Bardzo droga Rita

Dodano:   /  Zmieniono: 
Ameryka nieco odetchnęła. Rita, wiejąca z prędkością 147-187 km na godzinę, początkowo zapowiadała się jeszcze gorzej od poprzedniczki Katriny. W czwartek została zaklasyfikowana jako huragan piątej, najwyższej kategorii.
Stopniowo hydrolodzy obniżyli klasyfikację do trzeciej, potem do drugiej. Mimo to jeszcze przed głównym uderzeniem wiatru Rita pchnęła w kierunku Nowego Orleanu potężne fale, które po raz kolejny zalały miasto.

Lekcje z apokalipsy
Dotychczasowy bilans strat po sezonie huraganów wynosi ponad 200 mld dolarów i stale rośnie. Już 400 tys. osób z powodu skutków huraganów straciło pracę, a to dopiero początek.
Szybka ewakuacja kilku milionów ludzi nigdy i nigdzie nie przebiegła sprawnie, bo to niewykonalne zadanie. Tak było w wypadku Katriny, tak było też w wypadku Rity. Wzdłuż wybrzeża Zatoki Meksykańskiej - na obszarze 500 mil obejmującym południowy Teksas i Luizjanę - ponad 2,8 mln osób musiało opuścić swoje domy. Houston, czwarte co do wielkości miasto USA, zaczęło się dusić w trakcie ewakuacji; naporu nie wytrzymywały lotniska i drogi wylotowe z miasta. Uciekinierzy zatkali autostrady, tworząc ponad 200-kilometrowe korki. Wkrótce zabrakło paliwa, wody, przegrzane samochody zaczęły się psuć, a po 10-12 godzinach w korku ludzie, którzy obawiali się, że huragan zastanie ich na drodze, zaczęli zawracać do Houston.

Panika konsumentów
Huragany uderzyły w energetyczne zaplecze Ameryki. Zatoka Meksykańska to region wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego, miejsce przeładunku ropy eksportowanej przez USA i siedziba wielu rafinerii. Houston i okoliczne miasta rozkwitły właśnie dzięki temu, że region ten jest sercem przemysłu energetycznego i chemicznego. Zniszczone platformy wydobywcze, porty przeładunkowe, rurociągi, zamknięte rafinerie mogą oznaczać tylko jedno - dramatyczny wzrost cen ropy i jej produktów pochodnych. W oczekiwaniu na te podwyżki Amerykanie ruszają na "zakupy paniczne", jak nazywają ten odruch analitycy rynku. To jeszcze bardziej utrudnia nadążenie z dystrybucją paliwa i sprzyja spekulacjom. Wraz ze wzrostem cen paliw zaczyna się efekt domina: rosną ceny kolejnych produktów i usług, a przede wszystkim dramatycznie zwiększają się rachunki za energię. Koszty energii elektrycznej podskoczą tej zimy o 20-30 proc. Najgorzej będą się mieli Amerykanie, którzy korzystają z ogrzewania gazowego - jego cena może wzrosnąć nawet o 50 proc.
Historia daje nam jednak wiele dowodów na to, że straty spowodowane przez katastrofy naturalne bywają równoważone przez ożywienie sektora budowlanego i zwiększone wydatki publiczne. Tym razem może być inaczej. Gospodarkę USA utrzymuje w dobrej kondycji między innymi namiętne robienie zakupów przez Amerykanów. Tymczasem wyższe rachunki za benzynę, gaz i prąd mogą doprowadzić do spadku zaufania konsumentów. Innymi słowy - zapał Amerykanów do robienia zakupów może nieco ostygnąć. Rośnie też deficyt budżetowy, w miarę jak Kongres zatwierdza kolejne sumy przeznaczone na walkę ze skutkami huraganów.

Kosztowne żywioły
To, jak wiele wydatków stało się koniecznością po uderzeniu huraganów, przerasta wszelkie wyobrażenia. Na przykład koszt walki z komarami, które rozpleniły się po katastrofie i mogą roznosić wirusa Zachodniego Nilu, malarie i inne choroby, obliczany jest na 100 mln dolarów! 10 mln dolarów trzeba przeznaczyć na program łączenia rodzin rozdzielonych w trakcie huraganów, a zwłaszcza na poszukiwanie zaginionych dzieci. Uderzenie żywiołów odnowiło dyskusje o ekologii. Zniszczenie ogromnego pasa mokradeł, który rozciągał się wzdłuż wybrzeża Zatoki Meksykańskiej, jest w dużym stopniu odpowiedzialne za skalę zniszczeń w głębi lądu, między innymi za zdewastowanie Nowego Orleanu. Rząd będzie musiał przeznaczyć około 14 mld dolarów na odtworzenie tej naturalnej strefy buforowej. FEMA (Federal Emergency Management Agency) wydaje ponad 300 mln dolarów dziennie na pomoc w regionach najbardziej dotkniętych przez huragany. Pentagon oddelegował ponad 13 tys. żołnierzy czynnej służby do stref największych zniszczeń.
Koszty tych wszystkich wysiłków rosną w zastraszającym tempie, co oznacza, że ofiarą huraganów padną zapewne takie inicjatywy polityczne jak reforma ubezpieczeń społecznych i medycznych. Nie sposób też przewidzieć, czy przy takiej skali zniszczeń uda się utrzymać cięcia podatkowe, jakie wprowadził prezydent Bush. Zważywszy, że niestrudzony amerykański konsument napędza nie tylko własną gospodarkę, ale utrzymuje też przy życiu produkcję i eksport wielu krajów, pohuraganowy kryzys gospodarczy może objąć spory kawałek świata.
Ekonomiści przypominają też jednak, że USA nieraz w swej historii dawały dowody zdolności wychodzenia z najtrudniejszych opresji, także katastrof naturalnych. Klęski żywiołowe, które nigdy nie oszczędzały Stanów Zjednoczonych, w końcu stawały się bodźcem do budowy bardziej trwałych domów, lepszych tam, nowych rozwiązań komunikacyjnych. Słowem, do wzrostu gospodarczego. Dlatego można mieć nadzieję, że ostatecznie ekonomiczne konsekwencje Rity i Katriny będą podobne do tych po huraganie Andrew w 1992 r. czy zamachach terrorystycznych 11 wrześniach 2001 r. Wtedy to po krótkim trzęsieniu na Wall Street wracała koniunktura nakręcana przez zamówienia płynące z odradzających się miast.
Więcej możesz przeczytać w 39/2005 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 39/2005 (1191)

  • Na stronie - Wyścig bez mety2 paź 2005Większość z nas już nie wie, ile i kiedy fiskus wyciąga z naszych portfeli3
  • Skaner2 paź 2005(SKANER - POLSKA) SALON PRASOWY Chwiejny Rokita i machina Kaczyńskich? Jak będą się zachowywać między wyborami parlamentarnymi a prezydenckimi Donald Tusk i Lech Kaczyński? Czy premier i prezydent będą braćmi? Dlaczego Polacy nie chcą głosować na...8
  • Dossier2 paź 2005DONALD TUSK kandydat na prezydenta RP, lider Platformy Obywatelskiej "Kancelaria Aleksandra Kwaśniewskiego przypominała dwór, a to, co się tam działo, bliższe było Moskwie niż Sztokholmowi" podczas konferencji prasowej AJANUSZ...9
  • Sawka czatuje2 paź 200510
  • Kadry2 paź 200511
  • Playback2 paź 200514
  • Poczta2 paź 2005PUŁAPKA NA LUDZI14
  • Okiem barbarzyńcy - Pamięć, salony i manicheizm2 paź 2005Tropiciele manicheizmu dostrzegają go u każdego, kto ośmiela się wskazać pojawiające się współcześnie zło15
  • Z życia koalicji2 paź 2005UWAGA, BĘDĄ BRZYDKIE SŁOWA! Nasz redakcyjny kolega rozmawiał z prominentnym działaczem sztabu Cimoszewicza, dopytując o nastroje po jego rezygnacji. Usłyszał tyle: "K..., przez p... żubra nie dostanę się do Sejmu!". Dziękujemy panu,...16
  • Z życia opozycji2 paź 2005WETERAN WALKI Z KAPITALIZMEM politycznym zmienia pracę. Wiesław Walendziak - bo o nim mowa - przenosi się do Prokomu. Ach, jak my lubimy tę sentencję o drogowskazie, który nie musi iść w stronę, którą pokazuje... PODOBNO RADIO MARYJA...17
  • Nałęcz - Uzdolniona rodzina2 paź 2005To najpiękniejszy dar losu, kiedy człowieka otaczają sami genialni krewni18
  • Fotoplastykon2 paź 2005© Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)19
  • Wyścig świata2 paź 2005Czy Polacy wybrali wygraną?20
  • Czeka nas happy end2 paź 2005Rozmowa z Janem Rokitą, kandydatem Platformy Obywatelskiej na premiera28
  • Premier ma być silny2 paź 2005Rozmowa z Jarosławem Kaczyńskim, prezesem Prawa i Sprawiedliwości, kandydatem na premiera32
  • Balonizacja polityki2 paź 2005Miernoty kreowane przez lewicowe media przegrywają w starciu ze zdrowym rozsądkiem wyborców36
  • Nieznośna lekkość kampanii2 paź 2005Im ostrzejsza kampania wyborcza, tym lepszy wybór mają obywatele40
  • Iracki przekręt2 paź 2005W tajemniczych okolicznościach giną osoby negocjujące w Polsce kontrakty dla irackiej armii42
  • Pomnik nieznanego premiera2 paź 2005Czas ucieka i to, co dziś jest tylko konieczne, jutro będzie już nieuchronne44
  • Giełda2 paź 2005HOSSA ŚWIAT Psychopata na parkiecie Funkcjonalni psychopaci są najlepszymi graczami giełdowymi - wynika z badań amerykańskich naukowców. 41 osób wzięło udział w prostej grze inwestycyjnej. Piętnastu członków tej grupy doznało...46
  • Ministerstwo Łupienia Polaków2 paź 2005Bijemy rekord świata w liczbie i wysokości podatków48
  • Druga rewolucja gospodarcza2 paź 2005Rozmowa z Miltonem Friedmanem, laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii54
  • Państwo mafia2 paź 2005Kulisy funkcjonowania mafijnej Polski odsłoniła komisja śledcza ds. PKN Orlen56
  • Czeska osobowość2 paź 2005Premier Czech polemizuje z tygodnikiem "Wprost"60
  • 2 x 2 = 4 - Kogo sobie wybraliśmy?2 paź 2005Polacy wyleczyli się z marksizmu szybciej niż Niemcy64
  • Supersam2 paź 200566
  • Ścieżka Moss2 paź 2005"Biorą wszyscy: od modelek po fryzjerów. Biorą, aby rano wstać i móc pracować cały dzień. Presja jest tak wielka, że można ją znieść tylko dzięki kokainie" - wyznania byłej modelki Sophie Anderton zbiegły się ze zdjęciami opublikowanymi...66
  • Pretty fusion2 paź 2005 Mini morris, który jest nową wersją starej ikony, co już zapewniło mu sporo szumu, sięgnął po nowe szatki. Na tegorocznych targach w Mediolanie odbyła się premiera czterech modeli "Mini nosi Bisazzę", "ubranych" w...66
  • Domowy industrial2 paź 2005Organizatorzy ciekawych przedsięwzięć muzycznych zawsze borykali się z problemem odpowiedniego lokalu - dużego, ale z klimatem. Odkąd na mapie kulturalnej stolicy zabłysła Fabryka Trzciny, zachodzą w głowę, jak przebić się w jej napiętym grafiku...66
  • Masaż Diora2 paź 2005Od Polski zaczynamy ekspansję na rynku gabinetów kosmetycznych w Europie - zapowiada w rozmowie z "Wprost" Thierry Dugny, dyrektor generalny Christian Dior Cosmetics. Instytut Diora, którego otwarcie nastąpi 28 września w warszawskim...66
  • Czerwone specjalnej troski2 paź 2005Pinot noir to winiarskie dziecko specjalnej troski - wrażliwe, kapryśne, czasami kłopotliwe. Ten szczep wymaga od winiarza opieki, czułości, cierpliwości i pracy, by mógł w pełni rozwinąć swoją - często głęboko skrywaną - bogatą i fascynującą...66
  • Prezydent od pierwszego wejrzenia2 paź 2005Jacek Kuroń przegrał wybory prezydenckie, bo jego dziecinne rysy pokazywały, że jest uległy i naiwny68
  • Polisa od złego małżeństwa2 paź 2005Już co szóste małżeństwo w Polsce zawiera intercyzę74
  • Mieszkać na dachu świata2 paź 2005Madonnie odmówiono sprzedaży mieszkania w apartamentowcu na Manhattanie, by nie łamać tradycji76
  • Know-how2 paź 2005Mrówcze ogrodnictwo Mrówki potrafią przystosowywać roślinność do swoich upodobań za pomocą środka chwastobójczego. Amerykańscy uczeni zauważyli, że żyjący w Amazonii gatunek Myrmelachista schumanni tworzy enklawy nazywane...80
  • Nieśmiertelne serce2 paź 2005Na zawały serca będą umierać jedynie ludzie po osiemdziesiątce!82
  • Śmierć w poczekalni2 paź 2005W niektórych regionach Polski od dziesięciu lat nie pobrano od zmarłych żadnych narządów do przeszczepów!88
  • Harem ptaków2 paź 2005Aż 70 proc. wróbli domowych pochodzi z nieprawego łoża, a pingwiny i srokosze się prostytuują90
  • Bez granic2 paź 2005Smak demokracji VICTOR ASHE, ambasador USA w Polsce: Jeszcze cztery lata temu Afganistan cierpiał pod jarzmem represyjnego reżimu. Niewielu Afgańczyków skłonnych było uwierzyć, że kiedyś będą mieli prawo wyboru swoich...94
  • Cień Weimaru2 paź 2005Republika berlińska znalazła się w najgłębszym kryzysie od czasów międzywojnia96
  • Bardzo droga Rita2 paź 2005Ameryka nieco odetchnęła. Rita, wiejąca z prędkością 147-187 km na godzinę, początkowo zapowiadała się jeszcze gorzej od poprzedniczki Katriny. W czwartek została zaklasyfikowana jako huragan piątej, najwyższej kategorii.100
  • Cyrk Barroso2 paź 2005Portugalczyk Jose Manuel Barroso zerwał się z francusko-niemieckiej uwięzi102
  • Szymon z Buczacza2 paź 2005Wiesenthalowi należała się Nagroda Nobla za sprawiedliwość104
  • Idol demokracji2 paź 2005Przez Chiny przetoczyła się druga rewolucja kulturalna106
  • Menu2 paź 2005KRÓTKO PO WOLSKU American dream Powiedzonko: "Miłość jest ślepa" z pewnością nie ma zastosowania do naszych postkomunistów i ich rodzin. Zwłaszcza gdy idzie o miłość do Ameryki. Zapoczątkował ten trend Stefan Olszowski,...108
  • Recenzje2 paź 2005110
  • Powrót jąkały2 paź 2005*****Cesarz Klaudiusz uwielbiał potrawki z grzybów i lekturę dzieł historycznych. Pierwsza słabość kosztowała go życie, drugą wykorzystał Robert Graves, autor rzekomej autobiografii jąkającego się imperatora. Książka powstała z przyczyn...110
  • Wojna z lustracją2 paź 2005****"Wojna o lustrację" równie dobrze mogłaby być zatytułowana "Wojna z lustracją". Dzieje lustracji to przede wszystkim opowieść o zaciekłej walce jej przeciwników z próbami ujawnienia wstydliwych kart czasów PRL. Piotr...110
  • Kocham cię i nie opuszczę2 paź 2005***1/2Nareszcie mamy pierwszy tom "Listów do żony" Witkacego - książkę słynną na wiele lat przed jej wydaniem. Ma ona skorygować negatywną legendę "wariata z Krupówek". To jedno z większych wydarzeń literacko-edytorskich...110
  • Indiana Twist2 paź 2005****Wierna adaptacja powieści Karola Dickensa mogła być nudnym i statycznym obrazem bliższym teatrom telewizji niż filmom akcji. A właśnie filmem akcji jest "Oliver Twist" w wersji Romana Polańskiego. Szybkie zwroty akcji, dynamiczne...110
  • Minister kultury socjalistycznej2 paź 2005Waldemar Dąbrowski stworzył prawo powszechnego dołowania - spadania jakości kulturalnej produkcji112
  • Ojciec śmieszny2 paź 2005Szymon Majewski spuszcza powietrze z nabrzmiałego balonu pychy polskiej polityki115
  • Wszystkie wampiry Polańskiego2 paź 2005"Taniec wampirów" w Romie przebije rozmachem "Grease", "Miss Sajgon" i "Koty"118
  • Ueorgan Ludu2 paź 2005Jesteśmy niezawodnym ogniwem UE, ale bigosu nie oddamy TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 39 (154) Rok wyd. 4 WARSZAWA, poniedziałek 26 września 2005 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Ueorgan Ludu Stanisław Klawe i Andrzej Paulukiewicz...120
  • Skibą w mur - Poszukiwacze nowych ról2 paź 2005Niektórzy szukają sensu życia, większość jednak - sklepu z tanim alkoholem122