Ostatni taki krawiec

Ostatni taki krawiec

Dodano:   /  Zmieniono: 
Kończący 70 lat Yves Saint-Laurent przestał kobiety przebierać, a zaczął je ubierać
Wolałabym umrzeć, niż nie móc założyć nigdy więcej czegoś od Saint-Laurenta - mawia aktorka Catherine Deneuve. Salwador Dali nazwał go największym artystą XX wieku, a Paloma Picasso stwierdziła, że uczynił życie kobiet łatwiejszym, bo pozwolił im nosić spodnie. Sam Yves Saint-Laurent, właściciel najsłynniejszego inicjału w świecie mody, nieskromnie dodaje, że skompletował już całą szafę współczesnej kobiety, więc śmiało może twierdzić, iż jest "ostatnim żyjącym wielkim krawcem".
Kończący 1 sierpnia 70 lat Saint-Laurent odcisnął trwały ślad na współczesnej modzie, wprowadzając elementy męskiego stroju do damskiej garderoby, swobodnie łącząc z sobą jaskrawe kolory, czerpiąc wzorce z malarstwa i kultury etnicznej, wreszcie - wynajdując pr?t-`a-porter. Ale nade wszystko to on ukazał światu prawdziwą kobiecą sylwetkę: przestał kobiety przebierać, a zaczął je ubierać, co często oznaczało rozbierać.

Monsieur Coco Dior
Czerń, wąskie spodnie, idealnie podkreślona talia, duże okulary, płaszcze przepasane kokardą i dla kontrastu jaskraworóżowe kreacje z naszywanymi sztucznymi różami - to charakterystyczne elementy najnowszej kolekcji na jesienno-zimowy sezon Stefano Pilatego, obecnie głównego projektanta domu mody Yves Saint-Laurent. A przy okazji to kwintesencja tego, co samego Saint-Laurenta uczyniło przed laty wielkim - prostoty i kobiecości.
Urodzony w algierskim Oranie Saint-Laurent, zauważony przez dziennikarzy "Vogue'a" już w wieku 17 lat, zaczął pracować u Christiana Diora, by cztery lata później, po śmierci Diora, zająć jego miejsce jako szef najpotężniejszego na świecie domu mody i stać się jednym z najbardziej wpływowych projektantów w historii. O ile Coco Chanel dała światu prostotę, ale przeobraziła kobiety w chłopczyce, a Christian Dior wyeksponował damską urodę w sposób przerysowany (za pomocą barokowego kroju i ornamentyki), o tyle Yves Saint-Laurent zaczerpnął to, co najlepsze z obu szkół. A wszystko zaczęło się od kolekcji sukienek dla Diora w 1957 r. (tuż po śmierci wielkiego kreatora), nazwanych trapezowymi ze względu na specyficzny kształt. Gazety pisały "Francja została ocalona!".
Prawdziwej rewolucji Yves Saint-Laurent dokonał na początku lat 60., już pod własną metką YSL. Jak? Kobiety od czterech dekad wkładały męskie marynarki czy spodnie, ale nie powstały spodnie uszyte specjalnie dla nich, a formalne stroje w rodzaju garniturów czy smokingów były tylko adaptowane przez wyzwolone panie, na przykład Marlenę Dietrich, która zainspirowała Saint-Laurenta do stworzenia pierwszego w historii damskiego smokingu. Dziś, kiedy taka garderoba pojawia się zarówno u Karla Lagerfelda, jak i Ralpha Laurena (który przegrał z Saint-Laurentem proces o plagiat oryginalnych smokingów), w propozycjach Zary czy polskiej Hexeline, damskie garnitury nikogo nie dziwią, wówczas jednak było to trzęsienie ziemi.

Geniusz prostoty
Geniusz Saint-Laurenta polegał na prostych, a zarazem rewolucyjnych pomysłach. Bodaj największą jego zasługą było odkrycie w modzie kobiecej sylwetki. Wcześniej kobiety nie miały na przykład talii, ale miały nienaturalnie wyeksponowane biusty i pośladki (jak w New Look Chritiana Diora czy "operowych" kreacjach Cristóbala Balenciagi). U Saint-Laurenta (na przełomie lat 50. i 60.) nagle okazało się, że kobieta może być proporcjonalnie zbudowana, niezależnie od tego, czy jest w garniturze, czy w sukni. Suknie stały się zresztą znakiem firmowym Laurenta - dzięki znakomitemu krojowi, wąskiemu i długiemu dekoltowi w kształcie litery V oraz przewiązaniu pasem. Kobiety wyglądały w nich na wiotkie i zgrabne. Nic dziwnego, że takie kreacje noszą Nicole Kidman, Salma Hayek, Julia Roberts, a w Polsce - Grażyna Torbicka.
Pomysły Saint-Laurenta były nowatorskie, nawet jeśli dotyczyły drobiazgów. - W połowie lat 90., kiedy wydawało się, że wszystko w modzie zostało już wymyślone, on potrafił zaskoczyć kapeluszami z rafii czy grawitującymi wokół kolan sukienkami - mówi krytyk mody Jagoda Komorowska. Rafia stała się potem jednym z najmodniejszych materiałów do wyrobu akcesoriów, by wspomnieć choćby torebki Fendi.
Yves Saint-Laurent został dyktatorem mody w pełnym tego słowa znaczeniu. Wprowadził do swoich projektów motywy etno z Afryki czy Rosji i połączył haute couture z popkulturą. Był pierwszym kreatorem, który stworzył własną linię pr?t-a`-porter, nazwaną Rive Gauche. Żadnemu z projektantów haute couture nie przyszło wcześniej do głowy, by ubierać klasę średnią. Kiedy w połowie lat 80. na konferencji prasowej w Moskwie spytano Saint-
-Laurenta, co zrobiłby na miejscu rosyjskich kobiet, które nie mają dostępu do luksusowych strojów, odparł: "Załóżcie golf, spódnicę i jakiś wykonany przez was dodatek i będziecie wyglądały znakomicie". I istotnie, taki strój stał się ponadczasową klasyką.

Skandalista Saint-Laurent
Skandale towarzyszyły zarówno jego przyjaźni z artystyczną bohemą, jak i jego pomysłom. Najbardziej dostało mu się za pokazaną w 1968 r. kolekcję przezroczystych bluzek. Obwołano go wtedy największym deprawatorem mody. Feministki zarzuciły mu uprzedmiotowienie kobiet i pytały, dlaczego nie rozbierze na pokazie mężczyzn. Saint-Laurent odpowiedział im, rozbierając samego siebie - jego akt ozdobił reklamę nowych perfum YSL. Zarzuty o utrwalanie patriarchatu przez Saint-Laurenta były zresztą chybione, bo to właśnie on sprawił, że modelki stały się prawdziwymi boginiami - wyniosłymi, grymaśnymi, zawsze sprawiającymi wrażenie nieosiągalnych. On też pierwszy wprowadził na wybieg na taką skalę czarnoskóre piękności, np. Naomi Campbell.
Wielkie emocje budził w 1996 r. jego pierwszy w historii mody pokaz w Internecie, a także zorganizowanie na otwarcie mundialu w 1998 r. gigantycznego pokazu mody. Zarzucano mu, że bruka sztukę. Jednak to Yves Saint-Laurent, jak mało który projektant, pełnymi garściami czerpał z prawdziwej sztuki, by wspomnieć kolekcję inspirowaną Mondrianem czy płaszcze zdobione "Słonecznikami" van Gogha.

W kamaszach u de Gaulle'a
- Yves Saint-Laurent sprawiał wrażenie osoby pogrążonej w depresji - tak Jagoda Komorowska wspomina swoje spotkanie z kreatorem w połowie lat 90. Sam projektant powiedział zresztą kiedyś, że wręcz urodził się z załamaniem nerwowym. Na początku lat 60., w czasie wielkich sukcesów u Diora, został powołany do armii i wysłany do Algierii. Mimo wstawiennictwa paryskich elit i interwencji matki Saint-Laurenta u Charles'a de Gaulle'a, generał pozostał nieugięty. Kreator miał dać przykład innym jako "zaangażowany symbol luksusu i francuskiej burżuazji" i walczyć przeciwko swej faktycznej ojczyźnie.
Propagandowy chwyt prezydenta Francji Saint-Laurent przypłacił pobytem w szpitalu wojskowym na oddziale psychiatrycznym. Leczony m.in. elektrowstrząsami po opuszczeniu szpitala ważył 32 kg. W tym czasie dom mody Diora zdążył zastąpić go Markiem Bohanem, co sprawiło, że Saint-Laurent zaczął działać na własną rękę. Szybko odniósł sukces, lecz wojenne doświadczenia sprawiły, że jeszcze kilkakrotnie trafiał na leczenie, uzależnił się od alkoholu i narkotyków, popadał w depresje, które nie opuściły go aż do dzisiaj.

Zmierzch boga
"To już koniec wielkiej mody", "odszedł ostatni krawiec ze starej francuskiej gwardii" - pisały na pierwszych stronach francuskie gazety w styczniu 2002 r., kiedy fatalna kondycja psychiczna i fizyczna Saint-Laurenta spowodowała, że postanowił się wycofać z biznesu i zamknąć swoją linię haute couture. Był jeszcze inny powód - Saint-Laurent wdał się w spór z głównym projektantem linii pr?t-a`-porter w swojej firmie - Tomem Fordem, nazywając go prowincjonalnym stylistą. Główny udziałowiec i właściciel domu mody YSL, Gucci Group, o Fordzie miał zgoła odmienne zdanie. Kreator obraził właściwie wszystkich: swojego kolegę z praktyk u Diora Pierre'a Cardina nazwał sprzedajnym tandeciarzem - za to, że stworzył modę na przeciętną kieszeń. O kolekcjach Jeana Paula Gaultiera i Johna Galliano (obecnego głównego kreatora Diora) powiedział, że są żałosnymi kostiumami cyrkowymi.
Odchodząc ze świata mody, Saint-Laurent dał wyraz rozczarowaniu regułami panującymi w tym biznesie, gdzie projektanci mają coraz mniej do powiedzenia i są uzależnieni od swoich inwestorów właścicieli. Tymczasem Gucci Group nie bardzo ma pomysł, co zrobić z głośną, lecz przynoszącą straty marką YSL. Potrzebne jest odświeżenie jej wizerunku, ale ratunkiem może być też ogromna popularność stylu vintage. Jak przyznaje w rozmowie z "Wprost" menedżer kalifornijskich targów Vintage Expo Jonh Maxwell, kreacje z metką YSL sprzed 30 i 40 lat osiągają ceny rzędu 20 tys. dolarów, a zainteresowanie starymi strojami tej marki może się obecnie przyczynić do renesansu jej popularności. W końcu, jak mawiał sam Yves Saint-Laurent, mody przemijają, lecz prawdziwy styl trwa wiecznie.
Więcej możesz przeczytać w 31/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 31/2006 (1234)

  • Na stronie - Artyści przeciwpolityki6 sie 2006Prawdziwi artyści przeciwpolityki potrafią za jednym zamachem osiągnąć nawet kilka przeciwcelów!5
  • Wprost od czytelników6 sie 2006ZAPOMNIANA ROCZNICA Doceniając wkład "Wprost" w publicystykę historyczną, wnoszę o podjęcie tematu: pierwszy "kontakt" stolicy z hitlerowskim obozem zagłady Auschwitz. 14 sierpnia 1940 r. wysłano tam z Pawiaka 513 mężczyzn, a...5
  • Skaner6 sie 200662. ROCZNICA WYBUCHU POWSTANIA WARSZAWSKIEGO Skrzydła Warszawy Bombowiec Liberator B-24J-45-CF o numerze seryjnym 44-10395 wyprodukowano w Fort Worth w Teksasie. Samolot przydzielono do polskiej jednostki na początku lipca 1944 r. Do ostatniego...10
  • Sawka czatuje6 sie 2006Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)12
  • Playback6 sie 2006Kazimierz Marcinkiewicz, pełniący obowiązki prezydenta Warszawy © A. JAGIELAK16
  • Poczta6 sie 2006WOJSKOWE SŁUŻBY HAKOWE Artykuł "Wojskowe Służby Hakowe" (nr 30) miał "ujawnić" sekrety WSI. Nie mam nic do tego, bo z WSI nic mnie nie łączy, gdyż powstały długo po moim kontakcie szkoleniowym z wojskiem. W sprawie mojej...16
  • Ryba po polsku - Rozdziobią nas kruki, wrony6 sie 2006Lepper z Giertychem czują się właścicielami TVP. Tylko patrzeć, jak uznają się za właścicieli IV RP17
  • Z życia koalicji6 sie 2006KAZIMIERZ MARCINKIEWICZ WZIĄŁ SIĘ ZA KACZORY! Wychodzącemu z TVN 24 byłemu premierowi dziennikarze wręczyli właśnie znalezioną słabowitą kaczkę z prośbą, by się nią zaopiekował. I jak myślicie państwo, co Kazimierz z nią zrobił?: a) wyrzucił na...18
  • Z życia opozycji6 sie 200619
  • Wprost przeciwnie - Izrael walczy za Zachód6 sie 2006Mylą się ci, którzy ostro krytykują Izrael za nadużycie siły w Libanie20
  • Fotoplastykon6 sie 2006Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)21
  • Widzą nas!6 sie 2006Powstaje centralny rejestr obywateli - superbaza danych o naszym majątku, dochodach, chorobach czy wyjazdach22
  • Brama do tajemnic6 sie 2006Śledztwo "Wprost"i "Życia Warszawy":Ministerstwo Spraw Zagranicznych kupiło szyfratory, przez które tajne informacje mogły wyciekać za granicę28
  • Twins of Poland6 sie 2006Gdy już o braciach Kaczyńskich zrobiło się głośno, trzeba z prezydenta i premiera uczynić atut Polski30
  • Nowa germanizacja6 sie 2006Niemieckie sądy i urzędy sankcjonują germanizację dzieci z rozbitych polsko-niemieckich małżeństw34
  • Giełda6 sie 2006Hossa Świat Metallica odpuszcza Zespół Metallica wyraził zgodę na udostępnienie wszystkich swoich utworów internautom - oczywiście w e-sklepach z płatną muzyką. Muzycy Metalliki zasłynęli jako jedni z głównych sprzymierzeńców RIAA (zrzeszenia...38
  • Woda z wody6 sie 2006Kropla Beskidu wygrała w badaniu "Wprost" na najwyżej ocenianą wodę mineralną40
  • Państwołapka6 sie 2006Nie wystarczy, że nie podoba nam się inwestor albo kraj, z którego on pochodzi, by nacjonalizować46
  • Rozrywka City6 sie 2006Ponad tysiąc parków rozrywki na całym świecie odwiedza w tym roku ponad 600 milionów osób48
  • 2 x 2 = 4 - Czas socjotechniki6 sie 2006Można zostać człowiekiem "z układu", wcale się o to nie starając i nie mając podejrzanej metryki51
  • Supersam6 sie 200652
  • Bojówki Jaggera6 sie 2006Zderzenie brytyjskiej elegancji z grunge'owym stylem rodem z Seattle to najnowsza - jesienno-zimowa - propozycja hiszpańskiej firmy Pepe Jeans. Szczególnie interesujące wydają się propozycje łączące elementy angielskiego stroju do polowania z...52
  • Asymetryczna porcelana6 sie 2006Królująca na wybiegach mody i w salonach fryzjerskich asymetria trafiła właśnie do świata porcelany. Najnowszą kolekcję serwisu stołowego Innova firmy Villeroy & Boch charakteryzują geometryczne, asymetryczne kształty i ascetyczne kolory....52
  • Najcieńszy telefon6 sie 2006Niecałe 7 mm grubości i masę 66 g ma najcieńszy telefon komórkowy świata Samsung X820, który jeszcze w tym miesiącu trafi do polskich sklepów. Jest lekki i wytrzymały dzięki połączeniu sztucznego tworzywa z włóknem szklanym. Urządzenie ma...52
  • Miniodrzutowiec6 sie 2006Honda, która do tej pory specjalizowała się w silnikach lotniczych, opracowała własną wersję miniodrzutowca pasażerskiego. Pierwszy samolot ma opuścić taśmy montażowe za cztery lata, ale zamówienia na niego można składać już od października....52
  • Kino w ogrodzie6 sie 2006Nową generację telewizorów ciekłokrystalicznych opracował Sharp. Odbiornik LC-20SD4E z serii Aquos jest lekki, poręczny i wyposażony w matrycę odbijającą promienie słoneczne. Dzięki temu można oglądać telewizję na świeżym powietrzu, na przykład w...52
  • Powrót do przeszłości6 sie 2006Skrzyżowaniem Diablo z Doomem okrzyknięto grę Elder Scrolls. Oryginalne połączenie zalet gry fabularnej ze zwykłymi strzelankami uczyniły z Elder Scrolls obiekt westchnień rzesz graczy na całym świecie. Do sklepów właśnie trafiła czwarta część tej...52
  • Pies na władzę6 sie 2006Polityk z psem zyskuje ludzkie oblicze54
  • Ostatni taki krawiec6 sie 2006Kończący 70 lat Yves Saint-Laurent przestał kobiety przebierać, a zaczął je ubierać58
  • Klaret Jamesa Bonda6 sie 2006Wina różowego można wypić bez przykrych konsekwencji dużo więcej niż czerwonego61
  • Piłka przekręcona6 sie 2006PZPN był i jest osią i zwornikiem korupcyjnego układuw polskim futbolu64
  • Cudotwórca don Leo6 sie 2006Odznaczenie państwowe i milion dolarów dostał Leo Beenhakker za awans Trynidadu do mundialu66
  • Zrzuty nadziei6 sie 2006Waszym celem jest Warszawa. Zapadła martwa cisza. Później dało się słyszeć z tyłu sali pojedynczy okrzyk: "Dobry Boże!"68
  • Know-how6 sie 2006Pranie mózgu Podczas wojny koreańskiej aż 70 proc. spośród 7 tys. amerykańskich jeńców przetrzymywanych w Korei Północnej przyznało się do zbrodni, których nie popełnili, przejęło poglądy niezgodne z ich wcześniejszymi przekonaniami lub przeszło...72
  • Epidemia paranoi6 sie 2006Co trzeci Europejczyk jest przekonany, że inni ludzie chcą mu dokuczyć, a co piąty twierdzi, że jest śledzony74
  • Metamorfoza zwierząt6 sie 2006Antylopom w czasie suszy zmniejsza się wątroba i serce, a ptakom wędrownym podczas przelotów skracają się jelita78
  • Udomowienie łowcy6 sie 2006Przed wprowadzeniem rolnictwa ludzie żyli dłużej, nie odczuwali głodu i nękało ich mniej chorób80
  • Bez granic6 sie 2006Kwaśne Bordeaux Prezenty od Jacques'a Chiraca nie są mile widziane na Downing Street 10. W ubiegłym roku premier Tony Blair czterokrotnie odmówił przyjęcia wina, które przesłał mu francuski prezydent. Sekretariat brytyjskiego rządu utrzymuje, że...82
  • Pokój z głodu6 sie 2006Kongo, niemal dwukrotnie większe niż Europa Zachodnia, powinno być jednym z najbogatszych państw Afryki84
  • Bliźniak Łukaszenki6 sie 2006Prezydent Białorusi znalazł egzotycznego sojusznika w Wenezueli87
  • Pijana Rosja6 sie 2006Rosja szuka w piwie lekarstwa na wódkę90
  • Menu6 sie 2006KRÓTKO PO WOLSKU Dwa lata jak dla brata W mało eksponowanym dotychczas przez historię Skarżysku-Kamiennej sensacja - pewien bliźniak zgłosił się za brata do aresztu. I ma z tego powodu kłopoty. Nie rozumiem małoduszności tamtejszych władz. Miłość...94
  • Recenzje6 sie 200696
  • Ballady o miłości6 sie 2006Dwa lata minęły od czasu, gdy wokalistka Lou Rhodes rozstała się ze swym muzycznym partnerem Andrew Barlowem, z którym współtworzyła drumand-bassową grupę Lamb - inspirowaną twórczością Björk, Massive Attack i Portishead. Albumem "Beloved...96
  • Nie ma Lema?6 sie 2006Nie tylko zna perfekcyjnie 30 języków, ale także w każdym z nich ma coś do powiedzenia. Oto Robert Stiller, tłumacz kultowej powieści Anthony'ego Burgessa "Nakręcana pomarańcza" czy "Lolity" Nabokova, tym razem zapragnął się...96
  • Nowa fala historii6 sie 2006Jean-Luc Godard, papież francuskiej Nowej Fali, jest wciąż jednym z najbardziej frapujących twórców filmowych. "Four short films" stanowi komentarz do dziejów ludzkości. Kadry z II wojny światowej, ekshumacji grobów etiudy "De...96
  • Konspira6 sie 2006GÓRNA PÓŁKA W czerwcu 1986 r. do Polski wjechał tir wyładowany 11 tonami sprzętu dla struktur podziemnej "Solidarności". Samochód, kierowany przez Szweda Lenarta Joerna i pilotowany przez późniejszego premiera Jana Krzysztofa...96
  • Wszechświat Odojewskiego6 sie 2006Włodzimierz Odojewski od początku swojej twórczości pisze o historii stosunków polsko-ukraińskich w czasie II wojny światowej. Opowiadania zebrane w tomie "... i poniosły konie" dzieli nawet kilkudziesięcioletni dystans czasowy, ale ich...96
  • McGuggenheim6 sie 2006Nie chcesz przyjść do Guggenheima? On przyjdzie do ciebie!98
  • Szlachetny snobizm Salzburga6 sie 2006W europejskim jadłospisie kulturalnym Festiwal w Salzburgu jest luksusowym deserem101
  • Porno artistico6 sie 2006Filmy erotyczne więcej mają wspólnego z twardą pornografią niż kinem artystycznym, pod które się podszywają102
  • Pazurem - Personel Europy6 sie 2006Dlaczego ci Europejczycy, co tacy są uporządkowani i akuratni, świecą tym Che Guevarą gdzie popadnie?104
  • Ueorgan Ludu6 sie 2006Nr 31 (198) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 31 lipca 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza RASIZM CZY WRĘCZ PRZECIWNIE? Węgajty - testem W Węgajtach (woj. warmińsko-mazurskie), po spektaklu z udziałem cudzoziemców, napadnięto w nocy na Marokańczyka...105
  • Skibą w mur - Jesień trwa6 sie 2006Urzędnicy z kraju wierzby płaczącej są bardziej łasi na świecidełka niż szamani z kraju bananowca106