Syndrom zŻerania

Dodano:   /  Zmieniono: 
Na czym się przejedziemy?
W 1995 r. "Financial Times" dziwił się, że Polska woli Daewoo od General Motors, największego producenta samochodów na świecie. Koncern GM interesował się wtedy kupnem Fabryki Samochodów Osobowych na Żeraniu, ale jego ofertę odrzucono, gdyż Amerykanie obiecywali pracę tylko 5-7 tys. osób w zakładzie i spółkach zależnych. Ówczesny dyrektor generalny FSO Andrzej Tyszkiewicz oraz rząd SLD-PSL (kluczowe umowy zawarły gabinety Józefa Oleksego oraz Włodzimierza Cimoszewicza) woleli koreańskie Dae-woo, które przyrzekło przez trzy lata nie zwalniać nikogo z 20 tys. pracowników. Jego upadek pociągnął polską firmę na dno. Teraz żerańska fabryka zatrudnia nieco ponad 3 tys. osób, a całe Daewoo-FSO około 7 tys. ludzi - tak jak proponował GM. - Koreańczycy zapewnili fabryce siedem tłustych lat - przekonuje Andrzej Zarajczyk, prezes Pol-Mot Holding i były szef rady nadzorczej Daewoo-FSO. Tyle że wróciła ona do punktu wyjścia. Nawet gorzej: w połowie lat 90. nie stała na krawędzi bankructwa i nie miała kilku miliardów złotych długów.
Jedynym poważnym kandydatem zainteresowanym kupnem z mozołem restrukturyzowanej FSO jest brytyjski MG Rover (od 2000 r. należy do konsorcjum Phoenix, które za 10 funtów odkupiło zadłużoną firmę od BMW), sam borykający się z problemami finansowymi. Według naszych informatorów, 21 stycznia do Polski zawitała delegacja Rovera, która negocjowała swą ofertę z kierownictwem Daewoo-FSO. Innych chętnych nie ma. Atmosferę wokół fabryki podgrzało pojawienie się w grudniu 2003 r. na Żeraniu Witolda Małachowskiego, reprezentującego grupę Volkswagen (m.in. VW, Seat, SŠkoda, Audi, Bentley, Lamborghini), która ma u nas fabryki w Poznaniu i Polkowicach. - Przykro mi, nie zamierzamy niczego więcej w Polsce kupować - mówi jednak "Wprost" Volker Seitz, rzecznik koncernu z Wolfsburga. Zapewnia, że wizyta była odpowiedzią na zaproszenie Ministerstwa Skarbu i miała "charakter kurtuazyjny". Przed dziesięciu laty było inaczej - Volkswagen był zainteresowany zakupem Żerania. Polski rząd wybrał inne rozwiązanie.

Dług(a) inwestycja
- Już za pół roku moglibyśmy produkować auta Rover 45, a od 2005 r. nowy model. Brytyjczycy chcieliby też przenieść do Warszawy produkcję tapicerki, foteli, tłoczenie blach - twierdzi Marek Dyżakowski, szef Związku Zawodowego Inżynierów i Techników w Daewoo-FSO. Historia zatacza koło, bo na początku lat 90. Żerań kupował od Rovera silniki serii K (montowane w polonezach), a obie firmy prowadziły rozmowy o fuzji.
- Skąd Rover weźmie pieniądze dla FSO? - pyta retorycznie Wojciech Drzewiecki, prezes firmy konsultingowej Samar. Koncern z Longbridge to drugoligowy gracz w branży motoryzacyjnej. W ostatnich miesiącach 2003 r. sprzedaż Rovera spadła o ponad 30 proc.; w ciągu całych 12 miesięcy kupców znalazło 90 962 jego aut (o 1,2 proc. mniej niż rok wcześniej). W listopadzie Rover wstrzymał produkcję na tydzień, by znaleźć klientów na zapełniające fabryczny plac samochody. Tuż po Nowym Roku Brytyjczycy sprzedali za 42,5 mln funtów grunty pod swoją fabryką (teraz je dzierżawią), by zdobyć gotówkę na inwestycje. Trudno oprzeć się wrażeniu, że Rover od dwóch lat zwodził akcjonariuszy i wierzycieli FSO. Najpierw chciał 25 proc. akcji w spółce New Small Company (oddłużonej następczyni Daewoo-FSO) i zwolnienia przez banki zabezpieczeń na majątku spółki, mimo nie zakończonego postępowania układowego). W zamian dawał m.in. linię do produkcji roverów, którą wycenił aż na 125 mln USD. Przyszłe inwestycje w FSO miał współfinansować egzotyczny amerykańsko-arabski fundusz AmAr (obiecywał 250 mln USD).
We wrześniu 2003 r. rzutem na taśmę uratowano Żerań przed ostatecznym upadkiem (centrala w Seulu zgodziła się objąć nowe akcje w spółce w zamian za umorzenie 3 mld zł jej długów wobec koreańskiego Daewoo Motor Company; skarb państwa udzielił pomocy finansowej i objął 15,24 proc. akcji dających aż 95 proc. głosów na WZA) oraz ustalono z wierzycielami harmonogram restrukturyzacji zadłużenia. Rover jednak wciąż kluczy. - Brytyjczycy mogą próbować zbyt nisko wycenić zakład i może dojść do konfliktu - obawia się Dyżakowski.


Kabriolety dla Amerykanów?
Zarząd Daewoo-FSO chce podbić stawkę, tworząc wrażenie zainteresowania fabryką. Potencjalni inwestorzy przyprawiają jednak o gęsią skórkę. W listopadzie 2003 r. list intencyjny podpisano m.in. z amerykańską firmą Nucarco, która miałaby zlecić FSO produkcję... 100 tys. kabrioletów przeznaczonych na eksport do USA. - Nie mają jeszcze nawet prototypu tych aut - twierdzi jeden z pracowników żerańskiej fabryki. Za firmą z New Jersey stoi biznesmen Malcolm Bricklin, który do głównych swych sukcesów zalicza wprowadzenie na rynek amerykański małolitrażowych samochodów Yugo (Zastava). W rzeczywistości poniósł klęskę. Jeden z dealerów dodawał Yugo w prezencie przy zakupie limuzyny, a i tak klienci je zwracali! Nucarco, które w październiku 2003 r. podpisało list w sprawie utworzenia joint venture z serbską Zastavą Automobili (obiecało zainwestować w fabrykę w Kragujevacu 150 mln USD), obsługuje nowojorski "bank inwestycyjny" Kaupthing Securities Inc., zależny od islandzkiego banku Kaupthing (jego łączny zysk w 2002 r. wyniósł... kilka tysięcy dolarów).
Na razie Daewoo-FSO utrzymuje się na powierzchni dzięki eksportowi matizów i lanosów na Ukrainę. Do 2006 r. może jeszcze sprzedawać auta marki Dae-woo (zgodził się na to GM, który kupił upadły koreański czebol). Co potem? Próby współpracy z ukraińską fabryką Awto ZAZ przypominają leczenie zawału aspiryną, a pomysł sprowadzania do Polski ukraińskich samochodów Tawria i Sławuta był od początku absurdem.

Przekleństwo Tyszkiewicza
- Postawiono na złego konia, lecz kto mógł to wówczas przewidzieć - mówi o umowie FSO i Daewoo z 1995 r. Andrzej Szejna, wiceprezes Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych. Jednak już przed ośmiu laty koreański czebol był zadłużony na miliardy dolarów, a w tym samym miesiącu, gdy ówczesny wicepremier Grzegorz Kołodko i minister przemysłu Klemens Ścierski podpisywali umowę z Daewoo, jego prezesa Kima Woo Czunga przesłuchiwali w związku z łapówkarską aferą prokuratorzy w Seulu (Czung ukrywa się dziś na Lazurowym Wybrzeżu). Tyszkiewicza, który najgłośniej popierał wtedy ofertę Daewoo i podburzał związkowców do protestów przeciwko GM, Koreańczycy wysłali na emeryturę do Szwajcarii, do swojej filii Daewoo Automobile (Schweiz) AG. W Szwajcarii poinformowano nas, że od 2002 r. były szef żerańskiego zakładu już nie pracuje dla koncernu. Czym zajmował się wcześniej? Nikt nie potrafił nam powiedzieć.
Zaangażowanie państwa w sprawy fabryki wciąż jest dla niej przekleństwem. - Trzy miesiące zmarnowano na podjęcie decyzji o składzie poprzedniego zarządu - zauważa Zarajczyk. Jak na ironię, w październiku 2003 r. - po ugodzie z wierzycielami Daewoo-FSO - skarb państwa powierzył zadanie uzdrowienia żerańskiej firmy Pawłowi Merchelowi, który 10 stycznia zrezygnował z funkcji prezesa ze względów zdrowotnych. Byłego szefa peryferyjnej spółki LOT Ground Services przerosły problemy FSO. Zastąpił go wieloletni wiceprezes Dae-woo-FSO Janusz Woźniak. - To potwierdza, że zakład znalazł się na równi pochyłej. Jako wiceprezes i reprezentant skarbu państwa w poprzednich zarządach spółki Woźniak nic nie robił w sprawie niekorzystnych dla FSO działań koreańskiej firmy-matki - twierdzi szef jednej ze spółek współpracujących z Dae-woo-FSO.
- Zamiast łudzić się rzekomą wartością fabryki, trzeba było oddać ją nawet za symboliczną kwotę, ale poważnemu inwestorowi - przyznaje, zastrzegając sobie anonimowość, jeden z menedżerów Daewoo-FSO. Gdy w 1991 r. czeski rząd sprzedawał 30 proc. akcji SŠkody i oddawał zarząd nad nią Volkswagen AG (do 2000 r. niemiecki inwestor przejął całą firmę), wielu Czechów oburzało się na zbyt niską wycenę "stuletniego, zasłużonego dla motoryzacji zakładu". Dziś SŠkoda jest jednym z największych producentów samochodów w Europie, a reputacja tej marki niebywale wzrosła. Dla Żerania może być już za późno. Koncernowi Hyundai/KIA, o którego nową inwestycję (wartości 700 mln USD) Polska walczy ze Słowacją, rząd zaoferował pomoc publiczną w wysokości niemal 15 proc. wartości inwestycji. W Daewoo-FSO nawet taki pakiet zachęt mógłby nie wystarczyć, by przyciągnąć liczący się koncern motoryzacyjny. - Wielcy wolą teraz budować fabryki typu greenfield, czyli od podstaw. W ten sposób mogą urządzić je wedle własnych potrzeb - mówi Szejna. Nie muszą też negocjować miesiącami pakietów socjalnych ze związkowcami, przejmowanymi z dobrodziejstwem - a raczej balastem - inwentarza.


JANUSZ WOŹNIAK
prezes Daewoo-FSO
W ostatnich latach intensywnie restrukturyzowaliśmy Daewoo-FSO i jesteśmy już na finiszu tego procesu. Staliśmy się nowoczesną, europejską fabryką, mającą jedną z najbardziej ekologicznych i wydajnych lakierni oraz nowoczesne linie produkcyjne. Auta Dae-woo cenią nie tylko polscy klienci. Co roku podpisujemy coraz większe kontrakty z Ukrainą. W 2001 r. wyeksportowaliśmy tam zaledwie 2,5 tys. aut, w 2003 r. - prawie 34 tys., a w tym roku umowa opiewa na ponad 50 tys. pojazdów. Prowadzimy rozmowy z kilkoma inwestorami. Najbardziej zaawansowane są obecnie negocjacje z MG Rover. Porozumienie podpisane między Ministerstwem Skarbu, Daewoo-FSO i Dae-woo Motor Company przewiduje przejęcie fabryki przez inwestora strategicznego - odkupi on akcje od DMC.
Więcej możesz przeczytać w 5/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 5/2004 (1105)

  • Wprost od czytelników1 lut 2004List czytelnika3
  • Uwodzę, więc jestem1 lut 2004Kto nie uwodzi, ten nie istnieje. Są tylko dwie grupy ludzi, którzy już nie mogą tego robić, a więc uwodzić.3
  • Peryskop1 lut 2004"Wprost" z Willą Decjusza Laur dla Mecenasa otrzymał tygodnik "Wprost" za wspieranie inicjatyw Stowarzyszenia Willa Decjusza. Stowarzyszenie powstało w 1995 r. w Krakowie i szybko stało się centrum politycznych, edukacyjnych i...6
  • Dossier1 lut 2004Jan Maria ROKITA lider Platformy Obywatelskiej "Większość sejmowa uchwaliła budżet, który idzie dokładnie w poprzek planu Hausnera" Program III Polskiego Radia Jerzy HAUSNER minister gospodarki "Jakie są polityczne koszty...7
  • Kadry1 lut 20048
  • Jestem, więc piszę - Dziady europejskie1 lut 2004By zostać Europejczykiem, trzeba poddać się zbiorowemu otumanieniu jedynie słuszną ideą jedynie właściwej europejskości9
  • Nałęcz - Buty Millera1 lut 2004Popularność Platformy Obywatelskiej wynika z kolejnych porażek SLD, a nie z jej własnych dokonań10
  • Playback1 lut 200411
  • Kto po Oleksym1 lut 2004Marek Majewski11
  • Nasz Chirac1 lut 2004Nasz Chirac Andrzej Olechowski po raz kolejny udowodnił, że jest w pełni przygotowany do członkostwa w Unii Europejskiej. Jarosław Kaczyński, prezes PiS, zarzucił mu wprawdzie, że wobec unii "wywiesza białą flagę", ale Olechowski...11
  • Z życia koalicji1 lut 2004Marek Pol utrzymał swoje stanowisko. Nadal jest wicepremierem i ministrem infrastruktury, czyli tej ruiny dookoła. Utrzymał stanowisko, chociaż dookoła mówią mu, że jest beznadziejny. Ciekawe, jak Pol radzi sobie z tą morderczą krytyką....12
  • Z życia opozycji1 lut 2004Platforma Obywatelska domaga się przyspieszonych wyborów. Najlepiej już w czerwcu tego roku. Oczywiście, nie ma to nic wspólnego z wysokimi notowaniami PO - tak przynajmniej zapewnia wielbiciel Jolanty Pieńkowskiej Donald Tusk. Po...13
  • Fotoplastykon1 lut 2004Henryk Sawka www.przyssawka.pl14
  • Szpital przemienienia1 lut 2004Wojna trzydniowa Millera. Z Millerem źle, ale bez Millera jeszcze gorzej - tak można podsumować dotychczasowe rządy obecnego premiera. Miller jest jak zwiadowca i saper dla wojska: najpierw określa stopień ryzyka, a potem rozbraja miny.16
  • Telegratka1 lut 2004Politycznym łupem i polityczną maczugą na wroga wciąż jest publiczna telewizja20
  • Gdzie jest "dwużydzian Polaków"1 lut 2004Podczas seansów nienawiści ojciec Rydzyk zagrzewa do walki ekipę Radia Maryja.22
  • Generator Kaczmarka1 lut 2004Wiesław Kaczmarek przehandlował stołeczną energetykę z kanclerzem Schröderem?26
  • Żydzi pod flagą biało-czerwoną - polemika1 lut 2004Żydzi pod flagą biało-czerwoną Optymizm jest bardzo potrzebny w dyskusji polsko-żydowskiej. Taki optymizm wyraża w swoich wypowiedziach ustępujący ambasador Izraela (i mój przyjaciel) Szewach Weiss, ale niektóre jego uwagi w artykule "Żydzi pod...30
  • Giełda i wektory1 lut 2004HossaŚwiat Przebój przodowników pracy Shaka japońskiej firmy Nihon Break Kogyo, hymn sławiący zalety przedsiębiorstwa, śpiewany na początku dnia pracy, stał się przebojem. Utwór zyskał popularność po wyemitowaniu go w...32
  • Wróblen konsoliduje1 lut 2004W wyścigu wygrywa ten, komu najbardziej zależy na transakcji, a Orlenowi Unipetrol jest bardziej potrzebny niż Shellowi.34
  • Syndrom zŻerania1 lut 2004Na czym się przejedziemy?38
  • OFErta dla niezależnych1 lut 2004Nie dajmy się okradać, sami zadbajmy o swoje emerytury42
  • Szkoła zysku1 lut 2004Nauka to biznes, a wykształcenie to produkt - udowodniła nowa generacja amerykańskich szkół wyższych46
  • Demagodzy mówią greką1 lut 2004Idea nieograniczonej władzy większości jest nie do pogodzenia z zasadą podziału władz i koncepcją rządów prawa48
  • Chory fundusz1 lut 2004Prywatne ubezpieczenia zdrowotne to jedyna droga do uzdrowienia służby zdrowia49
  • Supersam1 lut 2004Szczoteczka na podróż Jednorazową szczoteczkę do zębów wyprodukowała polska firma Plastpol. Pod specjalną kapsułką znajduje się porcja pasty do zębów. Dzięki hermetycznemu zamknięciu szczoteczkę można bez obaw trzymać w...50
  • Twarzą w twarz1 lut 2004Powiedz, kogo chcesz widzieć w reklamie, a powiem ci, kim chcesz być - mówią pracownicy agencji reklamowych. Joanna Brodzik jest obecnie najbardziej pożądaną przez reklamodawców gwiazdą, bo 62 proc. Polek chciałoby wyglądać tak jak ona i żyć tak,...52
  • Narty na bok1 lut 2004Saneczkarstwo alpejskie kontra narciarstwo alpejskie58
  • Makłowicz do Bikonta, Bikont do Makłowicza - Waga pomarańczy1 lut 2004Gdziekolwiek stanę i wstecz spojrzę (niczym inżynier Ossowiecki), widzę jasno i ostro, jak długą i cudowną drogę przeszliśmy ostatnimi laty.62
  • Przezroczyste1 lut 2004Operacja plastyczna staje się dziś stałym punktem kobiecej biografii i coraz więcej w tym ostentacji63
  • 1 lutego 20041 lut 2004Na Marsie mogą się ukrywać żywe organizmy! Uczeni z Europejskiej Agencji Kosmicznej twierdzą, że mają dowody na to, że na lodowcach okołobiegunowych na Czerwonej Planecie jest woda.64
  • Azja Pandory1 lut 2004Nie ma wygasających epidemii, są tylko ich nowe odmiany66
  • Zastrzyk koncepcji1 lut 2004Szczepionki na raka, cukrzycę, chorobę Alzheimera i nałogi?70
  • Mówię, więc jestem1 lut 2004Porozmawiaj ze swoim dzieckiem już w jego kołysce!72
  • Bez granic1 lut 2004Dean na dnie Wśród demokratycznych kandydatów na prezydenta USA nastąpiło spore przetasowanie. Po prawyborach w Iowa Howard Dean, uznawany za faworyta wyścigu po nominację Partii Demokratycznej, nagle spadł na trzecią pozycję. Nową...74
  • Polish american dream1 lut 2004Dlaczego nie wykorzystujemy hossy za oceanem?76
  • Blair na minie1 lut 2004Czy śmierć Davida Kelly'ego pociągnie premiera Wielkiej Brytanii do politycznego grobu?80
  • Rok małpy1 lut 2004Skończyła się w Davos dekada Rosji. Przez ostatnie lata podczas Światowego Forum Gospodarczego ludzie biznesu i polityki najczęściej dyskutowali z rosyjskimi politykami i oligarchami. I ciągle opowiadali, jak to w Rosji rozwija się gospodarka...83
  • Dublińska strategia lizbońska1 lut 2004Rozmowa z Bertiem Ahernem, premierem Irlandii84
  • Komuszenkaland1 lut 200460 procent Białorusinów chce przystąpienia ich kraju do Unii Europejskiej86
  • Menu1 lut 2004Płyta Zimerman zakochany Krystian Zimerman nagrywa mało i rzadko: do studia wchodzi po latach przygotowań i wcale nie spieszy się z publikowaniem efektów swych sesji nagraniowych. Kontrakt na rejestrację dwóch koncertów...88
  • Trzeszcząca płyta1 lut 200460 milionów bezpłatnych kompaktów i kaset zniszczyło polski rynek muzyczny90
  • Polskie chmury1 lut 2004Sztuka buduje mosty między Polską a Izraelem, między Jerozolimą a Warszawą94
  • Rock bez majtek1 lut 2004Wojujące feministki chwyciły za gitary96
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego1 lut 2004MINIMAX PL Piotr Kaczkowski poleca Jeśli miałbym znaleźć nauczyciela muzyki mojego pokolenia, wskazałbym to nazwisko. To on otwierał nam uszy na piękno muzyki. Dziś radiowy kreator występuje w roli mecenasa nie znanych krajowych poszukiwaczy...97
  • Perły do lamusa? - Nikczemni, głupi i źli1 lut 2004Ubu król" Piotra Szulkina zachwyca, choć nie zachwyca98
  • Książki, Wystwa, DVD1 lut 2004KsiĄŻki Sprawa Hudsona-Crichtona Trzydzieści sześć lat temu w USA ukazała się powieść "A Case of Need" autorstwa niejakiego Jeffreya Hudsona. Ten thriller medyczny opublikowało teraz wydawnictwo Amber - tyle że jako pierwsze wydanie...99
  • Z grzędy zrzędy - Pif-paw narodowy1 lut 2004Wicepremier Pol jest teraz jak pochyłe drzewo, na które wszyscy skaczą. Nie on jeden zresztą. Miller też jest pochyłym drzewem. I Jaskiernia jest pochyłym drzewem. I Łapiński, Jagiełło, Długosz... kto tam jeszcze?... Rzec można - cały...100
  • Gra w kolory1 lut 2004Do niedawna społeczeństwo amerykańskie - mimo panowania poprawności politycznej - dzieliło się w zasadzie na białych, czarnych i żółtych. Już niedługo ma zacząć obowiązywać zgoła inny podział: na czerwonych, żółtych i zielonych....100
  • Organ Ludu1 lut 2004TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 5 (70) Rok wyd. 3 WARSZAWA, poniedziałek 26 stycznia 2004 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Partia wygrywa w Sejmie W sejmowym głosowaniu nad przyznaniem dotacji dla PKP i metra Partia wygrała! Zjednoczyła...101
  • Skibą w mur - Cycem w prawicę1 lut 2004Nie ma już nic trwałego, skoro teksty pisane ręką gwiazdy prawicowej publicystyki turlają się między sutkami bezpruderyjnych panienek102