Dwa wyroki, dwie Polski

Dwa wyroki, dwie Polski

Dodano:   /  Zmieniono: 
W obronie wolności słowa liczy się zapewne nie tylko, co się mówi, ale kto mówi. Prawdziwy patriota może więcej. Nieprawdziwy – znacznie mniej.
22 lipca był dla mnie dniem szczególnym. Już rano rozdzwoniły się telefony. I to z jakimi propozycjami?! Finansowymi. Dzwonili przyjaciele z ofertą pomocy w sprawie wyroku sądowego, który nakazywał mi wzbogacić Fundację im. Brata Alberta sumą 10 tys. zł jako karę za naruszenie dobrego imienia Telewizji Polskiej. Poczułam się wzruszona, choć zapewne nie tak bardzo jak poeta Rymkiewicz, w którego obronie publiczną petycję wystosowali „pisarze polscy i dziennikarze"; głos zabrali również tacy wielcy obrońcy słowa, jak Jan Pospieszalski, Piotr Zaręba i cała „Gazeta Polska”.

Poeta Rymkiewicz za powiedzenie, iż „Gazeta Wyborcza" chce wynarodowić Polaków, ponieważ jej redaktorzy „są duchowymi spadkobiercami Komunistycznej Partii Polski”, został skazany na karę przeproszenia „GW” oraz dokonania wpłaty 5 tys. zł na cele dobroczynne. Ja zostałam skazana (w pierwszej instancji) na karę wykupienia miejsc w  wielu gazetach, by przeprosić Telewizję Polską za naruszenie jej dobrego imienia, sławy i reputacji oraz na wpłatę 10 tys. zł na cele dobroczynne. Za co? Otóż w 2007 r., komentując kondycję publicznej telewizji, powiedziałam w Tok FM: „Mamy w tej chwili ?Misję specjalną?, która jest po prostu, jak to się mówi, przepraszam, że użyję takiego potocznego, absolutnie bez żadnej odpowiedzialności, słowa – ubeckim programem”.

W najwyższym stopniu „zaniepokojeni i wstrząśnięci" pisarze i dziennikarze, ujmując się za Rymkiewiczem, twierdzą, że wyrok na  wybitnego poetę jest wyrazem „tłumienia publicznej wymiany myśli”, że  przypomina czasy, gdy: „zamykano usta tym, którzy odważyli się głośno wyrażać swoje przekonania”, oraz że taka praktyka sądownicza prowadzi do  „kneblowania ust, do dyktatury rodem z dzisiejszej Białorusi”.

Jedynie redaktor Wojciech Maziarski z „Newsweeka" wyraził nadzieję, że wielcy pisarze i dziennikarze, którzy tak bronią wolności słowa poety Rymkiewicza, za moment wspólnym chórem wspierać będą i moją wolność. Ale  jakoś nie wspierają.

Może i mają rację. W obronie wolności słowa liczy się zapewne nie tylko to, co się mówi, ale kto mówi. Prawdziwy patriota może więcej, nieprawdziwy – znacznie mniej. Poza tym ważny w  problemie wolności słowa jest też obiekt, którego dotyczy. O „Gazecie Wyborczej" można właściwie powiedzieć wszystko. Tak jak o III RP. O IV RP i Telewizji Polskiej pod rządami PiS nie można było powiedzieć zbyt wiele.

Na jednej z rozpraw próbowałam przekonać sąd, że trudno naruszać reputację i dobrą sławę instytucji, skoro ta jej od dawna nie posiada. Ale sąd dał się raczej przekonać telewizyjnym radcom prawnym, którzy pokazywali, że program „Misja specjalna", mając mniej więcej taką samą oglądalność jak poranne „Przygody krecika”, buduje reputację TVP, więc moja wypowiedź mogła ją rzeczywiście naruszyć, a sam krecik jej przecież nie obroni.

Poza tym zostałam ukarana za tchórzostwo. Poeta Rymkiewicz rzeczywiście „odważnie wyraża swoje przekonania", by nie powiedzieć „brawurowo”. Tak dziś, jak kiedyś. A ja opinię o programie „Misja specjalna” tchórzliwie opatrzyłam podwójnym cudzysłowem: odwołałam się do powszechnej opinii („jak to się mówi”) i zadeklarowałam, że nie biorę odpowiedzialności za słowo „ubecki”, a nadto użyłam tego określenia w  formie wyraźnie metaforycznej, nie dosłownej. Co stwierdził w sądowej opinii również prof. Michał Głowiński. To trochę tak, jakby o sposobie picia wódki niektórych polityków powiedzieć, że jest „bolszewicki”, lub  o paleniu cygar przez Michała Kamińskiego powiedzieć, że jest churchillowskie, co nie znaczy przecież, że ci pierwsi są bolszewikami, a ten drugi ma cokolwiek wspólnego z Churchillem.

Sąd tymczasem (w ostatnim wyroku) domaga się ode mnie, bym w Radiu Tok FM przeprosiła Telewizję Polską za wypowiedź niezgodną z faktami. Ale ja przecież nie  mówiłam o faktach, tylko wyrażałam opinię. Jak mogę za to przepraszać? I  choć bardzo chcę poddać się wyrokowi z powodu obywatelskiego posłuszeństwa i nabytej praworządności, nie wiem, jak to uczynić. Poeta Rymkiewicz jest w znacznie lepszej sytuacji, bo – jako prawdziwy Polak i  patriota – nikogo nie zamierza przepraszać, co uzasadnia, sięgając do  serca polskiej tradycji i szlacheckiej mądrości: „Musi to na Rusi, a w  Polsce, jak kto chce".

No właśnie. Dwa wyroki, dwie postawy, dwie Polski. Jak to scalić? I jak bronić wolności słowa i praworządności zarazem?
Więcej możesz przeczytać w 31/2011 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 31/2011 (1486)

  • Zamach pożyteczny31 lip 2011, 12:00Nie ma znaczenia, że żadnego zamachu na tupolewa nie było. Dla wielu zamach albo przynajmniej przypisywanie Rosjanom odpowiedzialności za katastrofę są obiektywnie użyteczne. Obiektywnie więc zamach był.4
  • Na skróty31 lip 2011, 12:00Apple ma więcej gotówki niż rząd USA Jedni zbierają znaczki, inni motyle, a koncern Apple zbiera pieniądze. Najświeższe wyniki finansowe informatycznego giganta pokazują, że dysponuje on gigantycznymi rezerwami finansowymi, większymi niż...7
  • Wewnętrzne piękno31 lip 2011, 12:00Znany i sławny atonom (tak o tej specjalności mówią fachowcy), autorytet w dziedzinie wewnętrznej budowy człowieka, profesor Ryszard Aleksandrowicz zwykł mawiać do studentów medycyny, że nawet człowiek brzydki może mieć piękne organy wewnętrzne....9
  • Witaj w krainie, gdzie obcy ginie31 lip 2011, 12:00Jest człowiek, który wie, jak uczynić z polskich gwiazdek artystki pokroju Madonny i Lady Gagi. Nazywa się Brian Allan, jest Szkotem, pracuje przy projekcie „Poland... Why Not?" i udzielił wywiadu portalowi Interia, w którym twierdzi,...10
  • Raport smoleński31 lip 2011, 12:00Nie poznaliśmy jeszcze całej prawdy o katastrofie smoleńskiej – tak odpowiedziała zdecydowana większość Polaków w sondażu przeprowadzonym na zamówienie "Wprost" w połowie zeszłego tygodnia. Czy ogłoszenie raportu komisji Millera może...12
  • Ostatnia wersja prawdy31 lip 2011, 12:00Najbardziej oczekiwany dokument ostatnich lat. Czy po 475 dniach od katastrofy uznamy go za ostateczne wytłumaczenie przyczyn wypadku? Czy jedno z trzech istniejących?16
  • Nie chcę odwetu31 lip 2011, 12:00Chcę tylko, by ktoś, kto ponosi winę, poniósł też konsekwencje. I polityczne, i karne. Doprowadza mnie do szału ta nasza bylejakość. Katastrofa, bez precedensu w dziejach świata, zdarzyła się przez słabość naszego państwa – mówi wdowa po...18
  • Niech uderzą się w piersi31 lip 2011, 12:00Oczekuję, że politycy, którzy mówili, że Lech Kaczyński wywierał naciski, by lądować, a pijany generał zmusił do tego pilotów, będą teraz mieli odwagę powiedzieć „przepraszam” – mówi córka posła PiS Zbigniewa Wassermanna, który...20
  • Zderzeni31 lip 2011, 12:00Jeden uchodzi za twardego, drugi za miękkiego. Jeden przygotował raport, który doprowadził do dymisji drugiego. Jerzego Millera i Bogdana Klicha łączy więcej – obaj pochodzą z Krakowa i obaj są bez szans na rządową posadę po wyborach.22
  • Katastrofy po katastrofie nie było31 lip 2011, 12:00Smoleńsk i po-smoleńsk pokazał, że Tusk nie mówi, tylko odpowiada, Kaczyński nie ma o czym mówić, a Palikot tylko gada – uważa politolog Aleksander Smolar. I tłumaczy, że nasz sondaż na temat katastrofy pokazuje Polskę normalnych ludzi.26
  • Wojna na billboardy31 lip 2011, 12:00Plakaty wyborcze – 3000 zł. Wynajęcie billboardu na miesiąc – 500 zł. Sesja fotograficzna z retuszem zmarszczek, wybieleniem zębów i oprawieniem „psich oczu” – 500 zł. Cztery lata spokojnej pracy na Wiejskiej –...32
  • Mam skłonność do bycia sobą31 lip 2011, 12:00Nieznośna lekkość politycznego bycia Ryszarda Kalisza potrwa kolejne cztery lata. Ale tym razem na warunkach ściśle określonych przez szefa SLD Grzegorza Napieralskiego.35
  • Dwa wyroki, dwie Polski31 lip 2011, 12:00W obronie wolności słowa liczy się zapewne nie tylko, co się mówi, ale kto mówi. Prawdziwy patriota może więcej. Nieprawdziwy – znacznie mniej.38
  • Jak bronić demokracji?31 lip 2011, 12:00Demokracja jest zbudowana na tak niepewnych podstawach, jak zaufanie, solidarność i kompromisy, więc nie można ustawać w jej obronie.39
  • Emocje, emocje, emocje31 lip 2011, 12:00Gwiazdy tańczą i cierpią. A przy okazji nawiązują romanse, czasem nawet zakładają rodziny. Tak wyglądają kulisy „Tańca z gwiazdami”. Właśnie trwają przygotowania do kolejnej edycji programu – mocno odmienionej.40
  • Zastaw się, a ożeń się31 lip 2011, 12:00Śmigłowiec zrzuca na nowożeńców pół tony płatków róż, na scenie wita gości sobowtór Dody, Maryli Rodowicz albo Michaela Jacksona. Pożegnaliśmy przaśne zabawy typu „poznaj żonę po kolanku”. Nie tylko pod względem budżetów polskie wesela...44
  • Nolajfy zarywają nocki31 lip 2011, 12:00Na zdobywanie itemów i goldu, by przechodziĆ kolejne levele, poświęcają coraz więcej czasu. Gry online to ulubiona rozrywka rosnącej grupy Polaków.47
  • Pedofil pokazowy31 lip 2011, 12:00Premier chce dokończyć wojnę, którą wypowiedział pedofilom. Kilkanaście dni temu z pompą otworzył dla nich specjalny oddział psychiatryczny w Choroszczy. Na razie jest tam jeden pacjent, ale on i tak leży na innym oddziale.50
  • Diabeł w krainie tabloidów31 lip 2011, 12:00Jedyny dzisiaj w Polsce mistrz świata w boksie Krzysztof „Diablo” Włodarczyk znokautował samego siebie: po awanturze z żoną zażył proszki, trafił do szpitala, otarł się o śmierć. Przeżył, ale z desek nie pozwalają mu się podnieść...52
  • Breivik nie jest sam31 lip 2011, 12:00Czy naśladowcy i sympatycy zbrodniarza z wyspy Utoya są większym zagrożeniem dla Europy niż brodaci mułłowie, których tak się obawialiśmy po 11 września 2001 r.?54
  • Milicja obywatelska atakuje31 lip 2011, 12:00Zamach w Oslo przypomniał Amerykanom o zagrożeniu ze strony rodzimych radykałów. Od czasu ataku terrorystycznego z 11 września 2001 r. władze obawiają się głównie ekstremistów muzułmańskich. A niebezpieczeństwo może być bliżej, niż się zdaje.57
  • Granice tolerancji31 lip 2011, 12:00Społeczeństwo wielokulturowe jest potężnym blefem. To absolutne kłamstwo we wszystkich krajach europejskich – mówi jeden z najwybitniejszych francuskich intelektualistów Alain Finkielkraut.60
  • Blade Runner jedzie na igrzyska31 lip 2011, 12:00Oscar Pistorius biegający na protezach z włókien węglowych zakwalifikował się na igrzyska w Londynie! Wywołał zachwyt nad sukcesem człowieka w walce z przeciwnościami. Ale i strach, że to furtka do technologicznego wyścigu zbrojeń.64
  • Kubuś i jego pan31 lip 2011, 12:00Kim jest człowiek, który zapomnianą przez boga i konsumentów markę Kubuś wykreował na rynkowy hit, a ostatnio jednym kiwnięciem palca uratował Dariusza Michalczewskiego przed biznesowym nokautem?68
  • Szwajcarska moc franka31 lip 2011, 12:00Szwajcarzy korzystają z uroków mocnego franka – zwiedzają świat, robią zakupy za granicą i ani myślą, żeby osłabiać swoją walutę.71
  • W pogoni za Amy31 lip 2011, 12:00Dlaczego Amy Winehouse, jedna z najlepszych wokalistek naszych czasów, zmarła 23 lipca? Bo poza muzyką uwielbiała alkohol, narkotyki i najbardziej ponure ulice Londynu.74
  • Śmierć, która niczego nas nie nauczy31 lip 2011, 12:00Już po wszystkim. Ciało zostało skremowane, prochy wsypane do kilku urn, otrzymali je członkowie rodziny i przyjaciele. Grobu nie ma i nie wiadomo, czy będzie. Amy Winehouse znikła.77
  • Herosi w służbie Ameryce31 lip 2011, 12:00W latach 40. ubiegłego wieku Kapitan Ameryka zagrzewał młodych marines do walki z Hitlerem, później nakazywał czujność wobec moskiewskich intryg, a dziś dostarcza jedynie czystej rozrywki. Film o amerykańskim herosie wchodzi właśnie do kin.80
  • O miłości i innych demonach31 lip 2011, 12:00Niepotrzebnie boicie się zapytać: wszystko, co chcielibyście wiedzieć o seksie, już… wiecie. W filmach seks od dawna nie jest wstydliwą tajemnicą. Ale zakończony właśnie festiwal Nowe Horyzonty dowiódł, że wciąż jest wiele tabu, o których...82
  • Zaszumienie31 lip 2011, 12:00Z sondażu SMG/KRC przeprowadzonego dla „Wprost" przed ogłoszeniem raportu Millera: Czy opinia publiczna zna już prawdę o przyczynach katastrofy smoleńskiej? Tak, wszystkie istotne fakty zostały już ujawnione – 20 proc. Nie, są...95
  • Na bezrybiu i rak ryba31 lip 2011, 12:00Tytuł przewrotny, bo o raka trudniej dziś w Polsce niż o rybę, co nie znaczy, że z rybami na polskich stołach jest świetnie. Nie jest. Nie rozumiem braku morskich ryb w nadmorskich restauracjach. Odwiedziłam niedawno targ rybny w Gdyni, cudowne...96
  • Spryciarze i Frajerzy31 lip 2011, 12:00TO NA POCZĄTEK O SOBIE. Teren zabudowany, ograniczenie do 50, a ja 90, bo przecież budynki dosyć daleko od drogi i nikogo w pobliżu. Jadę więc tak jak większość polskich kierowców – szybko i bezpiecznie. I dostaję w nagrodę osiem punktów, bo...97
  • Od POPiS-u do narodu nienawiści31 lip 2011, 12:00„Naród kolaborantów" (@ J.M. Rymkiewicz) czy „Gniazdo nienawiści” (@D. Tusk)? Główne listy wyborcze wyglądają tak smacznie, że chciałoby się zagłosować na obie. Pamiętacie POPiS? Teraz byłoby pewno „NaNie”, od...97
  • Mądra rodzina31 lip 2011, 12:00To była bardzo mądra rodzina. Ludzie oczytani, wykształceni i na poziomie. „Pełna kultura" – jak mówi młodzież, choć to niezbyt zgrabne określenie, bo pełna to może być lodówka lub szafa. To byli niezwykle mili i sympatyczni...98