Galeria Ameropa

Dodano:   /  Zmieniono: 
Aby zobaczyć największe dzieła europejskiej sztuki, trzeba pojechać do USA Wystawa Cezanne'a i Pissarra, czyli tych gejów?". Preferencje seksualne wielkich malarzy najbardziej interesowały uczestników parady odbywającej się na zakończenie tygodnia Gay Pride w Nowym Jorku. Ich marsz odbywał się przed wejściem do nowojorskiego Museum of Modern Art (MoMA), właśnie wtedy, gdy 26 czerwca rozpoczynała się wystawa pionierów malarskiego modernizmu (tak jest zresztą zatytułowana; potrwa do 12 września).
I choć większość uczestników bardzo rozczarowała wiadomość, że przyjaźniących się artystów łączyła głównie miłość do sztuki, to obrazy jednak obejrzeli. A oglądają je też tłumy Amerykanów, którzy na wystawę przyjeżdżają nawet z najbardziej odległych stanów. Bo Amerykanie są zafascynowani europejską sztuką, szczególnie tą z końca XIX i początków XX wieku. I nie tylko są zafascynowani: dziś Nowy Jork jest zarówno centrum światowej sztuki, jak i sercem sztuki europejskiej. To zresztą część większej całości, bo to Ameryka, a nie Stary Kontynent, jest obecnie głównym depozytariuszem europejskich wartości, a wręcz europejskiej cywilizacji. Nic więc dziwnego, że w Ameryce znalazła się duża część europejskiego dziedzictwa kulturalnego i to tam urządza się najważniejsze dla europejskiej sztuki wystawy.

Skarby Europy w Nowym Jorku
By zobaczyć jedne z największych dzieł europejskiej sztuki, trzeba pojechać do USA lub sprowadzić dzieła z amerykańskich muzeów. Koronnym tego przykładem jest ubiegłoroczna wystawa (w Nowej Galerii Narodowej w Berlinie) "MoMA w Berlinie - arcydzieła z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku". Paradoksem jest to, że wielu pokazywanych artystów mieszkało i tworzyło w Berlinie. W latach 30. większość dzieł, które są obecnie najcenniejszymi eksponatami MoMA, wyklęto w Niemczech jako tzw. sztukę zdegenerowaną. Nowojorskie muzeum stało się wtedy schronieniem dla prześladowanej przez hitlerowców awangardy. Obecnie Museum of Modern Art jest uznawane za najlepszą na świecie kolekcję sztuki XX wieku. Nic dziwnego, że aby w stolicy Niemiec zobaczyć obrazy najwybitniejszych europejskich twórców, trzeba było je sprowadzić z Nowego Jorku.
W MoMA około 5 tys. osób dziennie ogląda obecnie ponad osiemdziesiąt prac Cezanne'a i Pissarra. Wcześniej równie wielkim powodzeniem cieszyła się w tym muzeum wystawa "Matisse - Picasso". Z kolei retrospektywa prac tego ostatniego w 1980 r. była najbardziej obleganą ekspozycją w historii MoMA: przez trzy miesiące obejrzało ją ponad milion osób. Praktycznie stale obecni są w Ameryce też tacy europejscy malarze jak Toulouse-Lautrec, van Gogh, Gauguin czy Matisse. Wspaniała wystawa prac tego ostatniego - "Matisse: tkanina marzeń" (do 25 września) - trwa jeszcze w nowojorskim Metropolitan Museum of Art (Met). Wielkim powodzeniem cieszą się w Ameryce także wystawy mistrzów europejskiego renesansu i baroku. W 2004 r. najbardziej popularna w nowojorskim Met była wystawa El Greca (6,9 tys. odwiedzających dziennie), zaś rok wcześniej podobny sukces odniosły ekspozycje prac Leonarda da Vinci (6,9 tys. odwiedzających dziennie) i Diega Velazqueza (5,2 tys. odwiedzających dziennie).

Amerykańskie ssanie
Amerykanie pierwsi zrozumieli, że sztuka to także biznes. Pod koniec XIX wieku powstał tu bardzo silny mecenat, a najwięksi przedsiębiorcy współtworzyli nowojorską infrastrukturę kulturalną. Stalowy magnat Andrew Carnegie ufundował m.in. salę koncertową Carnegie Hall. Oscar Hammerstein, producent cygar, założył Manhattan Opera.
Przez ostatnie 120 lat Amerykanie kupili prawie 90 proc. najcenniejszych dzieł europejskiej sztuki, jakie pojawiły się na rynku. Rację miał paryski marszand Paul Durand-Ruel, który twierdził, że 75 proc. najpiękniejszych dzieł francuskiej sztuki nowoczesnej znalazło się w USA. Obecnie liczba płócien malarstwa europejskiego znajdująca się w amerykańskich zbiorach jest porównywalna z zasobami europejskimi, a w wypadku wielu kierunków i twórców jest tych dzieł nawet więcej. Przykładem impresjoniści, których amerykańscy kolekcjonerzy masowo skupowali w latach 1880-1914.
Obecność najlepszych płócien europejskich twórców w amerykańskich kolekcjach to zasługa takich postaci jak Paul Durand-Ruel, który jako pierwszy wywiózł z Paryża do Nowego Jorku kilkaset obrazów, głównie impresjonistów. Świetne amerykańskie kolekcje pomagali stworzyć także Mary Cassatt, Gertruda i Leo Steinowie czy Ambroise Vollard. W Baltimore znakomitą kolekcję europejskiego malarstwa stworzyły siostry Cone, gromadząc w ciągu 50 lat prawie 3 tys. dzieł sztuki, głównie europejskiej. Legendarny marszand Leo Castelli po wizycie w Museum of Modern Art stwierdził, że jest ono żywą encyklopedią europejskiej sztuki, której żadne z państw starej Europy nie mogłoby stworzyć.
Najsławniejszym amerykańskim kolekcjonerem sztuki był Solomon Guggenheim. Z jego inicjatywy na miejscu dawnego salonu samochodowego powstało w Nowym Jorku muzeum sztuki zwane wówczas Museum of Non-Objective Painting. W pierwszej kolekcji znalazły się dzieła takich artystów jak Kandinsky (prawie 160 prac), Klee i Mondrian. Wkrótce niewielka prywatna kolekcja stała się jednym z najbardziej znanych symboli Nowego Jorku. Solomon zatrudnił sławnego architekta Franka Lloyda Wrighta, który zbudował znaną dziś modernistyczną, spiralną budowlę. Kolekcję Solomona powiększyła Peggy Guggenheim. Za 250 tys. dolarów kupiła m.in. dzieła Picassa, Chagalla i Braque'a - obecnie warte co najmniej 350 mln dolarów. Filie Muzeum Solomona Guggenheima, jak w 1959 r. nazwano kolekcję, działają dziś w Bilbao, Las Vegas, Wenecji i Berlinie.

Wielka szóstka
Dzieła europejskiej sztuki zgromadzone tylko w nowojorskich muzeach i galeriach wystarczyłyby do obdzielenia kilkunastu metropolii na Starym Kontynencie. Największymi kolekcjami szczyci się sześć amerykańskich ośrodków - nowojorskie Met, Narodowa Galeria w Waszyngtonie, Museum of Fine Art w Bostonie, The Art Institute of Chicago, Muzeum Filadelfijskie i Los Angeles County Museum of Art, które mają ponad 10 tys. płócien najwybitniejszych europejskich malarzy. Do tego dochodzą kolekcje w muzeach w Baltimore, Dallas, Houston czy Cleveland. W tym ostatnim wyróżnia się kolekcja Philipsa, gromadząca m.in. dzieła El Greca, Degasa, Renoira.
Spośród trzydziestu pięciu bezcennych płócien Vermeera o potwierdzonej autentyczności trzy można podziwiać w kameralnej, wysmakowanej kolekcji Henry'ego Fricka w Nowym Jorku. Kilkaset metrów dalej, w Metropolitan Museum of Art, można obejrzeć kolejnych pięć płócien holenderskiego mistrza. Jak mówi Tomasz Lewicki, historyk sztuki specjalizujący się w malarstwie europejskim, amerykańscy kolekcjonerzy chętnie kupowali dzieła wybitnych malarzy włoskich i francuskich, na przykład Rafaela, Rubensa czy Goi. Moda na malarstwo włoskie i niderlandzkie XV wieku rozpoczęła się w Ameryce w latach 30. XIX wieku. Z kolei w latach 80. XIX wieku zainteresowano się barokiem - Vermeerem, Rembrandtem, El Grekiem. Już pod koniec XIX wieku Amerykanie bardzo chętnie kupowali także dzieła malarzy angielskich - Constable'a, Turnera, Whistlera czy Surgenta. Dzieła sztuki z prywatnych kolekcji trafiały później do muzeów, takich jak nowojorskie Met. Można tam odnieść wrażenie, że sale poświęcone są nie poszczególnym malarzom czy epokom, ale darczyńcom.
Ale amerykańskie galerie stać też na to, by wypożyczać obrazy z najlepszych ośrodków - jak Luwr, National Gallery w Londynie, Prado czy Musee d'Orsay. Tak było na przykład z Mona Lizą Leonarda da Vinci, która bardzo rzadko opuszcza Luwr. W 1963 r. z inicjatywy Białego Domu została pokazana w Narodowej Galerii w Waszyngtonie i obejrzało ją ponad 1,5 mln widzów. Także najlepsze polskie zbiory trafiły do Ameryki, głównie na wystawę "Leonardo da Vinci and the splendor of Poland" prezentowanej trzy lata temu. Pokazano tam 80 prac z 11 polskich muzeów, m.in. słynną "Damę z gronostajem" Leonarda da Vinci oraz obrazy Hansa Memlinga i Canaletta. Często w europejskich muzeach przez kilka lat można podziwiać wyłącznie kopie znanych arcydzieł, bo oryginały podróżują po Ameryce. I nic dziwnego, skoro Ameryka jest dziś kondensatem Europy z jej najlepszych czasów i osiągnięć.
Więcej możesz przeczytać w 31/2005 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 31/2005 (1183)

  • Przewodnik po Muzeum Powstania Warszawskiego7 sie 2005Muzeum Powstania Warszawskiego 1 prawdziwy mundur dowódcy powstania, gen. Chruściela - "Montera", znajduje się wśród eksponatów muzeum 25 metrów długości ma replika kanału, którym poruszali się...1
  • Na stronie - Polskandia czy Polskaruś?7 sie 2005Z Polski jest teraz niemal dokładnie tak samo daleko (i tak samo blisko) na Białoruś jak do Irlandii Każdy ma takiego Łukaszenkę, na jakiego zasługuje; nasz nazywa się Lepper. Andrzej Lepper cieszy się w Polsce mniej więcej piętnastoprocentowym...3
  • Skaner7 sie 2005SKANER - POLSKA AFERA ORLENU Makler Cimoszewicz Marszałek Sejmu Włodzimierz Cimoszewicz powiedział przed komisją śledczą ds. Orlenu, że akcje płockiej spółki, które nabył w 2000 r., kupił za pieniądze i w imieniu córki i...6
  • Dossier7 sie 2005ALEKSANDER KWAŚNIEWSKI prezydent RP "Wiele osób, które powoływał i odwoływał Leszek Miller, czuło się nie jak mebel, tylko chyba jeszcze gorzej" Program III Polskiego Radia JAN ROKITA lider PO "Ten Sejm jest naprawdę...7
  • Sawka czatuje7 sie 20058
  • Okiem barbarzyńcy - Kto nas wpuścił w rurę?7 sie 2005Chcę w Polsce dobrze funkcjonującego prawa, chcę więc kolejnych komisji śledczych Sejmowe komisje w Polsce mają dziwną moc stymulowania prokuratury. Dopiero po zakończeniu prac komisji w sprawie Rywina prokuratura postawiła pierwsze zarzuty...12
  • Poczta7 sie 2005Rak umysłu Autorka artykułu "Rak umysłu" (nr 30) pisze, iż "nawet buddyjscy mnisi zaczynają odradzać mieszkańcom Zachodu medytowanie według wschodnich technik". To stwierdzenie ma być jakoby ostatecznym uzasadnieniem tezy, iż...13
  • Playback7 sie 200513
  • Z życia koalicji7 sie 2005Nieustraszony milicjant obywatelski Dziewulski Jerzy (tak, pamiętamy, że sami ogłosiliśmy bojkot dziennikarski tej postaci, ale na chwilę go zawieszamy) przestraszył się nie na żarty, że ktoś dybie na jego życie, i rozpowiada o tym na prawo i...14
  • Z życia opozycji7 sie 2005W ostatni czwartek, przed południem, byliśmy w Sejmie świadkami historycznego wydarzenia. Konsumując sernik na zimno, słuchaliśmy ostatniego w kilkusetletnich dziejach polskiego parlamentaryzmu przemówienia Romana Jagielińskiego....15
  • Nałęcz - Elita kontra motłoch7 sie 2005W 1980 r. można było akceptować PRL i jednocześnie wspierać "Solidarność" Sejm przyjął ustawę ustanawiającą 31 sierpnia Dniem Solidarności i Wolności. Będzie to święto państwowe, upamiętniające wielki historyczny zryw, który w 1980 r....16
  • Fotoplastykon7 sie 200517
  • Tyranienko Białorusi7 sie 2005Łukaszenka wypowiada Polakom zimną wojnę Nie wygraliśmy zimnej wojny - ostrzega na łamach "Wprost" Władimir Bukowski, rosyjski pisarz emigracyjny, były więzień łagrów. A białoruski pisarz Sokrat Janowicz powiada, że to, co się obecnie dzieje...18
  • Bezkarność Łukaszenki7 sie 2005Europolitycy w mdłych słowach dają dobre rady, na które sami już wpadliśmy Władza białoruska, która na co dzień łamie prawa człowieka i jest uwikłana w układy przestępcze, może utrzymać swoją pozycję tylko dzięki izolowaniu społeczeństwa od...24
  • Rubikon7 sie 2005Izolacja Białorusi, do której doprowadza Łukaszenka, jest wygodna dla Moskwy No i stało się. Do opisania sytuacji wokół Związku Polaków na Białorusi potrzeba nowych słów. Trzech działaczy ZPB wtrąca się do więzienia, przez co stają się...26
  • Centrum przeciw winie7 sie 2005Jeśli w Berlinie powstanie Centrum przeciw Wypędzeniom, niech w Warszawie stanie Europejskie Centrum Pamięci Zbrodni Niemieckich Niech nikt nie ma złudzeń. Próby przesunięcia Niemców z obozu sprawców do obozu ofiar nie skończą się tym, że...28
  • Prywatne leczy7 sie 2005Sprywatyzowano już de facto około 70 proc. polskiej służby zdrowia Polska służba zdrowia przypomina dziś handel z czasów późnej PRL, gdy powstały sklepy komercyjne. Jest niby państwowa, ale w dużej części już prywatna. Jest taką hybrydą dlatego,...30
  • Moda na liberalizm7 sie 2005Manifest Millera - polemika Próba wchodzenia w buty Schroedera czy Blaira przez polskich polityków lewicy wygląda groteskowo W Polsce zapanowała moda na etykietki: ten - liberał, tamten - socjalista, ten - beton, tamten - reformator. Po pewnym...36
  • Giełda7 sie 2005Hossa Świat Znaki Dziwne znaki, które pojawiły się na szwedzkich polach, okazały się dziełem nie kosmitów, lecz pracowników kolei SJ. Wycięli w trawie na wynajętych nieużytkach gigantyczne loga firmy oraz cenniki...38
  • Pistolet na wodę7 sie 2005Rachunki Polaków za wodę wzrosną nawet o 1000 zł rocznie Oszczędzajcie wodę, bierzcie krótkie prysznice, nauczcie się zakręcać kran podczas mycia zębów. Każda kropla wody jest cenna" - tak w czerwcu 2005 r. apelował do Włochów szef Obrony...40
  • Dr Hartz i Mr Schroeder7 sie 2005Tandem, który zatopił Volkswagena i gospodarkę Niemiec Volkswagen jest obecnie lustrzanym odbiciem stanu niemieckiej gospodarki: przynosi straty, zatrudnia kilkadziesiąt tysięcy ludzi za dużo, produkcja aut kosztuje o 40 proc. więcej niż u...46
  • Górnik w portfelu7 sie 2005250 zł rocznie na górnicze emerytury pomostowe - tyle posłowie wyłudzili od każdego pracującego Polaka Przedwyborcza Polska jest jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, gdzie wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, za to ona...48
  • 2 x 2 = 4 - Choroba zakaźna7 sie 2005Sukcesy populistycznych haseł mają źródło w niewiedzy, w niedokształceniu ich adresatów Szczególnie ostre objawy choroby zakaźnej - populizmu - występują u polityków w okresie przedwyborczym. Niestety, nie tylko u tych, którzy od dawna obiecują...50
  • Człowiek, który nie chciał być papieżem7 sie 2005100 dni Benedykta XVI To najmniej wdzięczna rola na świecie. Być następcą Jana Pawła II, być codziennie doń porównywanym - to wyzwanie, któremu trudno sprostać. Może dlatego kwietniowe konklawe było tak krótkie: nie było chętnych do objęcia tej...52
  • Polskie motyle7 sie 2005Otylia Jędrzejczak lubi poleniuchować, a Paweł Korzeniowski to filozof nie zawsze słuchający poleceń trenera Jaka jest najnowsza polska specjalność? Hydraulik? Pielęgniarka? Wreszcie liczymy się w dziedzinie, która nie tylko cieszy się prestiżem,...56
  • Koniec końca świata7 sie 200510 miejsc, które musisz zobaczyć Budrewicz odkrywa Hierro i Gomerę Miejsc, gdzie kończy się świat, mamy pod dostatkiem - kilka nawet w Polsce. Jeden z nich, a właściwie dwa mało znane zakamarki na końcu świata, w które warto wetknąć nos, to El...60
  • Zbrodnia zaniechania7 sie 2005Stalin rękoma zbrodniarzy niemieckich ukrzyżował Warszawę Jest błogosławieństwem, że Polacy to robią. Po pięciu, sześciu tygodniach wybrniemy z tego. A po tym Warszawa, stolica, głowa, inteligencja tego byłego 16-17-milionowego narodu Polaków...64
  • Know-how7 sie 2005Unia zwierząt Dzikie zwierzęta coraz częściej osiedlają się na terenach rolniczych porzuconych przez ludzi, którzy w poszukiwaniu pracy przenoszą się do miast. Coraz więcej wilków zamieszkuje porzuconą przez ludzi wschodnią część...68
  • Kaczka trojańska7 sie 2005Niektóre kraje zaczęły robić zapasy leków skutecznych w leczeniu ptasiej grypy Ponad trzydzieści osób zmarło już na tajemniczą epidemię atakującą hodowców świń w chińskiej prowincji Siczuan. Objawy choroby przypominają grypę, ale władze...70
  • Chór rafy koralowej7 sie 2005Trzaski, którymi krewetki straszą swoich wrogów, zakłócają działanie sonarów okrętów podwodnych Wbrew popularnemu powiedzeniu ryby mają głos. I to całkiem donośny. Toczą kłótnie o to, komu przypadnie kawałek morskiego dna, smakowity robak lub...74
  • Pierwsi Amerykanie7 sie 2005Ameryka mogła być zasiedlona, gdy w Europie królował neandertalczyk! Przed 40 tys. lat grupa ludzi przemieszczała się brzegiem jeziora opodal wulkanu Cerro Toluquilla w dzisiejszym Meksyku. Nie wiadomo, czy polowali, czy uciekali przed erupcją...76
  • Bez granic7 sie 2005Krwiożercze arbuzy Kuwejt zakazał importu irackich arbuzów. Władze obawiają się, że w owocach będą przemycane narkotyki lub materiały wybuchowe. Ta decyzja to odpowiedź na niedawne zamachy w Mosulu, kiedy wybuch ukrytej w składzie...78
  • Triumf postkomunizmu7 sie 2005Siedem lat temu myślałem, że Jaruzelski wyląduje w więzieniu. Teraz widzę, jak w telewizji dowodzi, że jest bohaterem Prezydent Reagan, przemawiając w brytyjskim parlamencie, powiedział, że komunizm jest skazany na śmierć i zapomnienie. Po 20...80
  • Skok kangura7 sie 2005Australia staje się "zastępcą amerykańskiego szeryfa" w rejonie Pacyfikui Jeszcze dziesięć lat temu Lee Kuan Yew, ówczesny premier Singapuru, ostrzegał Australię, że jeśli ten kraj nie weźmie się do reform, niedługo zostanie "białym śmieciem...86
  • Dzieci króla Fahda7 sie 2005W renomowanej muzułmańskiej szkole w Niemczech uczniowie szkoleni są w nienawiści do Zachodu W Niemczech można publicznie drwić z Osamy bin Ladena, ale przecież nie ma on nic wspólnego z "prawdziwym", a więc pokojowym islamem. Ktoś, kto śmiałby...88
  • Zabójcza kroplówka7 sie 2005W Nigerii od 1960 r. rozkradziono 375 mld dolarów - sześć razy więcej, niż kosztował plan Marshalla Są tak wygłodzone, że ich mięśnie zanikają, a przez skórę prześwitują kości. Ich organizmy nie są w stanie nawet regulować temperatury ciała. To...90
  • Menu7 sie 2005KRAJ Prawdziwy Riedel Miał naturę hipisa i nosił się jak hipis, fascynowali go Indianie i legendarni rockmani. Okazał się jednym z najlepszych wokalistów polskiego rocka. Nagrał kilkanaście albumów z grupą Dżem (mając bardzo istotny...94
  • Recenzje7 sie 200596
  • Ojciec chrzestny z Detroit7 sie 2005****Iggy Pop należy do tych nielicznych i godnych najwyższego szacunku wykonawców, którzy dowiedli, że i w muzyce rockowej można starzeć się z klasą i urągającą metryce urodzenia żywotnością legendarnych bluesmanów z pokolenia MuddyŐego Watersa...96
  • Seks, zbrodnia i Sycylia7 sie 2005***Bohater telewizyjnego serialu "Ośmiornica" komisarz Corrado Cattani ma groźnego konkurenta. Salvo Montalbano jest mniej przystojny, lecz równie dociekliwy, a z pewnością bardziej oczytany. W rozwiązaniu jednej z kryminalnych zagadek...96
  • Kurczak z supermarketu7 sie 2005***1/2*Są młodzi, piękni, zamożni i... bardzo sobą znudzeni. Dopiero kiedy odkrywają, kim są w tym drugim, sekretnym życiu, ich małżeństwo nabiera smaku - jak kurczak z supermarketu posypany obficie curry. Okazuje się bowiem, że za fasadą...96
  • Czuła Renee7 sie 2005*****Do wycieczek wielkich gwiazd opery w krainę piosenki zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Z mniejszym lub większym powodzeniem czynili to Trzej Tenorzy, Kathleen Battle, Jessye Norman czy nasza Małgorzata Walewska. Zawsze jednak były to albumy...96
  • Fruwająca gitara7 sie 2005****Nawet jeśli ktoś uważa, że grupa Deep Purple to dinozaury, nie może odmówić jej miejsca w rockowym panteonie. Członkowie tego długowiecznego brytyjskiego zespołu, tak ważnego dla hard rocka, nie tylko zajmują się odcinaniem kuponów od swej...96
  • Galeria Ameropa7 sie 2005Aby zobaczyć największe dzieła europejskiej sztuki, trzeba pojechać do USA Wystawa Cezanne'a i Pissarra, czyli tych gejów?". Preferencje seksualne wielkich malarzy najbardziej interesowały uczestników parady odbywającej się na zakończenie...98
  • Muzyka gangsterów7 sie 2005Hip-hop na stałe wprowadził mentalność i przestępczy kodeks getta do muzycznego mainstreamu Rap i hip-hop to już nie biedni, rymujący młodzieńcy z obskurnych spelunek w czarnych gettach. To płytowy biznes szacowany na 1,6 mld dolarów rocznie. Nie...102
  • Teatr Edynburg7 sie 20055 lat, 3 miesięcy i 25 dni potrzebowałby widz na obejrzenie 1800 spektakli pokazywanych w stolicy Szkocji Trudno uwierzyć, że w sierpniu w Edynburgu może się toczyć normalne życie. Bo jak normalnie żyć, kiedy odbywa się tam nie tylko teatralny...104
  • Ueorgan Ludu7 sie 2005TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 31 (146) Rok wyd. 4 WARSZAWA, poniedziałek 1 sierpnia 2005 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Nadajemy na fali Tu Radio Wolna Białoruś 7.00 Pogadanka religijna abpa T. Gocłowskiego: Miłuj nieprzyjacioły...105
  • Skibą w mur - Ci straszni Polacy!7 sie 2005Po powrocie z urlopu chwalimy niemieckie drogi, greckie knajpki, hiszpańskie plaże i narzekamy na rodaków Najgorszą opinię o Polakach - jak wiadomo - mają sami Polacy. Potwierdzają to liczne badania i ankiety, w których sami siebie strasznie nie...106