Krojenie Niemiec

Dodano:   /  Zmieniono: 
Prusy staną się znowu naszym zachodnim sąsiadem?
Tak dłużej być nie może" - oznajmił Hans-Jürgen Papier, przewodniczący niemieckiego Trybunału Konstytucyjnego. Niemcy skostniały i wymagają zmian strukturalnych. Rozpoczęła się dyskusja o zmianie granic i liczby niemieckich landów. Emocje są równie wielkie jak wtedy, gdy w Polsce dokonywano reformy wojewódzkiej. Panuje zgoda, że reformę trzeba przeprowadzić, ale gdy przychodzi do konkretów, rozbieżności są tak wielkie, że działalność specjalnej Komisji Federalistycznej, zobowiązanej do końca roku przedstawić projekty ustaw, zaczyna przypominać rozwiązywanie problemu kwadratury koła.

Ten paskudny Bundesrat
Niemcy pogrążone w gospodarczej stagnacji, rozdarte podziałem na Wessis i Ossis, fundują sobie kolejny konflikt. Gra toczy się o podział władzy. Wyższa izba parlamentu niemieckiego - Bundesrat - paraliżuje działalność federalnego rządu. Do Bundes-ratu wchodzą premierzy i przedstawiciele landów. Twórcy konstytucji Republiki Federalnej Niemiec zakładali, że od zgody Bundesratu powinno zależeć nie więcej niż 10 proc. ustaw Bundestagu. Dziś Bundesrat zatwierdza ponad 60 proc. ustaleń izby niższej. Jeśli w Bundesracie przewagę ma opozycja, może blokować prawie każdą inicjatywę Bundestagu. Tak było w czasach chadecko-liberalnego gabinetu Helmuta Kohla, gdy w Bundesracie królowała lewica, i tak jest dziś: koalicja SPD/Zieloni ma większość w Bundestagu, a w Bundesracie dominują chadecy. Choć Niemcy uginały się pod ciężarem zobowiązań socjalnych i kosztów zjednoczenia, kanclerz Kohl nie mógł zrealizować żadnej głębszej reformy. Gerhard Schröder jest w podobnej sytuacji; Bundesrat podważa każdą propozycję jego rządu. Wczorajsze dobrodziejstwo, jakim było ukształtowanie się w powojennych i pozjednoczeniowych Niemczech regionalnej samorządności i lokalnej tożsamości, dziś stało się kamieniem u szyi.

Landy okupacji
Narzucona przez zachodnich aliantów federalna struktura RFN bardziej odzwiercied-lała podział na strefy okupacyjne niż tradycyjne formy niemieckiej państwowości. Jedynym landem, który po drugiej wojnie zachował granice, jest Bawaria.
Wymuszony przez aliantów podział administracyjny stał się z czasem dla Niemców powodem do dumy. Władze landowe potrafiły skutecznie wykorzystać wyrównawczy system finansowy. Po zjednoczeniu rząd w Bonn już bez przymusu przeszczepił "dobrodziejstwo federalizmu" do wschodnich Niemiec i utworzył pięć nowych landów. Saksonia-Anhalt jako jednostka polityczna istniała tylko w latach 1945-1952. Turyngia była niegdyś terenem walk Franków i Sasów, przez wieki podzielonym na księstewka; jako region administracyjny utworzono ją w 1946 r., następnie rozwiązano (po reformie w NRD w 1952 r.). Saksonia należy do landów o silnym poczuciu republikańskich tradycji, ale i ten kraj znalazł się w cieniu Prus, które w 1806 r. zabrały mu część terytorium z połową ludności. Zmienne losy i częste podziały przechodziła Meklemburgia-Przedpomorze. Berlin należał do Marchii Brandenburskiej, a jako ośrodek władzy pruskiej wyodrębniono go w 1920 r. Po drugiej wojnie Brandenburgia znalazła się w sowieckiej strefie, a w byłej NRD została rozparcelowana. Po 1990 r. stała się krajem związkowym, ale próba połączenia jej z Berlinem się nie powiodła. Gospodarczo zacofane nowe landy są głównymi biorcami pieniędzy z federalnej kasy (otrzymują wyrównanie do 95 proc. ogólnoniemieckiej średniej dochodów z podatków na mieszkańca).


Powrót Prus
Powodem odrzucenia przez obywateli fuzji Berlina z Brandenburgią w 1996 r. były pieniądze. Berlin jest jak worek bez dna. Długi miasta sięgnęły 20 mld euro i nie ma szans, żeby miasto wydobyło się z nich o własnych siłach. Ani Brandenburczycy, ani Niemcy w ogóle nie chcą płacić za niegospodarność berlińskich władz. Postulatom scalenia miasta - landu z otaczającym je krajem związkowym towarzyszą rozgrywki innego rodzaju: Hartwig Piepenbrock, szef towarzystwa Perspektive BerlinBrandenburg, proponuje wskrzesić nazwę Prusy. Również Volker Tschapke, kierujący Stowarzyszeniem Pruskim Berlina-Brandenburgii, sądzi, że Niemcy potrzebują "fryderykańskich cnót". Były mer Berlina Eberhard Diepgen w walce o Prusy posunął się do kuriozalnej argumentacji, że stanowią one "pierwowzór UE". Dyskusja o ich wskrzeszeniu rozgorzała w roku 2001, który obchodzono w RFN pod hasłem "300 lat Prus".
Nie zrażeni brakiem akceptacji obywateli politycy postulują zorganizowanie w 2006 r. drugiego referendum w sprawie fuzji Berlina z Brandenburgią. Nowy twór miałby się pojawić na mapie najpóźniej w 2009 r. Dla większości polityków federalnych połączenie Brandenburgii z Berlinem byłoby dopiero początkiem wielkiego krojenia Niemiec. Niektórzy proponują zredukowanie liczby landów z szesnastu nawet do siedmiu. - Obserwujemy zanikanie konkurencyjności między landami - uzasadnia w rozmowie z "Wprost" Wolfgang Schäuble, wiceszef frakcji CDU/CSU. - Mamy do czynienia z klinczem: kraje związkowe mogą hamować realizację ustaw tworzonych z myślą o interesach ogólnonarodowych. Należy rozpatrzyć wszystkie możliwości usprawnienia struktury zarządzania państwem i regionami oraz dostosowania jej do funkcjonowania w nowych warunkach, także w rozszerzonej UE.

Wielkie krojenie
Christine Scheel (Zieloni), przewodnicząca Komisji Finansów w Bundestagu, twierdzi, że Niemcom wystarczy jedenaście landów. Prócz połączenia Berlina i Brandenburgii chciałaby włączyć Bremę do Dolnej Saksonii, zjednoczyć Hamburg, Meklemburgię-Przedpomorze i Szlezwik-Holsztyn oraz scalić Saarę i Nadrenię-Palatynat. Z kolei Walter Döring, wiceszef FDP, opowiada się za dziewięcioma landami. Jak twierdzi, reforma administracyjna jest konieczna, aby poprawić konkurencyjność międzynarodową i umożliwić zmiany w finansowym systemie wyrównawczym. Bogate landy przeznaczają na wsparcie uboższych 30 mld euro rocznie. Nikt nie chce tworzyć z bankrutami "wspólnot biedy". Hamburg należy do płatników, a Brema bierze z kasy federalnej więcej, niż wpłaca. Jej deficyt wynosi ponad miliard euro rocznie. Na zasiłku innych landów jest także Szlezwik-Holsztyn. Płatnikami netto są Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Hesja i Nadrenia Północna-Westfalia, które coraz silniej protestują przeciw świadczeniom na rzecz niegospodarnych.

Tanie państwo po niemiecku
Nowy podział Niemiec przyniósłby - według jego zwolenników - wiele korzyści: samowystarczalność finansową powiększonych landów, likwidację dublujących się instytucji, w tym parlamentów krajowych i rządów, a więc oszczędności i usprawnienie zarządzania. - Sądzę, że przed letnimi wakacjami będziemy wiedzieli, czy znalezienie porozumienia jest w ogóle możliwe - stwierdziła w rozmowie z "Wprost" Krista Sager, przewodnicząca frakcji Zielonych, członek Komisji Federalistycznej. Dla Bawarczyków cała ta dyskusja sprowadza się do jednego zdania. "To nie federalizm jest powodem istniejących trudności, lecz fatalna polityka kanclerza Gerharda Schrödera i jego gabinetu" - skomentował szef monachijskiej kancelarii Erwin Huber (CSU). Tyle że jego partia jest w komfortowej sytuacji - w "Republice Bawarii" rządzi sama, a w Bundesracie zasiada w ławach większości...

Więcej możesz przeczytać w 16/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 16/2004 (1116)

  • Na stronie - Huragan Andrew18 kwi 2004, 1:00Polscy politycy tak długo i tak mocno szkodzili gospodarce, że w końcu stali się dla niej niemal zupełnie nieszkodliwi3
  • Wprost od czytelników18 kwi 2004, 1:00Listy od czytelników3
  • Skaner18 kwi 2004, 1:00Czy Rokita żyje z absolwentką kursu KGB? Szef ABW Andrzej Barcikowski oskarża mnie, że jestem agentem KGB! To podłość! - oburza się Nelly Rokita, żona lidera Platformy Obywatelskiej. - Ja tylko powtarzałem, że są takie plotki - broni się...6
  • Sawka18 kwi 2004, 1:007
  • Dossier18 kwi 2004, 1:00MAREK BOROWSKI lider i założyciel Socjaldemokracji Polskiej Z Rokitą mam kłopot: gdy mój niespełna dwuletni wnuk, widząc go w telewizji, krzyczy: "Dziadzia"! "Życie Warszawy" JAN ROKITA lider Platformy Obywatelskiej ABW...7
  • Kadry18 kwi 2004, 1:009
  • Licznik18 kwi 2004, 1:00Komisja śledcza 1 raz podczas obrad komisji śledczej padło słowo "pedał" 5 razy bezskutecznie próbowano odwołać ze składu komisji Bohdana Kopczyńskiego (początkowo LPR) 14 miesięcy obradowała komisja 15 posłów było jej...9
  • Polska tekstylna18 kwi 2004, 1:00Mam kilka pomysłów na mundurki polityczne: Samoobrona - pasiaki biało-czerwone; SLD - goło, ale wesoło; SDPL - cudze piórka i odcięta pępowina11
  • Nałęcz - Osinowy kołek18 kwi 2004, 1:00Posłowie SLD będą musieli potwierdzić gwarancję bezkarności, udzieloną Rywinowi przez grupę trzymającą władzę12
  • Osąd sądazy18 kwi 2004, 1:00Felieton Marka Majewskiego13
  • Playback18 kwi 2004, 1:0013
  • Poczta18 kwi 2004, 1:00Listy od czytelników13
  • Z życia koalicji18 kwi 2004, 1:00Mamy raport! Okazało się, że sprawę Rywina najlepiej wyśledziła WC Kaczka. Kluczowe dla afery były toalety Agory, jej pionowe korytarze i międzygalaktyczny spisek pedałów. Żeby to wykryć, trzeba było tęgiego łba. Podobno Marek Pol chciałby...14
  • Z życia opozycji18 kwi 2004, 1:00Doczekaliśmy się kolejnego odcinka kultowego horroru, znanego jako Akcja Wyborcza Solidarność. W najnowszej części pod tytułem "Centrum" występują Janusz Tomaszewski, Jacek Rybicki oraz Marek Markiewicz. Główną postać kreuje...15
  • Fotoplastykon18 kwi 2004, 1:00Henryk Sawka www.przyssawka.pl16
  • Uczciwy jak polityk18 kwi 2004, 1:00Jedna partia uczestniczyła we wszystkich rządach III RP, a nawet w ostatnich rządach PRL. To ugrupowanie najstarsze, najbardziej trwałe, solidarne, odporne na rozłamy i najbardziej elitarne zarazem. Nigdy nie doszło w nim do walk wewnętrznych czy...18
  • Mała apokalipsa18 kwi 2004, 1:00Obie strony układu okrągłostołowego wyczerpały swoje możliwości: został Lepper, czyli złość i nienawiść24
  • Larry Flyncik18 kwi 2004, 1:00Andrzej Marek ewidentnie nadużył wolności słowa, a swoich kolegów dziennikarzy oszukał28
  • Pigułka Frankensteina18 kwi 2004, 1:00Jako środek aborcyjny polskie feministki polecają groźny dla zdrowia kobiet lek na chorobę wrzodową.30
  • Matki chrzestne18 kwi 2004, 1:00Żony i partnerki polskich mafiosów zakamuflowały fortuny mężów.32
  • Giełda18 kwi 2004, 1:00HossaŚwiat Tropikalna Kanada Karaibskie wyspy Turks i Caicos jedenastą prowincją Kanady? Nie jest to wykluczone. Kanadyjski poseł Peter Goldring uznał, że jego rodacy, zamiast wypoczywać na gorących plażach Florydy czy Meksyku, powinni mieć własny...36
  • Rząd wyda wszystko18 kwi 2004, 1:00Rozmowa z Miltonem Friedmanem38
  • Dziura Raczki18 kwi 2004, 1:00Najgłupsze pomysły ekonomiczne I kwartału 200442
  • Niedochodowy!18 kwi 2004, 1:00Podatek dochodowy nielegalny w USA?44
  • Płać z głową18 kwi 2004, 1:00Tylko 130 zł podatku miesięcznie? Partia Konserwatywna będzie musiała włączyć do swego programu podatek pogłówny, bo inaczej elektorat nie odróżni jej od Partii Pracy - stwierdził niedawno Paul Johnson, wpływowy komentator brytyjskiej sceny...46
  • As(tra) w rękawie18 kwi 2004, 1:00General Motors walczy o Europę48
  • Załatwione odmownie - Skąd z kibiców kibole?18 kwi 2004, 1:00Prewencja i represja to jedyna recepta na plagę chuligaństwa i bandytyzmu na stadionach50
  • Supersam18 kwi 2004, 1:00Koszty telekomunikacyjne w firmach to czasami nawet kilkanaście procent budżetu przedsiębiorstwa. Dzięki nowoczesnym systemom integrującym rozmowy z telefonów stacjonarnych i komórkowych z połączeniami internetowymi wydatki te mogą...52
  • Mall City18 kwi 2004, 1:00Miniaturami miast stają się nowo budowane centra handlowe54
  • Dobry zły18 kwi 2004, 1:00Amerykanie twierdzą, że Andrzej Gołota to najpiękniej przegrywający bokser w historii zawodowego boksu wagi ciężkiej58
  • Mister IKEA18 kwi 2004, 1:00Ingvar Kamprad to najbogatszy hipokryta świata61
  • Makłowicz do Bikonta, Bikont do Makłowicza - Zdrowie ze smakiem18 kwi 2004, 1:00Wyobraź sobie, że w poszukiwaniu niedostępnych gdzie indziej dóbr począłem odwiedzać tzw. sklepy ze zdrową żywnością. Początkowo nieufnie, bowiem wyobrażałem sobie, że sprzedają tam jedynie anemiczne gruszki i jabłka, którym od momentu zapylenia...62
  • Za naszą i waszą wolność18 kwi 2004, 1:00Półtora miliona żołnierzy pochodzenia żydowskiego walczyło z hitleryzmem64
  • Know-how18 kwi 2004, 1:00Sprawdzian Einsteina Amerykańska Agencja Kosmiczna NASA zamierza wystrzelić 17 kwietnia pierwszą sondę grawitacyjną Gravity Probe B - jej zadaniem będzie potwierdzenie eksperymentalnie ogólnej teorii względności Einsteina. Pierwszy taki...67
  • W piżamie do trumny18 kwi 2004, 1:00Leonardo da Vinci sypiał po 15 minut co cztery godziny. Winston Churchill, John F. Kennedy i Napoleon Bonaparte na sen przeznaczali od czterech do sześciu godzin na dobę. Uczeni i wynalazcy Thomas Edison i Nikola Tes-la przekonywali, że człowiek,...68
  • Życie z lodówki18 kwi 2004, 1:00Możemy pominąć etap płodzenia dzieci i od razu sprowadzić sobie na świat wnuki72
  • Ubrania z kosmosu18 kwi 2004, 1:00Odzież najnowszej generacji może powiadomić lekarza o chorobie jej użytkownika74
  • Bez granic18 kwi 2004, 1:00Ślepy świat Dziesięć lat temu doszło do masakry, zaplanowanej z zimną krwią i przeprowadzonej niczym skomplikowana operacja wojskowa. W ciągu prawie stu dni w Rwandzie wymordowano ponad 800 tys. osób z plemienia Tutsi. Mężczyźni, kobiety,...76
  • Wietnam al-Sadra18 kwi 2004, 1:00Rebelia w Iraku to bezpardonowa walka o władzę, a zarazem zarzewie wojny w całym regionie.78
  • Racja Stanów18 kwi 2004, 1:00Francja i Niemcy wepchnęły Rosję w ramiona Ameryki82
  • Psychiatria polityczna18 kwi 2004, 1:00Martwy Radovan Karadzić byłby nieporównanie groźniejszy dla Europy niż żywy86
  • Krojenie Niemiec18 kwi 2004, 1:00Prusy staną się znowu naszym zachodnim sąsiadem?88
  • Gdzie Rzym, gdzie Kreml?18 kwi 2004, 1:00Kościół katolicki i Cerkiew prawosławna znalazły się w stanie wojny90
  • Menu18 kwi 2004, 1:00Świat Ostatni "Przyjaciele" "Jeśli chcecie dostawać e-mailem wiadomości o moich następnych koncertach, dajcie mi trochę pieniędzy. Muszę sobie kupić komputer" - tymi słowami zakończyła jeden ze swoich występów Phoebe,...92
  • Konkurs na staż18 kwi 2004, 1:00Konkurs na staż92
  • Sezon świra18 kwi 2004, 1:00Żaden z najlepszych spektakli ostatnich miesięcy nie jest inscenizacją polskiego tekstu94
  • Mój przyjaciel zombi18 kwi 2004, 1:00Opowieści o złych mocach zawładnęły amerykańskimi kinomanami98
  • Jajo Mozarta18 kwi 2004, 1:00Fabergé sam nie wykonał żadnego z precjozów, które podbiły świat100
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego18 kwi 2004, 1:00Recencje płyt101
  • Wielkie kropkowanie18 kwi 2004, 1:00Kusama to jedyna artystka, której prace powodują halucynacje bez użycia narkotyków - stwierdził Andy Warhol102
  • Sława i chała18 kwi 2004, 1:00Recenzje - ksiązki, teatr,wystawa104
  • Organ Ludu18 kwi 2004, 1:00TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 16 (81) Rok wyd. 3 WARSZAWA, wtorek 13 kwietnia 2004 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Sukces "Organu Ludu"! Nareszcie sejmowa komisja nieomal jednogłośnie przyjęła raport, z którego...105
  • Skibą w mur18 kwi 2004, 1:00Tajemnica państwowa - rzecz, o której jutro napiszą wszystkie gazety106