 sie 2005Unia zwierząt Dzikie zwierzęta coraz częściej osiedlają się na terenach rolniczych porzuconych przez ludzi, którzy w poszukiwaniu pracy przenoszą się do miast. Coraz więcej wilków zamieszkuje porzuconą przez ludzi wschodnią część...68
  • Kaczka trojańska7 sie 2005Niektóre kraje zaczęły robić zapasy leków skutecznych w leczeniu ptasiej grypy Ponad trzydzieści osób zmarło już na tajemniczą epidemię atakującą hodowców świń w chińskiej prowincji Siczuan. Objawy choroby przypominają grypę, ale władze...70
  • Chór rafy koralowej7 sie 2005Trzaski, którymi krewetki straszą swoich wrogów, zakłócają działanie sonarów okrętów podwodnych Wbrew popularnemu powiedzeniu ryby mają głos. I to całkiem donośny. Toczą kłótnie o to, komu przypadnie kawałek morskiego dna, smakowity robak lub...74
  • Pierwsi Amerykanie7 sie 2005Ameryka mogła być zasiedlona, gdy w Europie królował neandertalczyk! Przed 40 tys. lat grupa ludzi przemieszczała się brzegiem jeziora opodal wulkanu Cerro Toluquilla w dzisiejszym Meksyku. Nie wiadomo, czy polowali, czy uciekali przed erupcją...76
  • Bez granic7 sie 2005Krwiożercze arbuzy Kuwejt zakazał importu irackich arbuzów. Władze obawiają się, że w owocach będą przemycane narkotyki lub materiały wybuchowe. Ta decyzja to odpowiedź na niedawne zamachy w Mosulu, kiedy wybuch ukrytej w składzie...78
  • Triumf postkomunizmu7 sie 2005Siedem lat temu myślałem, że Jaruzelski wyląduje w więzieniu. Teraz widzę, jak w telewizji dowodzi, że jest bohaterem Prezydent Reagan, przemawiając w brytyjskim parlamencie, powiedział, że komunizm jest skazany na śmierć i zapomnienie. Po 20...80
  • Skok kangura7 sie 2005Australia staje się "zastępcą amerykańskiego szeryfa" w rejonie Pacyfikui Jeszcze dziesięć lat temu Lee Kuan Yew, ówczesny premier Singapuru, ostrzegał Australię, że jeśli ten kraj nie weźmie się do reform, niedługo zostanie "białym śmieciem...86
  • Dzieci króla Fahda7 sie 2005W renomowanej muzułmańskiej szkole w Niemczech uczniowie szkoleni są w nienawiści do Zachodu W Niemczech można publicznie drwić z Osamy bin Ladena, ale przecież nie ma on nic wspólnego z "prawdziwym", a więc pokojowym islamem. Ktoś, kto śmiałby...88
  • Zabójcza kroplówka7 sie 2005W Nigerii od 1960 r. rozkradziono 375 mld dolarów - sześć razy więcej, niż kosztował plan Marshalla Są tak wygłodzone, że ich mięśnie zanikają, a przez skórę prześwitują kości. Ich organizmy nie są w stanie nawet regulować temperatury ciała. To...90
  • Menu7 sie 2005KRAJ Prawdziwy Riedel Miał naturę hipisa i nosił się jak hipis, fascynowali go Indianie i legendarni rockmani. Okazał się jednym z najlepszych wokalistów polskiego rocka. Nagrał kilkanaście albumów z grupą Dżem (mając bardzo istotny...94
  • Recenzje7 sie 200596
  • Ojciec chrzestny z Detroit7 sie 2005****Iggy Pop należy do tych nielicznych i godnych najwyższego szacunku wykonawców, którzy dowiedli, że i w muzyce rockowej można starzeć się z klasą i urągającą metryce urodzenia żywotnością legendarnych bluesmanów z pokolenia MuddyŐego Watersa...96
  • Seks, zbrodnia i Sycylia7 sie 2005***Bohater telewizyjnego serialu "Ośmiornica" komisarz Corrado Cattani ma groźnego konkurenta. Salvo Montalbano jest mniej przystojny, lecz równie dociekliwy, a z pewnością bardziej oczytany. W rozwiązaniu jednej z kryminalnych zagadek...96
  • Kurczak z supermarketu7 sie 2005***1/2*Są młodzi, piękni, zamożni i... bardzo sobą znudzeni. Dopiero kiedy odkrywają, kim są w tym drugim, sekretnym życiu, ich małżeństwo nabiera smaku - jak kurczak z supermarketu posypany obficie curry. Okazuje się bowiem, że za fasadą...96
  • Czuła Renee7 sie 2005*****Do wycieczek wielkich gwiazd opery w krainę piosenki zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Z mniejszym lub większym powodzeniem czynili to Trzej Tenorzy, Kathleen Battle, Jessye Norman czy nasza Małgorzata Walewska. Zawsze jednak były to albumy...96
  • Fruwająca gitara7 sie 2005****Nawet jeśli ktoś uważa, że grupa Deep Purple to dinozaury, nie może odmówić jej miejsca w rockowym panteonie. Członkowie tego długowiecznego brytyjskiego zespołu, tak ważnego dla hard rocka, nie tylko zajmują się odcinaniem kuponów od swej...96
  • Galeria Ameropa7 sie 2005Aby zobaczyć największe dzieła europejskiej sztuki, trzeba pojechać do USA Wystawa Cezanne'a i Pissarra, czyli tych gejów?". Preferencje seksualne wielkich malarzy najbardziej interesowały uczestników parady odbywającej się na zakończenie...98
  • Muzyka gangsterów7 sie 2005Hip-hop na stałe wprowadził mentalność i przestępczy kodeks getta do muzycznego mainstreamu Rap i hip-hop to już nie biedni, rymujący młodzieńcy z obskurnych spelunek w czarnych gettach. To płytowy biznes szacowany na 1,6 mld dolarów rocznie. Nie...102
  • Teatr Edynburg7 sie 20055 lat, 3 miesięcy i 25 dni potrzebowałby widz na obejrzenie 1800 spektakli pokazywanych w stolicy Szkocji Trudno uwierzyć, że w sierpniu w Edynburgu może się toczyć normalne życie. Bo jak normalnie żyć, kiedy odbywa się tam nie tylko teatralny...104
  • Ueorgan Ludu7 sie 2005TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 31 (146) Rok wyd. 4 WARSZAWA, poniedziałek 1 sierpnia 2005 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Nadajemy na fali Tu Radio Wolna Białoruś 7.00 Pogadanka religijna abpa T. Gocłowskiego: Miłuj nieprzyjacioły...105
  • Skibą w mur - Ci straszni Polacy!7 sie 2005Po powrocie z urlopu chwalimy niemieckie drogi, greckie knajpki, hiszpańskie plaże i narzekamy na rodaków Najgorszą opinię o Polakach - jak wiadomo - mają sami Polacy. Potwierdzają to liczne badania i ankiety, w których sami siebie strasznie nie...106