Powstanie paryskie

Dodano:   /  Zmieniono: 
Do 70 tys. aktów "przemocy miejskiej" doszło już w tym roku we Francji
"Nique la police!" (olej policję) - słychać zewsząd. Kordon funkcjonariuszy zderza się z masą uzbrojonych w kamienie Murzynów i Arabów z podparyskich miejscowości. Jeden z nich w agonii trafia do szpitala. W odwecie ginie policjant. Spirala nienawiści się nakręca.
W takim klimacie rozgrywa się "Nienawiść" Mathieu Kassovitza. Obsypany nagrodami film zachwycił Francuzów, ale niczego ich nie nauczył. Wydarzenia, które się rozegrały w podparyskim Clichy-sous-Bois, są jakby żywcem przeniesione z "Nienawiści". Do takich zajść dochodzi we Francji od dawna - o tych ostatnich tyle się mówi, bo rozgrywają się na większą skalę. W tym roku doszło prawie do 70 tys. aktów "przemocy miejskiej" - jak policja określa agresję tłumu. Prawie w połowie wypadków były to podpalenia samochodów. - Rośnie przepaść między francuskimi elitami i społeczeństwem. Większość Francuzów pokazała to w referendum, głosując przeciw eurokonstytucji. Ci najbardziej radykalni palą samochody i biją się z policją - mówi "Wprost" znany politolog Dominique Moisi.

Społeczeństwo motłochu
Trwające ponad tydzień zamieszki wybuchły w 28-tysięcznym Clichy-sous-Bois, po tym jak dwóch nastoletnich Arabów zginęło porażonych prądem (trzeci trafił do szpitala), ukrywając się przed policją w transformatorze. Stopniowo rozszerzyły na inne miejscowości w departamencie Seine-Saint-Denis. Auta płonęły też m.in. na przedmieściach Dijon w Burgundii.
Nie tylko scenariusz, ale i podłoże wydarzeń w Seine-Saint-Denis przypomina "Nienawiść". Kassovitz z dokumentalną precyzją pokazuje świat podparyskich przedmieść: bohaterowie filmu nie mają pracy, szwędają się między blokami, paląc haszysz i załatwiając nielegalne interesy. Motywem przewodnim ich rozmów jest nienawiść do policji. Tak samo było w Clichy-sous-Bois. Trójka Arabów uciekała, bo popełniła przestępstwo. Mimo to nikt ich nie potępił - w społeczności, w której żyją, jest to czyn normalny. Za ich śmierć obwiniono policję, bo starała się pilnować przestrzegania francuskiego prawa.
Według policji, we Francji jest 750 blokowisk takich jak Clichy-sous-Bois. Prasa określa je jako "tereny utracone republiki", rządzące się własnymi prawami, a na próby zewnętrznej ingerencji reagujące agresją. Za początek starć policji z imigrantami uważa się "rodeo" na ulicach Minguettes pod Lyonem w 1981 r. Do kolejnych incydentów doszło na początku lat 90.: rozruchy w Vaulx-en-Velin (też koło Lyonu), w Tarterets pod Paryżem (we wrześniu tego roku znów doszło tam do starć), w Tuluzie i Strasburgu. W połowie lat 90. sytuacja się uspokoiła, ale od siedmiu lat liczba aktów "przemocy miejskiej" rośnie - w 2004 r. było ich prawie o 20 proc. więcej niż rok wcześniej. Nicolas Sarkozy, minister spraw wewnętrznych, o rebeliantach nie mówi inaczej jak "motłoch". - Ludzi, którzy palą samochody, nie łączy nic prócz nienawiści do władz i policji. Określenia, jakich używa Sarkozy, budują wśród nich poczucie solidarności i wspólnoty - ostrzega w rozmowie z "Wprost" socjolog Alain Touraine, dyrektor dydaktyczny Wyższej Szkoły Nauk Społecznych.

Blokowiska frustracji
Zamieszek we Francji nie można utożsamiać z ortodoksyjnym islamem, który stał za zamachami w Madrycie i Londynie.
- Zdarza się, że francuscy demonstranci wznoszą okrzyki "Allah akbar!", ale nie jest to demonstracja poglądów religijnych, lecz forma zagrzewania do walki, coś w rodzaju "hurra" - podkreśla Dominique Moisi.
Francja dotychczas radziła sobie z problemem fundamentalistów islamskich - rząd powołał Francuską Radę na rzecz Religii Muzułmańskiej, która reprezentuje tę mniejszość religijną, a próby radykalnej agitacji kończą się wyrzuceniem z kraju. Nie umie się jednak uporać z problemem blokowisk, które zamieniły się w getta. Zasiedlili je w latach 50. i 60. imigranci z Afryki, którzy przyjechali do Francji za pracą. Dziś w dorosłe życie wchodzą ich dzieci. "Największym problemem jest rozdźwięk między asymilacją kulturalną drugiego pokolenia imigrantów a ich brakiem integracji społecznej. Obcokrajowcy przyjęli nasze wzorce, ale nie znaleźli swojego miejsca w społeczeństwie" - podkreśla Laurent Muchielli z Centrum Badań Socjologicznych nad Prawem i Instytucjami Karnymi.
Przyszywani Francuzi chcieliby żyć według standardów ich nowej ojczyzny, ale nie umieją się wyrwać z gett, w których wyrośli. Bezrobocie we Francji wynosi 10 proc., ale wśród mieszkańców blokowisk przekracza 20 proc., a wśród młodych - 35 proc.
W znalezieniu pracy nie pomaga nawet wykształcenie - w całym kraju stopa bezrobocia wśród osób, które ukończyły uczelnie, wynosi 5 proc., ale wśród imigrantów i ich potomków - ponad 25 proc. - Ci ludzie 20 lat temu byli lepiej zintegrowani z nowym krajem niż teraz. Wtedy byli pełni entuzjazmu, wydawało im się, że rozpoczynają lepsze życie. Dziś widzą, że ich marzenia okazały się mrzonkami. Dlatego sięgają po kamienie i palą samochody - podkreśla Touraine.

Strefa cienia
Poczucie frustracji dotyczy nie tylko imigrantów, lecz także coraz większej grupy Francuzów niezadowolnych z życia we własnym kraju. "Tych ludzi łączy potrzeba znalezienia innego kraju, innej gospodarki, innego społeczeństwa. Tak naprawdę ich wspólny program to iluzja. Ich jedność jest zbudowana na negacji, a nie na jednej, spójnej idei stworzenia czegoś nowego" - podkreśla socjolog Edgar Morin.
Nie wiadomo dokładnie, ilu we Francji jest imigrantów i ich dzieci - szacuje się, że 5-7 mln. Wiadomo natomiast, jak silny jest strach przed nimi - pokazał to Jean-Marie Le Pen, który obiecując zamknięcie granic, przeszedł do drugiej tury wyborów prezydenckich w 2002 r. Teraz jego sposób na kampanię próbuje powtórzyć Sarkozy - zapowiedzi polityki "zera tolerancji" dla demonstrantów i porównania mieszkańców blokowisk do "motłochu" francuska prasa interpretuje jako początek kampanii przed wyborami w 2007 r. i próbę pozyskania głosów białych, zamożnych Francuzów. Inni politycy - jak Laurent Fabius, ojciec kampanii przeciw eurokonstytucji - starają się pozyskać elektorat niechętny władzy. Brak politycznego bezpiecznika może jednak sprawić, że utarczki na przedmieściach Paryża staną się powstaniem nowego typu, które rozleje się na całą Francję.

Szewach Weiss
Zamieszki w Seine-Saint-Denis to cena, jaką Francja płaci za liberalizm. Ten kraj ściągał do siebie mieszkańców swych dawnych, afrykańskich kolonii, a teraz widać, że ci przybysze mają wielkie problemy z asymilacją w nowej ojczyźnie. Integracja jest zawsze trudna, zwłaszcza gdy przyjeżdża się do krajów zachodnich z Trzeciego Świata. Tym bardziej że większość imigrantów to ludzie biedni i niewykształceni. Jak trudno jest się zasymilować, widać nawet w Izraelu. Obywatelami naszego kraju jest 1,5 mln Arabów. Wydawać by się mogło, że nie powinno być problemów z ich integracją - mieszkają na tych ziemiach od zawsze, ich pobratymcy żyją w sąsiednich krajach. Rząd udziela im pomocy, finansując szkoły, wspierając rozwój partii i klubów sportowych. Mimo to kilka lat temu doszło w Izraelu do starć z mniejszością arabską, zginęło kilkanaście osób. Oczywiście, napięta sytuacja jest związana z konfliktem palestyńsko-izraelskim, ale wyraźnie też pokazuje, że pełna asymilacja jest skomplikowanym i długotrwałym procesem.
Więcej możesz przeczytać w 45/2005 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 45/2005 (1197)

  • Wprost od czytelników13 lis 2005PIERWSZA ARMIA III WOJNY ŚWIATOWEJ Z zainteresowaniem przeczytałem artykuł "Pierwsza armia III wojny światowej" (nr 44). Polska prasa temat stosunków polsko-ukraińskich w czasie II wojny traktuje dość powierzchownie....3
  • Na stronie - Jarosław Bismarckczyński13 lis 2005Kaczyński powinien pamiętać, że Bismarck przegrał, bo się zadławił coraz większą władzą3
  • Poczta13 lis 2005LENIWY ORLEN Autor notki "Leniwy Orlen" (Giełda, nr 42) zarzuca PKN Orlen, jakoby nie wykorzystywał w pełni mocy przerobu ropy i zamiast rzekomo możliwych 17 mln ton ropy rocznie przerabia jedynie 12,5 mln t/r., pozbawiając tym samym...3
  • Znak od Kisiela - Nagrody Kisiela 200513 lis 2005Ludzie Kisiela 2005: Lech Wałęsa, Ryszard Krauze, Tomasz Lis8
  • Skaner13 lis 2005(SKANER-POLSKA) CIA Terroryści lądowali w Polsce Samoloty CIA z terrorystami na pokładzie rzeczywiście lądowały w Polsce. Co więcej - nadal lądują. Nie oznacza to jednak, że w Polsce są tajne więzienia dla członków al-Kaidy. Dwaj wysokiej...10
  • Dossier13 lis 2005KAZIMIERZ MARCINKIEWICZ premier "Mam nadzieję, że wszyscy święci wstawiają się i za tym rządem, i za poszczególnymi ministrami" Program III PR MAREK JUREK marszałek Sejmu "Odwieczną zasadą cywilizacji zachodniej jest...11
  • Sawka czatuje13 lis 200512
  • Playback13 lis 200516
  • Ryba po polsku - Pozwolenie na walenie13 lis 2005Liderzy PO mają tylko jedną wadę - nie są politykami w arystotelesowskim rozumieniu tego bytu17
  • Z życia koalicji13 lis 2005WSZYSCY RZUCILI SIĘ NA KOALICJĘ PiS i Samoobrony, która na razie istnieje w głowach polityków PO i tekstach dziennikarzy (co skądinąd jest tożsame, bo nasze media wolność słowa rozumieją jako prawo do pisania tego, co mówi...18
  • Z życia opozycji13 lis 2005POSEŁ FILIPEK AWANSOWAŁ. Nie dość, że w telewizji gada prawie tak często jak Dziewulski, to jeszcze zmienił pozycję przy przewodniczącym. Jak pamiętamy, Filipek stał zazwyczaj za plecami najsłynniejszego Mulata. Teraz jest ulokowany po prawicy...19
  • Nałęcz - Sojusz z Tatarami13 lis 2005Premier Kazimierz Marcinkiewicz sojuszników musi się bać jeszcze bardziej niż wrogów20
  • Fotoplastykon13 lis 2005© Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)21
  • Naczelnik IV Rzeczypospolitej13 lis 2005Czy Jarosław Kaczyński chce być drugim Piłsudskim?22
  • Oszustwo władzy13 lis 2005Czy wolno sprawować władzę, formalnie jej nie mając?28
  • Czworokąt Kaczyńskiego13 lis 2005Liderzy PiS traktują całkowicie instrumentalnie idee, programy i swoich potencjalnych partnerów32
  • Negocjacje z pałą w ręku13 lis 2005Rozmowa z Donaldem Tuskiem, przewodniczącym Platformy Obywatelskiej36
  • Konstytucja dla prokuratury13 lis 2005Wyjaśnienie największych zagadek kryminalnych to za mało do usprawnienia prokuratury40
  • Giełda13 lis 2005Hossa Świat Tlen dla Telefoniki Aż 31,45 mld USD chce zapłacić hiszpański telekom Telefonica za O2, brytyjskiego operatora komórkowego. Byłaby to jedna z największych transakcji na świecie w tym roku. Hiszpanie za każdą akcję O2 oferują 200...44
  • 100 tysięcy milionerów13 lis 2005Polacy są jednymi z najszybciej bogacących się ludzi w Europie46
  • Japończycy Europy13 lis 2005Skandynawska gospodarka - trzmiel z odrzutowym dopalaczem52
  • Żelazna księżniczka13 lis 2005Marina Berlusconi przejmuje majątek ojca56
  • Wspiera nas 10 milionów - polemika13 lis 2005WSPIERA NAS 10 MILIONÓW Polemika: Winiecki zieje nienawiścią do organizacji pozarządowych Jan Winiecki podważa sens aktywności obywatelskiej i zarzuca organizacjom pozarządowym, jednemu z filarów demokracji, "nienawiść do naszej...60
  • 2 x 2 = 4 - Cuchnie centralizmem13 lis 2005Program PiS to program makrokorupcji, czyli przekupywania społeczeństwa64
  • Supersam13 lis 200566
  • Brazylia na wybiegu13 lis 2005Na projektantów mody z Ameryki Łacińskiej stawiają obecnie eksperci światowego rynku odzieżowego. Po sukcesach Caroliny Herrery z Wenezueli i Oscara de la Renty z Dominikany przyszedł czas na kreatorów z Sa~o Paulo, m.in. na Carlosa Miele (znanego...66
  • Pod włos13 lis 2005Polacy coraz bardziej dbają o włosy. Z badań SMG/KRC wynika, że co trzeci Polak regularnie stosuje odżywki do włosów, a co czwarty - żele i pianki. Ponadto co druga kobieta farbuje włosy, a 41 proc. używa lakierów. Tempo wzrostu sprzedaży tych...66
  • Światowe czasy13 lis 2005Mainflingen obok Frankfurtu, podlondyńskie Rugby, Fort Collins w stanie Kolorado i Mt. Haganeyama w Japonii - nadajniki znajdujące się w tych czterech miejscach przesyłają synchronizujące sygnały radiowe do specjalnych anten wbudowanych w nową...66
  • W kolorach miedzi i oberżyny13 lis 2005Piosenkarka Kylie Minogue i supermodelka Naomi Campbell wyznaczyły w tym sezonie trendy makijażu. Zimą ma on być utrzymany w kolorach miedzi, zieleni, złotej pomarańczy i oberżyny. Tak jak w wypadku nowej gamy produktów marki Bell odcienie są...66
  • Zmysłowy lexus13 lis 2005Czy luksus może być cnotą? W wypadku lexusa GS trzeciej generacji niechybnie tak. Auto nie tylko koi zmysły (już z zewnątrz robi niesamowite wrażenie, a wyposażeniem wnętrza po prostu zniewala), ale daje też poczucie rozkoszy (startuje po...66
  • Wolne miasto Poznań13 lis 2005"Poznań - to jest Europa. Po przyjeździe z Warszawy czuję się, jakbym wyjechał głęboko na Zachód" - pisał przed wojną wybitny komik Antoni Fertner68
  • Skarb Piemontu13 lis 2005Dodatek trufli zamieni w kulinarne arcydzieło nawet jajecznicę74
  • Lenin miał rację13 lis 2005Młodzi Rosjanie kochają sowiecką przeszłość80
  • Leczenie lekarzy13 lis 2005W dużych miastach nie ma już szpitala, któremu nie wytoczono by procesu84
  • Bliźniacza siła13 lis 2005Co siódma ciąża na początku jest bliźniacza, ale potem jeden z zarodków czy płodów obumiera88
  • Wykop krakowski13 lis 2005Największe wykopaliska w Europie pozwolą wkrótce odtworzyć wygląd Krakowa sprzed XIII wieku90
  • Bez granic13 lis 2005Wizyta sponsorowana Książę Karol, następca brytyjskiego tronu, i jego żona, księżna Kornwalii Camilla, udali się z ośmiodniową wizytą do USA. To ich pierwsza wspólna podróż. I od razu mocno uderzy po kieszeniach brytyjskich...94
  • Tragarz kontra cień13 lis 2005Matthias Platzeck, nowy szef SPD, zna Polskę najlepiej ze wszystkich niemieckich polityków96
  • Powstanie paryskie13 lis 2005Do 70 tys. aktów "przemocy miejskiej" doszło już w tym roku we Francji100
  • Wszyscy hipokryci Saddama Husajna13 lis 2005Zbrodniarze z Azji i Afryki kupują sobie poparcie ONZ102
  • Syryjska ośmiornica13 lis 2005Prezydent Syrii Baszar Asad nie przejmuje się ani śle dztwem, ani Radą Bezpieczeństwa, ani Ameryką104
  • Menu13 lis 2005KRÓTKO PO WOLSKU Repertuar Do wszystkiego można podejść optymistycznie lub pesymistycznie, a to, czy opisane zdarzenia są tragedią, czy komedią, zależy od charakteru twórcy. Zastanowiłem się, jak zawirowania na naszej scenie...108
  • Recenzje13 lis 2005110
  • Skuci lodem13 lis 2005**** Kilka tygodni temu w telewizyjnych stacjach muzycznych pojawił się klip do ostrego jak brzytwa utworu "Benzin". Panowie w potężnej ciężarówce przy akompaniamencie muzyki, jakiej nie powstydziłby się sam książę ciemności, taranowali...110
  • Romans współczesny13 lis 2005*** Najnowsza książka warszawskiego historyka idei Dariusza Gawina "Polska, wieczny romans" nosi podtytuł "O związkach literatury i polityki w XX wieku". Opowiadając m.in. o Prusie, Sienkiewiczu, Reymoncie czy Żeromskim, autor...110
  • Pomarańczowa demokracja13 lis 2005**** Prawie zawsze walczymy o inną Rzeczpospolitą niż ta, którą udaje się wywalczyć. Potem nieszczęśliwi przymierzamy ją do swoich wcześniejszych marzeń, pomstując na rodaków, którzy oczywiście kolejny raz nie dorośli do kolejny raz odzyskanej...110
  • Taniec z trupem księżniczki13 lis 2005*** Bracia Grimm jako para oszustów, żerujących na ciemnocie i zabobonności wieśniaków, to wspaniały pomysł na film. Wpadł na niego Terry Gilliam - autor niezapomnianych animacji do "Latającego cyrku Monty`ego Pythona", ale też twórca...110
  • Piszę, bo czytam13 lis 2005Pięć nowych gwiazd współczesnej literatury światowej112
  • Podwójny przekręt13 lis 2005Sting go wykreował, Madonna ciągnie na dno116
  • Potęga stresu13 lis 2005Hey trafił do serc polskiej publiczności, nie schlebiając masowym gustom118
  • Ueorgan Ludu13 lis 2005Jesteśmy niezawodnym ogniwem UE, ale bigosu nie oddamy TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 45 (160) Rok wyd. 4 WARSZAWA, poniedziałek 7 listopada 2005 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza ŚMIAŁE PLANY DALSZEGO WZROSTU DEFICYTU Ministrowie stają...120
  • Skibą w mur - Morda w kubeł!13 lis 2005Istnieją słowa, które mogą spowodować furię polityków PiS, a co za tym idzie, zagrozić bezpieczeństwu państwa122