Waszyngton za przymkniętymi drzwiami

Waszyngton za przymkniętymi drzwiami

Dodano:   /  Zmieniono: 
Wizyty polskich "mężów stanu" w Białym Domu to wciąż dyplomac acja w nie dopiętych bucikach Nic nie było gotowe, toteż policja konna i piesza zaczęła biegać po ulicach, urzędnicy nakładali swoje peruki na opak, eleganci przybywali w nie dopiętych bucikach, a powitalny strzał armatni oddano pół godziny potem, jak [prezydent] Adams wygrzał się przy kominku" - tak wspominał Julian Ursyn Niemcewicz atmosferę chaosu w mieście New Brunswick 8 listopada 1797 r., kiedy przyszło mu się spotkać z drugim prezydentem USA Johnem Adamsem. Dziś stosunki dyplomatyczne między Polska i USA układają się dobrze, ale spod retoryki o "strategicznym partnerstwie" wyzierają przekrzywione peruki i nie dopięte buciki. Tyle że po polskiej stronie.

Przestroga Adamsa
Nim jeszcze napłynęły wielkie fale polskich emigrantów, wiedz ę o Polsce wśród amerykańskich mężów stanu kształtowały m.in. pisma Johna Adamsa, który był nie tylko prezydentem, ale i publicystą. W dziele "Obrona konstytucji rządu Stanow Zjednoczonych" poświęcił sporo uwagi Rzeczypospolitej szlacheckiej. Wspominał o zależności króla od szlachty, przekupstwie arystokracji i anarchii. Przeanalizował stadia upadku Rzeczypospolitej i potraktował naszą sytuację jako przestrogę dla młodej amerykańskiej demokracji. Kiedy Amerykanie w trakcie rewolucji zabiegali na dworach europejskich o uznanie niepodległości USA, nie wysłali dyplomatów do Polski. Nie byliśmy wystarczająco ważnym partnerem dla młodej republiki, by się starać o naszą przychylność.
Na uznanie polityczne Polski i początek prawdziwej dyplomacji musieliśmy zaczekać do końca I wojny światowej. Już wcześniej jednak naszym nieoficjalnym ambasadorem był Ignacy Paderewski, który od 1915 r. podróżował po Ameryce, koncertując i organizując wiece polityczne. Nie było mu łatwo, zważywszy na to, że ówczesna Polonia składała się ze zwalczających się środowisk politycznych. I tak miało pozostać.

Polonia na marginesie
Organizacje polonijne wypracował y już wtedy sposób działania, który do dziś nie ułatwia budowania stosunków dyplomatycznych między Polska a USA. Jeden z byłych dyplomatów powiedział "Wprost", że podczas gdy inne misje znajdują oparcie w działalności organizacji etnicznych reprezentujących mniejszość z ich kraju, my znajdujemy się w położeniu, w którym głośne kłótnie w środowisku polonijnym bądź antysemickie wystąpienia Polonusów tylko komplikują sprawy. Być może też niektóre sygnały płynące od Polonii nie są traktowane z należytą uwagą. - Długo to trwało, nim polscy dyplomaci zareagowali na nasze prośby o akcję informacyjna, która położyłaby kres obiegowym sądom o "polskich obozach koncentracyjnych" - mówi Wojciech Białasiewicz, redaktor naczelny chicagowskiego "Dziennika Związkowego, największej polskiej gazety w USA. - Organizacje żydowskie wydały oficjalne oświadczenia prostujące te krzywdzące nas opinie, ale długo polskie MSZ nie robiło nic, by nam pomóc. Woodrow Wilson napisał, że do USA przybywają "ludzie gorszego gatunku z Węgier i Polski". Niepopularni byli też Włosi, Grecy czy Irlandczycy. Słynne stały się napisy wywieszane na drzwiach domów w Nowej Anglii: "No Irishman need apply" (Irlandczyk nie powinien się tu starać o pracę). Dziś Irlandia jest krajem modnym i lubianym. Jej diaspora w Ameryce stanowi wyjątkowo wpływowe lobby. Irlandczycy poradzili sobie ze stereotypem biednego katolika pijaka. Intensywna promocja kraju prowadzona profesjonalnie, konsekwentnie i na wielka skalę robi swoje: od publikacji, przez spoty reklamowe, po hucznie obchodzony w USA Dzień Świętego Patryka.

Dyplomacja i propaganda
Nie tylko rząd Irlandii sięga po marketingowe metody - robią tak również Czesi, Turcy czy nawet Malezyjczycy. Specjaliści od kreowania wizerunku torują drogę nie tylko politykom, ale i dyplomatom. - Należy pamiętać, że dyplomaci nie są od tego, żeby robić propagandę - podkreśla Kaja Mirecka-Ploss, dyrektor wykonawczy Amerykańskiego Centrum Kultury Polskiej. - Ich starania powinny poprzedzać kampanie profesjonalnych firm promocyjnych. Amerykańskie wizyty polskich mężów stanu poprzedza coś w rodzaju parady w przekrzywionych perukach i nie zapiętych bucikach. Jak komentuje jeden z działaczy polonijnych, nie stać nas na jedna porządną kampanię informacyjna i reklamową. Kiedy rok temu prezydent Kwaśniewski spotkał się z prezydentem Bushem, prasa, owszem, odnotowała to wydarzenie, ale nie sposób było tego porównać do uwagi, jaką poświęcono wizycie premiera Turcji odbywającej się nazajutrz. Najczęściej jednak coś szwankuje w naszych dyplomatycznych eskapadach, brakuje wiedzy o politycznej kulturze Waszyngtonu, wyczucia czasu, znajomości szczegółów polityki wewnętrznej USA i dobrego PR. Raz na jakiś czas amerykańska opinia publiczna nam sprzyja, a stereotypy idą w zapomnienie. Rzadko jednak udaje się nam to wykorzystać. Najbardziej spektakularną falę popularności wywołał okres "Solidarności" i upadek komunizmu w Polsce. - To były inne czasy dla Polaków tutaj, wszyscy mieli do nas życzliwe, otwarte nastawienie - mowi Kaja Mirecka-Ploss. Teraz, teoretycznie, powinniśmy móc skapitalizować okres romantycznej sympatii i status militarnego sojusznika, ale bez stosownej akcji marketingowej to się nie uda. Po zawodowych lobbystów sięgają w Waszyngtonie wszyscy. O korzystne dla siebie rozplanowanie rurociągów gazowych i naftowych dyskretnie zabiegają podobno Azerbejdżan, Gruzja i Mołdawia, najbiedniejszy kraj Europy. Lobbing i polityczny marketing to dla poważnych zabiegów dyplomatycznych warunek sine qua non. O ile jednak nie odbywa się teraz supertajna operacja MSZ, nie korzystamy jakoś z tej dźwigni. Trudno powiedzieć, czy wizyty prezydenta Kwaśniewskiego i premiera Belki odniosły jakieś poważne skutki. Aleksander Kwaśniewski jako prezydent nie dysponuje stosownymi kompetencjami do podejmowania decyzji w kwestiach gospodarczych. Tworząc wrażenie bliskiej współpracy z USA, nie zajmuje się realną rozmową o interesach, lecz irytującą partnera symboliką wizową. Wizyty polskich mężów stanu, nawet jeśli spotykają się z przychylnym nastawieniem, będą dyplomacją w nie dopiętych bucikach, jeśli nie zdołamy przełamać stereotypów, wykorzystać politycznych okazji i pozyskać opinii publicznej. To zaś wymaga tego, co Amerykanie cenią najwyżej - pełnego profesjonalizmu. Z uznaniem dla powszechnie praktykowanych metod i wyczuciem chwili. W przeciwnym wypadku grozi nam powrót do statusu, który Henry Kissinger określił jako "wschodnioeuropejską strategiczną prożnię".

Więcej możesz przeczytać w 6/2005 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 6/2005 (1158)

  • Wprost od czytelników13 lut 2005WYBÓR NIEMCÓW Nikt nie może zaprzeczyć, że już w 1932 r. Adolf Hitler otrzymał 40 proc. głosów w wyborach na prezydenta Niemiec. Rok później NSDAP - partia, której przewodził - wygrała wybory, po czym przejęła...3
  • Na stronie - Stan wojenny II13 lut 2005Zmilitaryzowane "Wiadomości" może poprowadzić Jacek Żakowski, a mundur pożyczy mu Marek Tumanowicz Zbrodnia to niesłychana, teczka zabija pana - można sparafrazować "Lilije" Mickiewicza. Dawno nie było tak zbrodniczej formacji jak zwolennicy...3
  • Skaner13 lut 2005Michnik z Urbanem Musiało się stać coś naprawdę dramatycznego. Adam Michnik niespodziewanie wrócił do kraju. I spotkał się z Jerzym Urbanem w restauracji orientalnej na warszawskim MDM. W spotkaniu uczestniczyła żona naczelnego...8
  • Dossier13 lut 2005"Jeśli będzie tak jak teraz, to nie kandyduję, bo nic nie zrobię, a ja jestem od tego, by coś zrobić" Program I Polskiego Radia LECH WAŁĘSA były prezydent RP "Europa przypomina podstarzałą hipiskę, która próbuje...9
  • Sawka13 lut 200510
  • Kadry13 lut 200511
  • Playback13 lut 200512
  • Nałęcz - Prezent na ćwierćwiecze13 lut 2005Zamiast wznosić "Solidarności" pomniki, będziemy ją nurzali w esbeckim szambie Bzdury wypisywane w zachodniej prasie na temat "polskich obozów masowej zagłady" postawiły w centrum uwagi zagadnienie fałszowania historii. Najostrzej zaprotestowali...13
  • Z życia koalicji13 lut 2005A JEDNAK WIOSNA! SLD postanowił nie robić idioty z Leszka Millera, Aleksandra Kwaśniewskiego, Józefa Oleksego, Krzysztofa Janika oraz pomniejszych czerwonych obiecujących wiosenny termin wyborów i ogłosił, że rzeczywiście odbędą się...14
  • Z życia opozycji13 lut 2005ZGODNIE Z OCZEKIWANIAMI WALDEMAR Pawlak znowu został prezesem PSL. Jeżeli lata 90. będą wracać z taką siłą, to niebawem Kurt Cobain wstanie z grobu, a Nirvana wyjedzie w trasę koncertową. CZEGO TO DOŻYLIŚMY! Żeby "Gazeta Wyborcza"...15
  • Fahrenheit 1.0513 lut 2005Jak przeciwnicy ujawnienia teczek bezpieki manipulują opinią publiczną Wybieranie i likwidowanie celów jest naprawdę niesamowite" - mówi Donald Rumsfeld, sekretarz obrony USA, w filmie Michaela Moore`a "Fahrenheit 9.11". Jego słowa dotyczą,...16
  • W podwójnej roli13 lut 2005Po co bezpieka interesowała się aktorami, piosenkarzami, muzykami czy sportowcami? Po co bezpiece było korzystanie z usług, namawianie do współpracy czy choćby tylko inwigilowanie aktorów i piosenkarzy? Czy ludzie kultury byli tak ważni dla...18
  • Higieniczna Pandora13 lut 2005Przeciwnicy lustracji są ideologami zbiorowego tchórzostwa Barbarzyńcy, fałszerze, kłamcy, którymi kierują - jak pisał przed trzynastu laty Adam Michnik - tylko "niskie, koniunkturalne motywy", "upowszechnienie strachu, bezprawia i szantażu";...20
  • Wrogowie pamięci narodowej13 lut 2005Archiwa IPN nie podważą heroizmu antykomunistycznej opozycji, co najwyżej podważą status "towarzystwa" Czego w rzeczywistości dotyczy batalia o lustrację? Czy jest polowaniem na złamane i nieszczęśliwe "ofiary", jakimi jawią się w...21
  • Zimny wiatr w Watykanie13 lut 2005Choroby papieża wymusiły trwałe zawieszenie broni między kardynałem Angelo Sodano i arcybiskupem Stanisławem Dziwiszem Spróbujcie stanąć w styczniowy dzień w otwartym oknie 60 m nad ziemią. Lodowaty wiatr przewieje każdego do szpiku kości. Papież...24
  • Anty-Michnik13 lut 2005Czy Antoni Macierewicz wycofa się z życia publicznego? Jest chyba jedyną osobą, która zablokowała druk tekstu Adama Michnika, redaktora naczelnego "Gazety Wyborczej". Gdy w 1976 r. powstawał podziemny organ Komitetu Obrony Robotników "Głos",...28
  • Bunt świętoszków13 lut 2005Nie wolno się wam staczać na pozycje LPR, a nadto musicie się upodobnić do Unii Wolności - apelują do prawicy krakowscy intelektualiści List grupy krakowskich intelektualistów przeczytałem, niestety, bez przyjemności. Piszę "niestety", ponieważ...32
  • Liderzy na pustyni13 lut 2005Rządy prawicy nie muszą być lepsze od obecnych - wystarczy, że będą uczciwsze W obecnej niepewnej sytuacji politycznej Polski pewne są dwie rzeczy: nowy rząd będą tworzyły Platforma Obywatelska i PiS, a na czele tego rządu stanie Jan Maria...34
  • Giełda13 lut 2005Hossa Świat Trójka na piątkę Sześć lat i 5 mld euro pochłonęło opracowywanie najnowszej, piątej już generacji BMW serii 3. 1 lutego w hiszpańskiej Walencji niemiecki koncern zaprezentował wszystkie cztery modele nowej serii 3. Najmocniejszy...36
  • Pogotowie przedsiębiorców13 lut 2005Agencje pracy tymczasowej znalazły zatrudnienie dla ponad 100 tysięcy Polaków Producent butów dostaje dobrze płatne i bardzo pilne zamówienie na 2 tys. par obuwia wojskowego dla żołnierzy wyjeżdżających do Iraku. By je uszyć, będzie potrzebował...38
  • Dziura Belki13 lut 2005Im bliżej końca kadencji Sejmu, tym więcej min pod gospodarką Jeśli posłom uda się uchwalić choćby część z kilkudziesięciu zgłoszonych przez nich szkodliwych dla państwa projektów ustaw, już w drugiej połowie roku dojdzie do skandalu...42
  • Prawo na lewo13 lut 2005Bush wypowiedział wojnę niszczącym biznes prawnikom Walka z dyktaturami na świecie, obniżka podatków, reforma systemu emerytalnego oraz... ograniczenie wysokości pozwów o odszkodowania od firm do 250 tys. USD - to najważniejsze cele polityki...46
  • Załatwione odmownie - Lustracja ekonomiczna13 lut 2005Wielu ekonomistów, którzy skamienieli na pozycjach z realsocu, nadal wlewa do nowej formy stare nonsensowne treści Przetoczyła się fala dyskusji i ankiet dotyczących piętnastolecia zmian ustrojowych - tak bowiem należy definiować transformację. I...52
  • Supersam13 lut 2005Akcja TVP 1 i "WPROST"Dają im szansę     Już ponad 300 osób odpowiedziało na apel Jedynki TVP i "Wprost" o pomoc dla wychowanków domów dziecka. Program Ewy Juchniewicz "Daj mi szansę", emitowany w każdy wtorek o godz....54
  • Dyskretny urok lat 50.13 lut 2005Modne w latach 50. wiązania kwiaty, dyskretne koronki, wąskie klapy damskich żakietów przechwyciła do swej kolekcji firma DanHen. Kompletom żakietów ze spodniami lub spódnicami towarzyszą koszule i bluzki uszyte z połyskujących materiałów. Do...54
  • Udomowiony peugeot13 lut 2005Im więcej czasu spędzamy w samochodzie, tym bardziej udomowiamy jego wnętrze. Projektanci nowego peugeota 607 użyli w tym celu prawdziwego forniru orzechowego, z jakiego wytwarza się ekskluzywne meble do salonów. Podobnie jak w domu fornir (tu w...54
  • Peeling dla supermenów13 lut 2005Panowie golący się elektrycznymi maszynkami są gorszymi kochankami niż ci, którzy korzystają z tradycyjnych - ogłosiła firma Solinger. Dla wszystkich mężczyzn, którzy w to wierzą, wymyślono peeling z serii Clearasil for Men, który nie tylko służy...54
  • Chwasty na wątrobę13 lut 2005Najbardziej pospolite rośliny, traktowane jak chwasty, coraz częściej są bazą medykamentów. W preparacie Saluran firmy Vitapol Farm połączono ekstrakty z korzeni mlecza, pokrzywy i skrzypu. Rośliny te oczyszczają organizm ze zbędnych płynów,...54
  • Czy jestem tatą?13 lut 2005Część kobiet przyznaje się, że nie mąż jest ojcem dziecka, gdy tylko dowiaduje się, iż małżonek chce zlecić badanie Matka jest tylko jedna i ojciec też jest jeden, ale nie zawsze wiadomo który. Żadna kobieta nie może być rogaczem, gdyż jej...56
  • W 80 dni dookoła karnawału13 lut 2005Na karnawale w Rio de Janeiro będzie w tym roku pół tysiąca Polaków, a w Wenecji - trzy tysiące Książę Karol bardzo chciał tańczyć sambę, ale myliły mu się kroki. Zaczął więc namawiać innych, by tańczyli z nim charlestona. Projektant mody Jean...66
  • Jacko show13 lut 2005Proces Michaela Jacksona jest największym widowiskiem sądowym wszech czasów Poland is Here 4U MJ" - z tabliczką z takim napisem stała Marta Woźniak przed sądem w Santa Maria. 29-letnia Polka, podobnie jak prawie tysiąc innych osób, specjalnie...68
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - Miód krzepi13 lut 2005Drogi Przyjacielu! Zwróciłeś uwagę, jak wielką rolę w naszej kuchni odgrywa cukier? Toż to produkt strategiczny! Pamiętam z dzieciństwa, jak od czasu do czasu rozchodziły się pogłoski o nadchodzącej trzeciej wojnie światowej. Ludzie nie pytali,...71
  • Obcy wśród swoich13 lut 2005Kukliński uciekł z Polski w ostatniej chwili, tuż przed zdemaskowaniem go przez PRL-owski kontrwywiad Poniżej zamieszczamy fragment książki "Ryszard Kukliński. Życie ściśle tajne" Benjamina Weisera z przedmową Jana Nowaka-Jeziorańskiego (ukaże...72
  • Know-how13 lut 2005Diabelska choroba Znane z kreskówek diabły tasmańskie (Sarcophilus harrisii) dziesiątkuje nowotwór pyska. Chore torbacze nie mogą jeść i umierają po kilku miesiącach. W Tasmanii ich liczba spadła o połowę w ostatnich ośmiu latach....76
  • Strażnicy nadwagi13 lut 2005Odchudzanie się grozi otyłością! Która spośród popularnych diet odchudzających jest najskuteczniejsza - dieta Atkinsa, dr. Ornisha, Strażników Wagi (Weight Watchers), a może coraz częściej stosowana dieta Zone? - Nieważne, którą z nich...78
  • Pogoda z kosmosu13 lut 2005Ceny zboża zależą od liczby plam na słońcu! Gdy w 1801 r. brytyjski astronom William Herschel ogłosił, że istnieje zależność między liczbą plam na Słońcu a rynkową ceną zboża, jego teoria została wyśmiana jako absurdalna. Podobny los spotkał...82
  • Monety płodności13 lut 2005Oktawian mistrzem starożytnej propagandy Rzymskim legionom nigdy nie udało się opanować terenów dzisiejszej Szkocji, bo - jak tłumaczono - broniły ich nieprzebyte puszcze. Dopiero przeprowadzone niedawno przez prof. Chrisa Smouta, historyka z...84
  • Bez granic13 lut 2005Pekin stawia na Moskwę Przeprowadziliśmy całkiem miłą rozmowę" - powiedział Richard Lawless z amerykańskiego Departamentu Obrony po spotkaniu z szefem resortu obrony Chin. Stosunki wojskowe między Pekinem i i Waszyngtonem są jednak dość...86
  • Bokserzy czekają na gong13 lut 2005Premier Izraela pierwszy raz pojedzie na Synaj nie w czołgu Pułkownik Oren Jaari z Departamentu Wywiadu prawie wbiegł do sali, w której odbywała się odprawa. Przy prostokątnym stole siedzieli już minister obrony Szaul Mofaz, szef sztabu...88
  • Żywa historia13 lut 2005Rozmowa z George'm W. Bushem, prezydentem USA92
  • Waszyngton za przymkniętymi drzwiami13 lut 2005Wizyty polskich "mężów stanu" w Białym Domu to wciąż dyplomac acja w nie dopiętych bucikach Nic nie było gotowe, toteż policja konna i piesza zaczęła biegać po ulicach, urzędnicy nakładali swoje peruki na opak, eleganci przybywali w nie...96
  • Diana Thatcher13 lut 2005Już raz - w 2000 r. - Juszczenko i Tymoszenko dokonali niemal cudu, ratując Ukrainę przed katastrofą finansową W czasie "pomarańczowej rewolucji", gdy groził atak rosyjskiego specnazu, Julia Tymoszenko ściągnęła do Kijowa 19-letnią córkę...98
  • Menu13 lut 2005MENU WYDARZENIA Krótko po Wolsku Kto myszką wojuje... Przynajmniej w jednej dziedzinie jest u nas szansa na ozdrowienie. Myślę o nagminnej praktyce zrzynania. W dobie komputera i Internetu za pomocą kilku kliknięć myszką można dokonywać...100
  • Kultura miłosnego niepokoju13 lut 2005Na walentynki warszawska Rampa przygotowała spektakl, w którym uczucia damsko-męskie zastąpiły męsko-męskie Miłość ma swój porządek" - pisał w XVII wieku Blaise Pascal w "Prowincjałkach". "Miłość ma też swoją formę, produkty i marketing" - dodał...104
  • Beton nad Sekwaną13 lut 2005Dlaczego Francuzi nie cierpią swego najlepszego reżysera filmowego? To amerykański agent - można nad Sekwaną usłyszeć o najbardziej rozpoznawalnym na świecie reżyserze z Francji. Jean-Pierre Jeunet, jako koń trojański Hollywood, co rusz musi się...106
  • Adam 4413 lut 2005Co łączy George`a W. Busha z "Dziadami" Adama Mickiewicza Rozszyfrowywanie zagadek zawartych w utworach Adama Mickiewicza niemal pozbawiło wzroku Mariana Retelskiego. Niebezpieczne okazały się zarodniki grzybów ze starych ksiąg działu literatur...110
  • Ueorgan Ludu13 lut 2005Poszli po cud W pielgrzymce parlamentarzystów na Jasną Górę poszło w zeszłym tygodniu ponad 50 posłów i senatorów - więcej niż dotąd. To znak, że do parlamentu w roku wyborczym wraca rozsądek i wiara w potrzebę cudu...112
  • Skibą w mur - Karnawał The End13 lut 2005Zdaniem wielu krytyków muzycznych, największe hity mijającego karnawału zawiera lista Wildsteina Karnawał się kończy, ale w opinii wielu tak naprawdę dopiero wystrzałowo się zaczyna. W Polsce, nie tylko w okresie karnawału, od zawsze najlepiej...114