Petroharacz

Dodano:   /  Zmieniono: 
300 zł dopłacił każdy polski kierowca do firmy dwóch Ukraińców z Cypru
Co najmniej 800 mln USD kosztował nas w latach 1995-2004 monopol zarejestrowanej na Cyprze firmy J&S na dostawy ropy do Polski. Według naszych szacunków, o tyle mniej zapłacilibyśmy bowiem za rosyjską ropę, kupując ją od innych pośredników lub bez pośredników. Oznacza to, że każdy z 12 mln polskich kierowców dopłacił firmie Sławomira Smołokowskiego i Grzegorza Jankilewicza petroharacz w wysokości około 300 zł. Przed kilku laty dostarczali oni do Petrochemii Płock (obecny PKN Orlen) i Rafinerii Gdańskiej (obecna Grupa Lotos) nawet ponad 90 proc. ropy. Dziś, już po dopuszczeniu do interesu rosyjskiego Jukosu, wciąż kontrolują ponad 66 proc. dostaw do polskich rafinerii. Dlaczego Polska uzależniła się od rosyjskiej ropy dostarczanej przez dwóch Ukraińców z polskimi paszportami?
Dominację J&S na polskim rynku szefowie naszych rafinerii tłumaczą rzekomo najkorzystniejszymi warunkami dostaw ropy, jakie oferuje im ta spółka. Co więcej, od lat słyszymy, że z pośrednictwa J&S nie możemy zrezygnować, bo warunek ten dyktują nam rosyjskie firmy naftowe. To nieprawda! "Wprost" dotarł do poufnego raportu sporządzonego dla rady nadzorczej Petrochemii Płock jeszcze w 1999 r. Czytamy w nim, że "za dostawy realizowane na podstawie umów terminowych, jak i spot [doraźne zakupy ropy - przyp. red.], ceny uzyskiwane w transakcjach z firmą J&S Service & Investment Ltd były wyższe niż w wypadku umów z innymi kontrahentami". - Nie ma żadnego problemu z bezpośrednim kupnem ropy w Rosji. Polskie rafinerie miały kłopoty z pozyskaniem tam bezpośrednich dostawców, bo im na tym nie zależało - mówi "Wprost" Paweł Gorszenkow, dyrektor w rosyjskiej kompanii naftowej TNK BP. Oba mity - o dobrej cenie i konieczności korzystania z pośrednictwa J&S - kultywują tylko kierownictwa naszych koncernów paliwowych i politycy: od Pałacu Prezydenckiego i niektórych działaczy SLD po dawnych członków rządu AWS. W ten sposób chcą ukryć fakt, że to oni z dwóch nikomu nie znanych ukraińskich emigrantów zrobili polskich szejków naftowych - za nasze pieniądze, bo potęgę J&S stworzono, gdy płocka rafineria w całości należała jeszcze do państwa (w gdańskiej rafinerii skarb państwa nadal ma 100 proc. akcji).

Renta monopolowa
Przed pięciu laty baryłka ropy rosyjskiej u jej producentów i wielu pośredników była tańsza od baryłki lepszej jakościowo ropy Brent średnio o 3 USD. Według naszych informatorów, ta sama rosyjska ropa sprzedawana polskim rafineriom przez J&S była wówczas tańsza od ropy Brent - w zależności od terminu dostawy - tylko o 0,5-2,5 USD. Po roku 1999 ceny surowca dostarczanego nam przez J&S były już wyższe od średnich cen ropy z Rosji. Prawdziwe rozmiary "nadpłaty" moglibyśmy poznać, porównując ceny importowanej ropy deklarowane na granicy (w bazie naftowej Adamowo) ze średnimi cenami rynkowymi. Także inne warunki dostaw od J&S budzą wątpliwości. Menedżerowie PKN Orlen chwalili m.in. zaoferowany im przez J&S długi, trzydziestodniowy termin płatności. Tymczasem typowe warunki zakupu ropy arabskiej przewidują od 30 do 45 dni na zapłatę za dostawę.
Nasze rafinerie podpisywały z J&S kontrakty - i przerzucały koszty droższej ropy na klientów stacji paliw - mimo że nie było po temu powodu. W Rosji działa około 70 większych producentów ropy (w tym giganci, np. Jukos, Łukoil, Sibnieft czy TNK BP) i setki traderów handlujących ropą doraźnie albo stale. Nie jesteśmy skazani na pośrednictwo J&S. - 31 grudnia 2002 r. wygasają kontrakty, które J&S podpisał z PKN Orlen. Jeżeli Polacy nie będą kupowali ropy bezpośrednio od nas, będzie to oznaczać, że są skorumpowani - stwierdził podczas konferencji w grudniu 2001 r. Ralif Safin, wiceprezes rosyjskiej kompanii naftowej Łukoil. Rok później Orlen znów podpisał długoletni kontrakt z firmą J&S (na pięć lat z możliwością przedłużenia do siedmiu). - Wynegocjowaliśmy lepsze warunki niż te, które zawierała poprzednia umowa z 1997 r. - mówi "Wprost" Zbigniew Wróbel, były szef PKN Orlen. Tyle że warunki lepsze niż fatalne są nadal złe.

Uwaga, zły pies
"Robię dużą rozmowę z panem Smołokowskim, jednym z dwóch właścicieli firmy J&S, która sprowadza połowę ropy do Polski. W ciągu dziesięciu lat dwaj Polacy zbudowali ogromną korporację liczącą się na świecie" - opowiadał w maju 2004 r. w wywiadzie dla "Zeszytów Telewizyjnych" (nr 5/2004) Jacek Żakowski, publicysta "Polityki". Właśnie tak chcą być w Polsce postrzegani Smołokowski i Jankilewicz, choć ta naiwna wersja american dream ma niewiele wspólnego z rzeczywistością. - Jeszcze w połowie lat 90. J&S był u was małym kundelkiem na rynku, ale polskie rafinerie na płocie wywiesiły tabliczkę "Uwaga! Zły pies!" - tłumaczył obrazowo były dyrektor jednej z rosyjskich kompanii naftowych, z którym rozmawialiśmy w październiku 2003 r. w Moskwie. Smołokowski i Jankilewicz swój sukces zawdzięczają wsparciu kolejnych zarządów Orlenu i ich politycznego zaplecza, które zbudowały wiarygodność holdingu J&S w oczach ludzi z rosyjskiej branży naftowej. Bez niej nikt w WNP nie sprzedawałby J&S tak dużych ilości ropy.
W 1993 r. firma J&S Service & Investment, zarejestrowana na Cyprze (oferuje on niskie podatki spółkom offshore), rozpoczęła rozmowy z ówczesną Petrochemią Płock o dostawach ropy. Wtedy monopolistą w dostawach wschodniej ropy do Płocka był nasz państwowy Ciech, który narzucał rafinerii horrendalne ceny. Złożenie konkurencyjnej oferty nie było więc specjalnie trudne. Płocka rafineria na początku zlecała J&S małe dostawy (od 30 tys. do 50 tys. ton ropy rocznie). W 1995 r. petrochemia całkowicie zerwała współpracę z Ciechem, a niemal całą ropę kupowała od J&S (w ramach krótkoterminowych kontraktów). W 1997 r. polskie firmy handlujące ropą postanowiły jednak wrócić do gry - tym razem z korzystniejszymi cenami. Polskim konkurentom J&S (na przykład Ciechowi, Węglokoksowi) czarną polewkę podała jednak Petrochemia Płock, a dokładniej Stanisław Mańka i Andrzej Praxmajer, odpowiadający w niej za zakupy ropy. To dzięki nim J&S nie tylko utrzymał dostawy do rafinerii, ale szybko je powiększał. Stanisław Mańka został później zatrudniony w J&S. Z kolei Praxmajer, uznawany często za ojca-założyciela J&S, okazał się nieusuwalny. Gdy w 2002 r. rząd Leszka Millera wymienił władze Orlenu i Praxmajerowi nie przedłużono kontraktu menedżerskiego, jako doradcę zatrudnił go nowy prezes koncernu Zbigniew Wróbel.

Potyczka ministrów
J&S chronili także wyżej postawieni ludzie. Przykładem tego, jak usuwano potencjalnych konkurentów Jankilewicza i Smołokowskiego, jest sprawa konsorcjum polskich firm Węglokoks i Trade-Prod. Pod koniec sierpnia 1997 r. konsorcjum złożyło Petrochemii Płock ofertę na dostawy ropy, którą ta wstępnie zaakceptowała. Pod pozorem zbadania wiarygodności konsorcjum zażądano jednak, by ujawniło ono, od kogo będzie brało ropę. Wkrótce po tym, jak Węglokoks i Trade-Prod poinformowały Praxmajera, że surowiec będą kupować od rosyjskiego Gazpromu, do moskiewskiej siedziby tego koncernu zgłosił się przedstawiciel J&S i zaczął nakłaniać jego szefów do rezygnacji z handlu z Polakami. Miesiąc później ludzie J&S zniechęcali do współpracy z Polakami inną rosyjską firmę naftową - Sidanko.
Węglokoks i Trade-Prod postanowiły zadbać o poparcie polityków. - Na prośbę mojego doradcy interweniował Andrzej Majkowski, podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Kwaśniewskiego. Dzięki temu zgodził się z nami spotkać prezes Petrochemii Płock - wspomina Bronisław Blamowski, szef Trade-Prod. Do spotkania doszło 4 listopada 1997 r. w Płocku. Konrad Jaskóła, ówczesny prezes rafinerii, zgodził się, by polskie konsorcjum dostarczało mu ropę (milion ton rocznie). Tymczasem dwa tygodnie później, 20 listopada, Jaskóła podpisał pierwszy duży długoterminowy kontrakt z J&S - na znacznie gorszych warunkach. Polskie firmy zostały odprawione. Kto okazał się promotorem J&S silniejszym od Majkowskiego? Zdaniem naszych informatorów, był to Marek Ungier, szef gabinetu prezydenta. "Nigdy nie namawiałem prezesa Jaskóły do podpisywania kontraktów z J&S" - napisał Ungier w przesłanym nam oświadczeniu.

Papierowy tygrys
J&S udzielono też swego rodzaju licencji na zabijanie konkurencji. Mogły temu służyć niejasne upoważnienia dla J&S do koordynacji dostaw ropy dla Petrochemii Płock, które petrochemia rozsyłała rosyjskim ministerstwom i przedsiębiorstwom zajmującym się eksportem ropy. J&S podpisywał nawet z koordynatorem po stronie rosyjskiej (obecnie jest nim państwowy AK Transnieft) grafiki dostaw rurociągiem (na dokumentach widnieją pieczątki warszawskiej spółki Jankilewicza i Smołokowskiego - J&S Energy). Oznaczałoby to, że w praktyce każdy, kto chciał sprzedawać ropę do Polski, musiał się dogadać z J&S, by jego surowiec popłynął w określonym terminie rurą (inaczej płaciłby rafinerii wysokie kary umowne)!
AK Transnieft zażądał nawet od Polaków potwierdzenia tego procederu i rafineria w Płocku wystawiła J&S stosowne quasi-pełnomocnictwo (12 sierpnia 1998 r. podpisał je Adam Dyląg, członek zarządu rafinerii). Teoretycznie ograniczało ono rolę J&S do koordynowania dostaw tylko w ramach kontraktu tej spółki z Petrochemią Płock z 1997 r. (miało wygasnąć w grudniu 2002 r. wraz z kontraktem). - Ten dokument mieliśmy prawo pokazać jakiemukolwiek partnerowi rosyjskiemu, by uwiarygodnić, że odbierzemy ropę, którą będziemy od niego kupować - wyjaśnia "Wprost" Grzegorz Zambrzycki, prezes J&S Energy SA. Dlaczego jednak Petrochemia Płock wystawiła J&S takie pismo dopiero 10 miesięcy po podpisaniu z nim kontraktu? Na to pytanie nie uzyskaliśmy odpowiedzi. Pismo Dyląga mogło tymczasem umożliwić J&S występowanie w kontaktach z rosyjskimi instytucjami w roli koordynatora wszystkich dostaw ropy do Polski. Musiał o tym wiedzieć Konrad Jaskóła, ówczesny prezes Petrochemii Płock (obecnie prezes Polimex-Cekop). Pytany o tę sprawę odparł, że to "zamknięty rozdział jego życia". Wiedział o tym także jego następca, rekomendowany przez AWS Andrzej Modrzejewski (został prezesem w kwietniu 1999 r.), a także członek jego zarządu Krzysztof Cetnar, odpowiedzialny za zakupy ropy. - Dopuszczam możliwość, że pełnomocnictwo było nadużywane. Uznaliśmy jednak, że wycofanie go, czyli podważenie przed Rosjanami wiarygodności J&S, naszego głównego dostawcy, wyrządzi nam zbyt wiele szkód - mówi "Wprost" Cetnar. O pełnomocnictwie musiał wiedzieć również kolejny prezes PKN Orlen Zbigniew Wróbel (wybrany 8 lutego 2002 r.), ale także go nie wycofał.
- Potwierdzamy tylko odbiór tej ropy, która jest naszą własnością - tłumaczy Jarek Astramowicz, dyrektor generalny J&S Holding Ltd. Dlaczego więc odbiór ropy, którą w ostatnich latach zaczęli dostarczać do PKN Orlen inni pośrednicy (BMP i Petroval), potwierdza sam Orlen?

Ciszej nad ropą
Na przełomie roku 2001 i 2002 warszawski Energopol-Oil prowadził rozmowy z Petrochemią Płock na temat dostaw ropy. Ostatecznie nic z tego nie wyszło. - "Bezpieczeństwo energetyczne" to w Płocku hasło, za pomocą którego pozbywają się konkurentów J&S. Niezależnie od tego, jakie warunki proponowaliśmy, ile gwarancji oraz referencji od Rosjan przynieśliśmy, nie byliśmy dla rafinerii wiarygodni - wspomina jedna z osób znających szczegóły tych negocjacji. Przedstawiciele Energopolu-Oil usłyszeli wtedy, że rafineria nie chce, by konkurowali oni z jej głównym dostawcą. Nie mogliby zatem sprzedawać do Płocka ropy od tych rosyjskich producentów, u których zaopatruje się także J&S!
Mimo że firmy handlujące ropą wielokrotnie informowały kierownictwo dzisiejszego PKN Orlen i kolejne rządy, że ich próby dotarcia z ofertą do polskich rafinerii są blokowane, w sprawie zapadła zmowa milczenia. Mariana Krzaklewskiego informował o całej historii Antoni Pietkiewicz, ówczesny wojewoda mazowiecki. - Sprawa firmy J&S była jednym z powodów mojego konfliktu z Marianem Krzaklewskim - twierdzi Janusz Tomaszewski, były wicepremier i szef MSWiA w rządzie Jerzego Buzka. Z rządu AWS odszedł Janusz Michalski, wiceminister skarbu interesujący się sprawą niejasnych pełnomocnictw dla J&S. - W 1998 r. zaniepokojony pytaniami poselskimi o J&S poprosiłem prezesa ówczesnej Petrochemii Płock Konrada Jaskółę o wyjaśnienia. Dał mi do zrozumienia, że istnienie na rynku pośrednika J&S jest wolą strony rosyjskiej, ale nie ma się czym martwić, bo cena jest korzystna - mówi "Wprost" Janusz Steinhoff, minister gospodarki w rządzie AWS.
Emilowi Wąsaczowi, ówczesnemu ministrowi skarbu, do którego alarmujące pisma kierowały polskie firmy, informując, że Petrochemia Płock traci na zakupach w J&S 50--70 mln USD rocznie, nazwa firmy dwóch Ukraińców nic nie mówi. - Nie muszę znać wszystkich firm - twierdzi Wąsacz.
Firma Trade-Prod próbowała jeszcze raz przełamać monopol J&S w czerwcu 1998 r. - tym razem w konsorcjum z Ciechem. Dzięki poparciu Andrzeja Piłata, płockiego posła SLD, konsorcjum dostarczyło Petrochemii Płock 50 tys. ton ropy, oferując cenę prawie o 50 centów niższą, niż w tym czasie proponował J&S. Na tym biznes się zakończył. Jaskóła zadzwonił do Piłata, mówiąc, że polskie konsorcjum "zawaliło sprawę" i nigdy nie będzie z nim robił interesów. W podobnie ogólnikowy sposób dyskredytowano wszystkich potencjalnych konkurentów J&S.

Dzielenie prowizji
Na początku 2002 r. Andrzej Modrzejewski chciał przedłużyć niekorzystny dla Orlenu kontrakt długoterminowy z J&S. Nim zdążył to zrobić, został zatrzymany 7 lutego 2002 r. przez UOP na polecenie Zbigniewa Siemiątkowskiego (SLD), który uchodzi za człowieka prezydenta Kwaśniewskiego. Posłużono się wątpliwym pretekstem, lecz cel został osiągnięty: Modrzejewskiego odwołała rada nadzorcza Orlenu i kontraktu z J&S nie podpisał. Wiesław Kaczmarek, ówczesny minister skarbu w rządzie Millera, zasugerował niedawno (w wywiadzie dla "Gazety Wyborczej" z 2 kwietnia 2004 r.), że zatrzymanie Modrzejewskiego było rezultatem walki o to, kto podpisze z J&S kontrakt i zgarnie wielomilionową prowizję. - Część SLD szlag trafiał, że w 1997 r. to oni wymyślili lukratywny interes, a przez cztery lata kupony od biznesu odcinała AWS - uważa nasz informator.
Nowe władze Orlenu powstrzymały się od szybkiego podpisania nowego kontraktu z J&S. Znaleziono drugiego dostawcę ropy - rosyjskiego giganta Jukos. Zatrzymano się jednak w pół drogi, bo jesienią 2002 r. Orlen przedłużył kontrakt z J&S na kolejne pięć lat. - Ogłosiliśmy otwarty konkurs ofert. Żadna z rosyjskich firm nie przysłała oferty - mówi Zbigniew Wróbel, były prezes PKN Orlen. Zapomina, że pełnomocnictwo wystawione wcześniej J&S wygasało dopiero pod koniec 2002 r. Jesienią 2002 r. Rosjanie nie potraktowali przetargu poważnie, bo dla nich koordynatorem dostaw był nadal J&S, a z koordynatorem lepiej nie zadzierać.
Dziś właściciele J&S, mimo podpisania długoletnich kontraktów z PKN Orlen i Rafinerią Gdańską (gdański koncern w 2003 r. także podpisał umowę na pięć lat), nie mogą spać spokojnie. Szczególnie muszą się obawiać wyników postępowania sejmowej komisji śledczej w sprawie Orlenu. Dlatego Jankilewicz i Smołokowski usiłują stworzyć wrażenie, że J&S to już holding globalny, dla którego Polska jest sporym rynkiem, ale tylko jednym z wielu. Grupa J&S podaje, że w 2003 r. sprzedała na świecie 23,2 mln ton ropy, z czego do Polski dostarczyła 8,3 mln ton (7,2 mln ton rurociągiem, resztę koleją). Według brytyjskiej firmy Petroleum Argus (z której opracowań korzysta także J&S), w ubiegłym roku dostawy ropy do Polski, które zatwierdził J&S, wyniosły około 11,2 mln ton (polski rynek zapewnił więc spółce nie 35,7 proc., lecz 48,5 proc. sprzedaży). Czyżby właściciele J&S chcieli ukryć, jak dużym ciosem dla firmy byłoby odcięcie jej od polskiego rynku?
Grzegorz Jankilewicz i Sławomir Smołokowski nie znaleźli czasu, by się z nami spotkać. Astramowicz i Zambrzycki przesłali nam zaś zdawkowe wyjaśnienia. W liście czytamy m.in., że "Grupa J&S nie dysponuje jakimikolwiek uprawnieniami, rozumianymi (...) jako przywileje przyznane przez organy państwa w dostawach ropy do odbiorców w jakimkolwiek kraju, w tym również w Polsce. (...) Działamy na zasadach wolnego rynku". Oby wolny rynek wreszcie zweryfikował ich poczynania.




Dyrektor Departamentu Przemysłu
Naftowego i Gazowego Federacji Rosyjskiej
W.P. Sołomin
DH/69/98

Szanowni Panowie!
Informujemy Was, że kompania J&S Service & Investment Ltd jest handlowym partnerem naszego ZPR [Zakładu Przetwórstwa Ropy, czyli rafinerii - red.] w dostawach ropy w ramach długoterminowej umowy w okresie do 2002 r.
W zakresie określonym tą umową kompania J&S ma pełnomocnictwa do współpracy z ministerstwami, organizacjami transportowymi, koordynatorami i kompaniami naftowymi Federacji Rosyjskiej w celu zapewnienia dostaw do naszego ZPR.
W czasie trwającej od 1993 r. współpracy kompania J&S w pełni wywiązuje się z zawartych umów na dostawy Rosyjskiej Mieszanki Eksportowej rurociągiem "Przyjaźń".

Z poważaniem
członek zarządu
dyrektor marketingu
Adam Dyląg


Do wiadomości:
GD (Dyrekcja Generalna) CDU NIEFT - dyr. A.W. Koczniew
AK (Spółka Akcyjna) TRANSNIEFT - wiceprezydent O.G. Gordiejew
OAO (Towarzystwo Akcyjne) SIDANKO, wiceprezydent J.Ł. Złotnikow

Duet skrzypków
Grzegorz (Grigorij) Jankilewicz i Sławomir (Wiaczesław) Smołokowski urodzili się na Ukrainie w 1954 r. - pierwszy pochodzi z Dniepropietrowska, drugi z Zaporoża. W jednym z wywiadów Smołokowski twierdzi, że poznali się w wieku 27 lat w Moskwie, gdzie zdobywali wykształcenie muzyczne (Smołokowski wspomina, że studiował głównie grę na klarnecie i koncertował potem przez kilka lat; z kolei wedle nie potwierdzonych pogłosek, obaj mieli być skrzypkami w jednym z radzieckich okręgów wojskowych). W połowie lat 80. wyjechali z ZSRR wraz z żonami - Polkami poznanymi w Rosji (Smołokowski rozwiódł się po przyjeździe do Polski). Obaj przebywali w Polsce od 1986 r. i mieli karty stałego pobytu. Smołokowskiego uznano za obywatela Polski decyzją wojewody mazowieckiego z 10 maja 1993 r. (po trzech miesiącach od złożenia wniosku). Jankilewicz polskim obywatelem został 31 stycznia 1992 r. na mocy postanowienia prezydenta RP (po czterech miesiącach od złożenia wniosku). W chwili składania wniosków o nadanie lub uznanie obywatelstwa byli bezpaństwowcami (wcześniej oddali paszporty ZSRR).
Jankilewicz i Smołokowski pierwsze większe pieniądze zarobili jako właściciele lub udziałowcy kilku firm w Warszawie i Berlinie Zachodnim (handlowały odzieżą, sprzętem RTV i AGD). Z czasem dzięki "znajomym znajomych" nawiązali kontakty z dostawcami ropy w państwach WNP i zajęli się handlem tym surowcem. Dziś grupa J&S (w sumie kilkanaście spółek zarejestrowanych m.in. w Polsce, na Cyprze, w Rosji, Szwajcarii i Luksemburgu) dostarcza - według jej właścicieli - około 23,2 mln ton ropy naftowej rocznie do rafinerii w Polsce, Czechach, Niemczech, krajach byłej Jugosławii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Holandii, USA, Hiszpanii, Belgii i we Włoszech. Przychody grupy w 2003 r. wzrosły o jedną czwartą, do 5 mld USD. Niedawno Jankilewicz i Smołokowski dopuścili do akcjonariatu J&S (zostawili sobie 60 proc. akcji) dealerów naftowych z Genewy - Marco Dunanda i Daniela Jaeggiego (w sumie nabyli 30 proc. akcji) - oraz Czecha Pavla Pojdla, obywatela Szwajcarii, i Rosjanina Vadima Linetskiego, szefów spółek wchodzących w skład grupy J&S (objęli pozostałe 10 proc. akcji).

Zagłębia rury
J&S jest także faktycznym monopolistą w tranzycie ropy przez nasze terytorium rurociągami "Przyjaźń" i "Pomorski" do Naftoportu w Gdańsku. Państwowe Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych - PERN (do którego należy polska część rurociągu "Przyjaźń") twierdzi, że oprócz J&S ropę w tym kierunku przesyła jeszcze firma Socap Int. - tyle że z oficjalnych dokumentów rosyjskiego AK Transnieft wynika, że właścicielem całej przesyłanej ropy "na wejściu" do Polski jest J&S! Według danych Petroleum Argus, w ciągu ostatniego półtora roku jedynie J&S przesyłał ropę tranzytem do Gdańska (w 2003 r. było to 7,8 mln ton). Doszło do tego, że poza J&S nikt inny nie może się dopchać do rury, mimo że jej moce nie były w całości wykorzystywane. - Nie było innych chętnych do tranzytu ropy - twierdzi Stanisław Jakubowski, prezes PERN. Zainteresowane tranzytem ropy polskie firmy dowiadują się zaś w PERN, że "moce przesyłowe rurociągu są zajęte, zapraszamy, jak wybudujemy kolejną nitkę".


Nasze uzależnienie od rosyjskiej ropy (stanowi 96 proc. całej ropy przerabianej w Polsce) - niezależnie od tego, od kogo ją kupujemy - przestaje mieć sens. Możemy ją kupować taniej niż dziś (czyli taniej niż od J&S), ale ropa ze Wschodu - wbrew powszechnemu przekonaniu - nie należy do najtańszych. Jej jakość jest bowiem gorsza niż na przykład ropy saudyjskiej (trzeba ją odsiarczać i odparafinowywać). Łączny koszt zakupu i przerobu rosyjskiej ropy jest więc często wyższy niż surowca importowanego z innych kierunków. Tymczasem dysponujemy gdańskim Naftoportem, który mógłby przyjmować ropę importowaną z Bliskiego Wschodu czy Wenezueli.
Więcej możesz przeczytać w 33/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 33/2004 (1133)

  • Wprost od czytelników15 sie 2004Kompleks Kotańskiego Model terapii wymyślony przez Marka Kotańskiego być może nie jest doskonały, ale trudno jest wskazać skuteczniejsze metody leczenia narkomanów ("Kompleks Kotańskiego", nr 25). Według mnie, jedyną...3
  • Na stronie - Drogopol15 sie 2004Jeśli można coś kupić tanio, dlaczego nie kupić tego drożej albo nawet jeszcze drożej? Nie ma takiej usługi, która nie mogłaby być jeszcze tańsza - mawia Grek Stelios Haji-Ioannou, szef koncernu easyGroup (właściciela taniej linii lotniczej...3
  • Skaner15 sie 2004Gra hańby Dokładnie w 65. rocznicę rozpoczęcia II wojny światowej niemiecki producent gier komputerowych zaplanował premierę gry "Codename: Panzers". Zaczyna się ona od napaści... Polski na hitlerowskie Niemcy. A obrońcy Warszawy z 1939...6
  • Dossier15 sie 2004ANDRZEJ KAJETAN WRÓBLEWSKI fizyk "Nasi politycy wciąż od głowy wyżej cenią sobie muskuły. Nauka, ich zdaniem, to luksus" "Gazeta Wyborcza" AGATA WRÓBEL sztangistka "Chciałabym mieć dwoje dzieci. Męża w...7
  • Kadry15 sie 20048
  • Sawka15 sie 20048
  • Licznik15 sie 20041 cel mają letnie pielgrzymki - Jasną Górę 8 grup przybiegło w tym roku na Jasną Górę 19 dni trwa najdłuższa pielgrzymka piesza (koszalińsko-kołobrzeska) 49 grup przyjechało na Jasną Górę na rowerach 50 osób przyjechało...9
  • Playback15 sie 200411
  • M&M15 sie 2004 KRAJOBRAZ PO ROCZNICY Pytano po rocznicy człowieka młodego, czy zna datę powstania. Rzekł, zezując bacznie: - O powstaniu warszawskim nie wiem nic pewnego. Lecz jak tak będą rządzić, to wkrótce się zacznie.11
  • Poczta15 sie 2004Sitwokracja W ramce "Sitwokracja", zamieszczonej w artykule "Ruch Oporu Obywatelskiego" (nr 24), pojawiła się nieprawdziwa informacja - której źródłem była "Gazeta w Opolu" - o tym, iż w...11
  • Ryba po polsku - Czy kosmos jest lewicowy15 sie 2004Lewicowy analfabeta po lewicowej szkole to ideał współczesności Żyjemy w dziwnym świecie rozpadającym się na część lewicową i prawicową. Wszystko, co tylko istnieje, jest albo lewicowe, albo prawicowe. Nawet skłonności seksualne. Prowadzi to...13
  • Z życia koalicji15 sie 2004Oburzył się Piaskowy Dziadek za posądzenia, że Leszek Miller kupił jego zeznania przed rywinową komisją śledczą za specjalną emeryturę 1600 zł miesięcznie. W jednym się z Bolesławem Sulikiem zgadzamy - kwota jest nieodpowiednia. Naszym zdaniem,...14
  • Z życia opozycji15 sie 2004Jakiś czas temu pisaliśmy, że Jan Krzysztof Bielecki wraca do polityki i kręci się koło Platformy Obywatelskiej. Tymczasem prezes Pekao SA wcale się nie kręci, tylko jest przez środowisko Donalda Tuska najnormalniej w świecie lansowany na premiera...15
  • Fotoplastykon15 sie 2004Henryk Sawka www.przyssawka.pl16
  • Polnisch verboten!15 sie 2004Cóż to byłby za skandal, gdyby Niemcom na Śląsku zabroniono rozmawiać z dziećmi po niemiecku Prawo do "swobodnego posługiwania się językiem ojczystym w życiu prywatnym i publicznym", zapisane w traktacie polsko-niemieckim z 1991 r., jest w...18
  • Gest Schrödera15 sie 2004Przeprosiny Niemców będą coś warte dopiero wtedy, gdy RFN zapłaci odszkodowania swoim uciekinierom Zdumiewający jest optymizm, z jakim polscy politycy i komentatorzy powitali zapewnienia Gerharda Schrödera o sprzeciwie jego rządu wobec roszczeń...22
  • Unia Sprawiedliwości15 sie 2004Prawo i Sprawiedliwość stało się Unią Wolności bis Te same wady i te same zalety, ten sam elektorat, te same metody uprawiania polityki, podobnie nieomylni liderzy - Prawo i Sprawiedliwość stało się nieoczekiwanie Unią Wolności bis. I podąża...26
  • Wiadomości kontra Informacje15 sie 2004SLD przegrywa wojnę o telewizję Szykuje się wielka wojna między stacjami telewizyjnymi. Ale tym razem nie będzie to młócka na "Bary" i "Big Brothery" - telewizja publiczna, Polsat i TVN powalczą o widza publicystyką i informacją. Konkurencja...28
  • Nałęcz - Trzy sierpnie15 sie 2004Powstańcy warszawscy mieli swych poprzedników w sierpniu 1914 r. i naśladowców w sierpniu 1980 r. Sześćdziesiąta rocznica wybuchu powstania warszawskiego obchodzona była z takim rozmachem, że zupełnie przesłoniła dziewięćdziesiątą rocznicę...31
  • Giełda15 sie 2004Hossa Świat Globalna fuzja UFJ Holdings Inc., czwarty co do wielkości bank Japonii, stoi przed wyborem partnera, z którym przeprowadzi fuzję. Konkurentami do połączenia są Sumitomo Mitsui oraz Mitsubishi Tokyo. Niezależnie od tego, kogo...32
  • Petroharacz15 sie 2004300 zł dopłacił każdy polski kierowca do firmy dwóch Ukraińców z Cypru34
  • Orlen wzięty!15 sie 2004Minister skarbu Jacek Socha odzyskał kontrolę nad samym sobą Zmieniając 5 sierpnia cały skład rady nadzorczej PKN Orlen, przedstawiciele Ministerstwa Skarbu Państwa triumfalnie obwieścili, że skarb państwa "odzyskał kontrolę na Orlenem". Dość...40
  • Zielona książeczka czekowa15 sie 2004Największy kapitał na wojnie w Iraku zbija Muammar Kaddafi Wściekły pies pustyni" - jak nazwał Kaddafiego były prezydent USA Ronald Reagan - nie mógł wybrać lepszego momentu, by dokonać wolty i ogłosić, że zrywa z awanturniczą polityką wspierania...42
  • Akcja Sochy15 sie 2004Ministerstwo Skarbu przygotowuje zamach na wolny rynek Władza lubi ciasteczka, którymi są dla niej agencje, fundusze, spółki skarbu państwa, środki budżetowe wydawane na zamówienia publiczne, czyli wszelkie możliwości pozyskiwania dochodów i...46
  • Balcerowicz wprost - Antyrodzinne pułapki15 sie 2004Rozbudowane systemy świadczeń socjalnych grożą ubożeniem społeczeństwa Na rzeczywistość społeczną warto patrzeć z punktu widzenia występujących w niej bodźców, w tym bodźców patologicznych. Bodźce patologiczne powodują, że zachowania mało...48
  • 2 x 2 = 4 - Skutki upływu krwi15 sie 2004Komunizm zdegradował inteligencję do "inteligencji pracującej" Obchody rocznicy powstania warszawskiego przywołują tragizm tego narodowego zrywu, zdradę i cynizm Stalina, zimne wyrachowanie Zachodu, bezbrzeżną głupotę Franklina (nie Theodore'a)...49
  • Supersam15 sie 2004Opiekuńcze volvo Nowe kombi volvo V50 jest nie tylko przestronne, ale i szybkie. W modelu T5 silnik ma pojemność 2521 cm3, osiąga moc 220 KM i pozwala na rozpędzenie auta do 240 km/h; przyspieszenie do 100 km/h zabiera mu jedynie 6,9 s. W...50
  • Igrzyska megagwiazd15 sie 2004Amerykańscy sportowcy jadą do Aten po sukces, polscy - by wziąć udział Michael Phelps ma tylko 19 lat, a już jest milionerem i kandydatem na gwiazdę igrzysk olimpijskich w Atenach. Jako jedyny pływak w historii pobił pięć rekordów świata podczas...52
  • Kasa na medal15 sie 2004Café Wprost - czat "Wprost", Polsatu i radiowej Trójki58
  • Mity greckie15 sie 2004Szlachetna rywalizacja antycznych olimpijczyków to wyłącznie złudzenie barona de Coubertina Pięć kół olimpijskich, starożytne rzekomo graffiti "odkryte" na kamiennym bloku w Delfach przez Lynn i Graya Poole'ów, w rzeczywistości wyryto dopiero w...60
  • Makłowicz do Bikonta, Bikont do Makłowicza - Pizza po kaszubsku15 sie 2004Piotrusiu! Jeżdżę właśnie po Polsce wzdłuż i wszerz, wypatrując lokalnych zakorzenionych w historii specjałów. Słowa te kreślę akurat z Kaszub. Nie znad morza, a z jezior i lasów. Szyldów kaszubskich, nawet dwujęzycznych (bo chyba zgodzisz się, że...63
  • Piłka w koronie15 sie 2004Futbol totalny Realu Madryt Real Madryt, najsłynniejszy klub świata, a może raczej największy piłkarsko-medialno-popkulturowy cyrk kontynentu, zawita w tym tygodniu do Polski, by w meczu o awans do Ligi Mistrzów zmierzyć się z Wisłą Kraków. Do...64
  • Druga płeć - Dziwna książka w słusznej sprawie15 sie 2004Za aborcją prawie zawsze stoi mężczyzna W sporze o aborcję jestem po stronie kobiet - pisze w "Milczeniu owieczek" Kazimiera Szczuka, aby za chwilę postawić pytanie: kto jest naszym adwersarzem? I bez wahania odpowiedzieć - patriarchat. Przyznam,...66
  • Know-how15 sie 2004Ultradźwiękowe gryzonie Nie tylko nietoperze i delfiny posługują się ultradźwiękami. Badania kanadyjskich zoologów z University of Manitoba w Winnipeg wykazały, że potrafią to także wiewiórki ziemne (Spermophilus richardsonii)....67
  • Leczenie lekarza rynkiem15 sie 2004Najwyżej 5 proc. polskich lekarzy ma szansę na pracę za granicą Absolwenci polskich akademii medycznych i ich starsi koledzy po fachu muszą się wyleczyć z mitu profesjonalizmu zdobytego względnie tanim kosztem. - Niestety, większość z nich, nawet...68
  • Apetyt na człowieka15 sie 2004Kanibalizm zakodowany w ludzkich genach? W Niemczech mieszka dziś ponad 800 kanibali porozumiewających się przez Internet - zapewnił policję Armin Meiwes, technik komputerowy z Rotenburga pod Fuldą, który zamordował i częściowo zjadł 42-letniego...72
  • Giganty oceanów15 sie 2004Ważąca kilkanaście ton kałamarnica potrafi zatopić duży jacht Ocean bez potworów jest jak spanie bez snów - twierdził amerykański pisarz John Steinbeck. W dawnych czasach żeglarze opowiadali mrożące krew w żyłach historie o strasznych...74
  • Bez granic15 sie 2004Twierdza Wolności Nowojorczykom zwrócono symbol ich miasta - Statuę Wolności. Od ubiegłego tygodnia pierwszy raz od zamachów 11 września 2001 r. mogą ją zwiedzać. Wysoki na 107 m posąg, wzniesiony z okazji setnej rocznicy przyjęcia...76
  • Amnezja Putina15 sie 2004Dlaczego Rosjanie mordują pamięć o zbrodni katyńskiej Wielki bal zdobywców Kremla mógłby być imprezą ciekawą, ale na pewno nie masową. Zaproszenia trafiłyby do przedstawicieli zaledwie trzech narodów - Francuzów, Tatarów i Polaków. Nikomu innemu...78
  • Upokorzenie w kłamstwie15 sie 2004Silni nie obawiają się prawdy, nawet gdy świadczy o ich winie Zachodzę w głowę, co przeszkodziło Rosji dać Polakom należną satysfakcję w sprawie tak bolesnej i znamiennej jak zbrodnia katyńska. Łatwe do przewidzenia umorzenie sprawy przez...80
  • Góra nienawiści15 sie 2004Wzgórze Świątynne w Jerozolimie przypomina wulkan przed wybuchem Cachi Hanegbi, minister bezpieczeństwa wewnętrznego Izraela, długo ociągał się z udzieleniem wywiadu telewizyjnej Dwójce. Słusznie podejrzewał, że dziennikarze dowiedzieli się już o...83
  • Allah pod kościołem15 sie 2004Liczba muzułmanów w Europie będzie coraz szybciej rosnąć Żołnierze Allaha, powstańcie i walczcie! Nadchodzą trudne czasy, bądźcie więc twardzi. I wiedzcie, że wasza solidarność i współpraca zmierzające do wyzwolenia świętości islamskich stanowią...84
  • Menu15 sie 2004Europa Architektura 2 kwietnia - 29 sierpnia. Retrospektywa Jorna Utzona, Kopenhaga (Dania). Wystawa szkiców i makiet oraz fotografii prezentujących zrealizowane projekty (m.in. słynny gmach opery w Sydney) światowej sławy architekta....86
  • 10 tysięcy w jednym15 sie 2004Umarł walkman, niech żyje iPod! Christina ma 21 lat i studiuje na Uniwersytecie Stanforda, co w oczywisty sposób czyni ją miłośniczką iPodów. iPody podbijają bowiem całe Stany Zjednoczone, ale najpierw szturmem wzięły uniwersyteckie kampusy. -...88
  • Medytacje na trąbce15 sie 2004Stańko uwodzi jazzową Amerykę Gdyby Tomasz Stańko był Amerykaninem i miał ciemny kolor skóry, to z pewnością on, a nie Wynton Marsalis prowadziłby od lat w corocznych prestiżowych ankietach "Down Beatu" czy "Playboya" na najlepszego trębacza...92
  • Morderca obrazów15 sie 2004Jest większy niż Dali i Picasso razem wzięci - mówią Hiszpanie o Joanie Miró Zapowiadał, że zamorduje malarstwo, a stał się jednym z największych XX-wiecznych odnowicieli tej dziedziny sztuki. Joan Miró (1893-1983) połączył surrealizm z...93
  • Bóg fotografii15 sie 2004Bresson uczynił więcej dla fotografii niż Andy Warhol dla popkultury Bóg Ojciec, Syn i Duch Święty" - napisał o Henri Cartier-Bressonie wydawca i krytyk fotografii Roger Therond. Tuż po zakończeniu II wojny światowej, w obozie dla tzw. dipisów w...94
  • Sława i chała15 sie 2004Film Osada z puentą Mija już pięć lat od momentu, gdy urodzony w Indiach scenarzysta i reżyser M. Night Shyamalan wstrząsnął światowym kinem. Wystarczyło niewiele - nakręcić dobry horror ("Szósty zmysł") z zaskakującym...96
  • Ueorgan Ludu15 sie 2004TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 33 (98) Rok wyd. 3 WARSZAWA, poniedziałek 9 sierpnia 2004 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Warszawski Sierpień W tym trudnym dla Warszawy czasie Rosjanie nie przeprawiają się przez Wisłę - na drugim...97
  • Skibą w mur - Zaparcie Czarneckiego15 sie 2004Pisarze do śmietników! Politycy do pamiętników! W przyrodzie funkcjonują różne sposoby czytania książek. Jedne powieści czyta się z zapartym tchem, inne z zatkanym nosem. Są takie, które czyta się z wypiekami na twarzy lub z kobietą na plecach....98