Czysty brudas

Dodano:   /  Zmieniono: 
Nawrócony łotr zdobył najważniejszą brytyjską nagrodę literacką
Peter Finley był oszustem, narkomanem, alkoholikiem i hazardzistą. Kradł samochody, którymi uciekał przed policją w stylu znanym z filmu Petera Yatesa "Bullitt". Płacił fałszywymi czekami, dawał łapówki, zajmował się paserstwem i przemytem. Był członkiem bandy wwożącej nielegalnie meksykańskich desperatów do amerykańskiego raju. Sprzedał mieszkanie swojego przyjaciela, zgarnął gotówkę i uciekł za granicę. Rodzina ofiary niemalże znalazła się na bruku. W tym czasie Finley szalał w kasynach albo był w narkotykowym transie. Jego wyczyny zna policja w USA, Meksyku, Australii i Hiszpanii. Ten sam Peter Finley zdobył w tym roku najważniejszą brytyjską nagrodę książkową Booker Prize - za napisaną pod pseudonimem DBC Pierre powieść "Vernon God Little".
Między kolejnymi oszustwami Finley pisał konspekty scenariuszy i przedstawiał je różnym znajomym. Sprowadzały się do jednego: opisów hazardowo-kokainowych orgii producenta filmowego, za którego sam się podawał. Brał nawet zaliczki na rozwinięcie tych projektów. Kiedy nie dotrzymywał terminu i grunt palił mu się pod nogami, uciekał. A potem robił to samo w nowym miejscu.

Vernon naiwniak
Powieść Finleya to błyskotliwa czarna komedia - uznało jury Bookera. "Uznaliśmy, że to najciekawsza, najoryginalniejsza i najbardziej pasjonująca z nominowanych książek" - stwierdził prof. John Carey, przewodniczący jury (czterech z pięciu jego członków głosowało za "Vernonem"). Jurorzy zaklinali się, iż na werdykt nie miała wpływu barwna przeszłość DBC Pierre'a.
Groteskowa powieść "Vernon God Little" nawiązuje do serii autentycznych masakr szkolnych, które wstrząsnęły Teksasem przed kilku laty. W swoim debiutanckim dziełku Finley wali obuchem w amerykańską kulturę masową i media. Tytułowy Vernon to piętnastolatek oskarżony o wystrzelanie kolegów ze swojej klasy. Pada na niego podejrzenie, bo jest jedynym, który przeżył. Choć autentyczny sprawca zbrodni strzelił sobie w głowę, media potrzebują żywego killera.
Vernon, za sprawą swojej naiwności i kolejnych krętactw, kopie dla siebie coraz głębszy dół. I nie znajduje ratunku pośród opętanych przez kolejne masowe histerie znajomych. Absurdalną sytuacją Vernona zafascynowana jest nawet matka chłopca, czyli przyszła killer's mom, do której drzwi puka CNN. Ostatecznie o winie jej syna ma zadecydować publiczność w telewizyjnym show na żywo.

Grzeszny żywot Petera F.
Historia grzesznego życia czterdziestodwuletniego Petera Finleya podbiła brytyjską prasę. DBC Pierre alias Finley spowiada się na lewo i prawo, a jest to o tyle pasjonujące, że naprawdę ma z czego. Urodził się w Australii, ale dzieciństwo spędził w USA, w pobliżu granicy z Meksykiem. Jest synem światowej sławy genetyka. - Widziałem morze biedy, ale sam mieszkałem w domu z dziewięcioma sypialniami, ochroną, służbą i szoferem. Byłem wtedy bezkarny i wszechmogący. Myślałem, że będzie tak przez całe życie - mówi Finley.
Próbował zarabiać jako scenarzysta, reżyser i producent, ale kolejne projekty brały w łeb z powodu skłonności Finleya do machlojek i jego nałogów. Marnie skończył na przykład projekt historii o poszukiwaniu złota wodza Azteków - Montezumy, choć scenariusz miał być ponoć dziełem na miarę Wernera Herzoga. Pseudonim pisarza, nazywanego niegdyś przez znajomych "Brudnym Pierrem" (Dirty Pierre), ma być symbolem zmiany, którą przeszedł. DBC to Pierre zreformowany, czyli "Brudny, Ale Czysty" (Dirty But Clean). Dawny Finley odszedł w przeszłość. Nowy od kilku lat przechodzi odnowę moralną. Pseudonim miał go chronić przed ujawnieniem prawdziwego nazwiska, żeby nie namierzyły go osoby mające mu wiele do zarzucenia. Nagroda go zdekonspirowała. "Do pisania pcha mnie żal. Jest on swego rodzaju paliwem kosmicznym. A mam w sobie tyle żalu, że wystarczy na resztę życia" - rzewnie tłumaczył DBC na ceremonii wręczenia Bookera.

Współczesny Villon
Peter Finley od kilku lat prowadzi w miarę spokojny żywot w Irlandii. Zapowiada dalszą pracę nad swoim charakterem i zadośćuczynienie ofiarom - także z pieniędzy, które przyniesie sprzedaż książki. Paradoksalnie, ofiarom może pomóc szelmowska przeszłość Pierre'a, która jest bardzo istotna w promocji książki. Zdaniem sprzedawców, pisarz ma szanse na przekroczenie granicy stu tysięcy sprzedanych w Wielkiej Brytanii książek. W przemianę łotra w św. Franciszka nie wierzy syn okradzionego przez Finleya malarza Roberta Lentona. "Peter zawsze miał skłonność do fantazjowania. Obawiam się, że fantazjuje także na temat swojego moralnego wzlotu i chęci zadośćuczynienia. Dopóki nie spłaci wszystkiego co do centa, dopóty nie uwierzę w ani jedno jego słowo" - skarżył się młody Lenton dziennikarzowi "Guardiana".
Lenton nie jest odosobniony. Ci, którzy nie wierzą w poprawę Finleya, twierdzą, że jest on współczesnym Fran�ois Villonem (vel Fran�ois de Montcorbierem czy Fran�ois des Logesem; 1431-1463). Autor poe-matów "Mały testament" i "Wielki testament", bywalec domów publicznych i więzień, rozbójnik i złodziej zamieszany we włamania z rabunkiem i zabójstwa, też wielokrotnie obiecywał poprawę i nigdy nie dotrzymał słowa.


Nagrody Bookera
Booker Prize jest przyznawana od 35 lat. Tę nagrodę otrzymuje co roku najlepsza anglojęzyczna książka pisarza pochodzącego z krajów Wspólnoty Brytyjskiej. Booker Prize sławę zawdzięczają m.in. Salman Rushdie czy tegoroczny laureat Nagrody Nobla - J.M. Coetzee. Poprzednim laureatem, który wzbudził równie wiele kontrowersji jak DBC Pierre, był John Berger. W 1972 r. przekazał on czek z nagrodą terrorystycznemu ugrupowaniu Black Power, związanemu z ruchem Czarnych Panter. Czek wrócił do niego tylko dlatego, że zanim doszedł do adresata, organizacja Black Power została zdelegalizowana.
Więcej możesz przeczytać w 44/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 44/2003 (1092)

  • Wprost od czytelników2 lis 2003Pomniejszanie mniejszości Nareszcie! Bardzo się cieszę, że w artykule Sławomira Sieradzkiego "Pomniejszanie mniejszości" ("Wprost" nr 42) został przedstawiony obiektywny obraz stosunków polsko-niemieckich. Całkiem...3
  • Na stronie - Gra zespołowa2 lis 2003Czy można wygrać mecz piłki nożnej, gdy część drużyny kopie swoich po kostkach i strzela do własnej bramki?3
  • Peryskop2 lis 2003Spisek psuje złotówkę Od dwóch miesięcy wartość złotego spada. Od początku września (euro - 4,35 zł) nasza waluta bije kolejne rekordy: 4,50 zł (15 IX), 4,60 zł (29 IX), ostatnio (24 X) - 4,70 zł. Co się dzieje? Przecież członkowie...6
  • Dossier2 lis 2003Marek BOROWSKI marszałek Sejmu, poseł SLD "Jest taki dramat komediowy napisany przez angielskiego autora Willy'ego Russela 'Edukacja Rity', dość znany. Zdaje się, że trzeba będzie dopisać drugą część 'Edukacja Anity'" Program I Polskiego...7
  • Poczta2 lis 2003Marsjanie atakują! Zastanawiam się, skąd profesor Ryszard Legutko czerpał dane do swojego artykułu "Marsjanie atakują!" (nr 42). Czy zapoznał się z zawartością Zielonego Manifestu? Czy zna z imienia, nazwiska oraz życiorysu każdego z...9
  • Kadry2 lis 20039
  • M&M2 lis 2003 WYJAŚNIENIE Opowiadał mi wczoraj znajomy krakowiak, że wreszcie mu się zgadza jak z pętelką hetka, bo właśnie się dowiedział od pani Błochowiak kogóż to Lech Wałęsa chciał puścić w skarpetkach.10
  • Playback2 lis 200310
  • Burza na Węgrzech2 lis 2003Nasza publikacja "Węgrzy NATO - nie" ("Wprost" nr 43) w Budapeszcie wywołała prawdziwą burzę.10
  • Z życia koalicji2 lis 2003Dzięki najgorszemu ministrowi Eurazji od czasów paleolitu, czyli Polowi Markowi, od przyszłego roku zapłacimy za benzynę o 15 groszy więcej. Mamy hasło: "Rodacy, podziękujmy Unii Pracy!". Pol co prawda ściemnia, że za te pieniądze...12
  • Z życia opozycji2 lis 2003W parlamencie Europejskim Liga Polskich Rodzin szuka sojuszników wśród zachodnich partii prawicowych. Padło między innymi na brytyjskich konserwatystów. Doszło do sympatycznego spotkanka, na którym pierwsze skrzypce...13
  • Fotoplastykon2 lis 200314
  • Trąd2 lis 2003Policja kontra policyjna mafia16
  • Hipermarket wiary2 lis 2003Polak katolik zachowuje się jak klient supermarketu, który wybiera z półki to, co mu akurat odpowiada24
  • Agresja prawna2 lis 2003Już ponad 30 tys. Niemców żąda zwrotu mienia pozostawionego w Polsce.28
  • Nałęcz - Żydzi, masoni, cykliści2 lis 2003Można się tylko modlić, by Pan Bóg przywrócił rozsądek liderom LPR34
  • Zawracanie gitary - Państwu na ratunek2 lis 2003Opozycja przypuściła zajadły atak na projaśniepaństwową politykę SLD. Wstyd!34
  • Giełda i wektory2 lis 2003Hossa Świat Wycena cala Wysocy są lepiej opłacani niż ich niżsi koledzy - wynika z badań Timothy'ego Judge'a z University of Florida. Wzrost wyższy o cal (2,54 cm) oznacza zwiększenie rocznych dochodów o 789 USD. Judge przyznaje, że taka...36
  • Związkokracja pod trybunał2 lis 2003O 25 procent podnoszą koszty pracy przywileje dla związkowców38
  • Stachanowcy absurdu2 lis 2003Od Ajchlera do Woźniakowskiego, czyli alfabet szkodników gospodarczych.44
  • Portfel strachu2 lis 2003Jak teraz oszczędzać, żeby zarobić50
  • Ekonomista zdrowego rozsądku2 lis 2003Profesor Wacław Wilczyński skończył 80 lat52
  • Załatwione odmownie - Filozof głową bije...2 lis 2003Europa, jaka marzy się marksizującym filozofom, na szczęście nigdy nie powstanie54
  • Supersam2 lis 2003Minijaguar Koncepcyjny model jaguara R-D6 był jedną z gwiazd frankfurckiego salonu samochodowego. Głównie ze względu na tylne drzwi, otwierane do tyłu (tzw. kurołapy), klapę bagażnika uchylaną w bok i niewielkie - jak na jaguara - rozmiary....56
  • Miliard w rozumie2 lis 2003To mit, że Polacy są przede wszystkim humanistami - wynika z Narodowego Testu Inteligencji58
  • Stypendium sukcesu2 lis 2003Przewodnik "Wprost" po zagranicznych stypendiach62
  • Przyczajony Tygrys2 lis 2003Mistrz bez skazy i porażki na koncie jest odczłowieczony, plastikowy - uważa Dariusz Michalczewski68
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - Podróże po krainie kuchni2 lis 2003Drogi Przyjacielu! Spędzam właśnie dużo czasu w Katowicach, śpię w pokoiku gościnnym Teatru Śląskiego, a w przerwach między próbami buszuję po mieście. Jest tu co robić - spektakle, koncerty, muzea, wystawy, ale, powiadam ci, na najciekawszą...70
  • Ekran osobisty - Big Rywin2 lis 2003Polemika Anity Błochowiak z Adamem Michnikiem na temat kolorowych skarpetek przejdzie do historii telewizyjnej rozrywki72
  • Amerykański szogun2 lis 2003Jak generał Douglas MacArthur wprowadził w Japonii demokrację74
  • Know-how2 lis 2003Nowa epidemia w Europie? W departamencie Var na południu Francji po raz pierwszy wykryto przeciwciała wirusa Zachodniego Nilu zarówno we krwi człowieka, jak i konia. Tamtejsze służby medyczne ogłosiły alarm epidemiologiczny. Od czterech lat...78
  • Rewolucja w skali mini2 lis 2003Bilion dolarów wart będzie za dziesięć lat rynek nanoproduktów, cieńszych od ludzkiego włosa80
  • Ewa i hormon Adama2 lis 2003Kobiety pragnące zwiększyć popęd seksualny i witalność coraz częściej sięgają po testosteron83
  • Miażdżenie miażdżycy - gdzie się leczyć (2)2 lis 2003Najlepsze w Polsce szpitale kardiochirurgiczne i kardiologiczne oraz urologiczne84
  • Bez granic2 lis 2003Snajper na celowniku W Virginia Beach w stanie Wirginia rozpoczął się proces snajpera mordercy. John Allen Muhammad - jeden z dwóch snajperów, którzy terroryzowali rok temu Waszyngton i okolice stolicy USA - jest oskarżony o...90
  • Demonstracja smoka2 lis 2003Azja niżej pokłoniła się prezydentowi Chin niż prezydentowi USA92
  • Atomowy szantaż ajatollahów2 lis 2003Mosad otrzymał rozkaz przygotowania planów zniszczenia irańskich instalacji jądrowych96
  • Pogranicze morderców2 lis 2003Śledztwo TVN i "Wprost": zagadkowe morderstwa kobiet zdarzają się już wzdłuż całej północnej granicy Meksyku100
  • Menu2 lis 2003Wideo Czarownice z Nowego Jorku "Witaj w wieku bez niewinności", "Miłość i romans istnieją już tylko u gejów" - takie hasła usłyszeli zdumieni Amerykanie oglądający pierwszy odcinek "Seksu w wielkim mieście"....104
  • Blues łgarzy2 lis 2003Dzięki białym Brytyjczykom muzyka czarnych Amerykanów podbiła świat106
  • Czysty brudas2 lis 2003Nawrócony łotr zdobył najważniejszą brytyjską nagrodę literacką110
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego2 lis 2003Ladies Kocham piersi. Bez względu na to, czy są to Pierwsze Piersi Rzeczypospolitej, czy są to piersi Hey do przodu, czy też nie. A jako że podstawowym nośnikiem piersi, o których myślę, jest kobieta, ta płyta jest właśnie płytą kobiet dla...111
  • Gandziolatki2 lis 2003Amfetamina zastąpiła alkohol w roli pożywki literackiej mitologii112
  • Kino Tomasza Raczka2 lis 2003Buffalo Soldiers Reżyseria: Gregor Jordan W rolach głównych: Joaquin Phoenix, Ed Harris, Scott Glenn, Anna Paquin Wielka Brytania/USA/Niemcy 2001 Historia żołnierzy USA stacjonujących w bazach na terenie Niemiec (tuż przed obaleniem muru...113
  • Sława i chała2 lis 2003Teatr Order za szklankę wody Bohumil Hrabal nie pisał sztuk, ale jego proza pełna wyrazistych postaci (śmiesznych i jednocześnie wzruszających) aż prosi się o pokazanie ich w teatrze czy w filmie. Oglądając adaptację opowiadania "Obsługiwałem...114
  • Nowowizja - Fakty i hipotezy2 lis 2003Dobry tytuł to połowa sukcesu. Na przykład czasopismo mogłoby się nazywać "Informacje dla Ciebie", ale lepiej i bardziej międzynarodowo zabrzmi "Fakt you"116
  • Śmiesznoty - Show Adama2 lis 2003Nic dziwnego, że Adam Michnik marzy o własnej telewizji. To prawdziwy showman. W gazetowych tekstach mentorski, niemiłosiernie poprawny politycznie, w rozmowach radiowych męczący wadą wymowy - jedynie na wizji tworzy prawdziwą kreację.116
  • Organ Ludu2 lis 2003TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 44 (57) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 27 października 2003 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Spotkania I sekretarza z ludźmi pracy Ostatnio media i opozycja, powołując się na tzw. sondaże, głoszą, że...117
  • Skibą w mur - Dwa wielkie Gie2 lis 2003Gangsterzy i geje jako bohaterowie mediów mają wielką siłę przyciągania. Ostatnio mocno ciągnie do gejów posła Romana Giertycha118